The impacts of the Yoðunaðaç- Karakoçan ve Dedebeð- Mazgirt thermal and mineral waters on the Peri Stream Water

In this study, the effects of the thermal and mineral waters in Yoðunaðaç-Karakoçan and Dedebeð-Mazgirt on the surface waters along the direction of the Peri Stream were determined that the samples were taken in two different periods (May / September). The distributions of the studied ions and some complex ions at the mixture setting Peri Stream and thermal and mineral waters are shown to decrease of K, Al, Cu, Mn and increase of Cl, Mg, HCO3, Ca, Na, SO4, As, B, Ba, Fe, Sb and Sr in May, while increasing of Cl, Mg, HCO3, Ca, Na, B, Mn, Al and Sb, decreasing SO4, K, Pb, Fe and Sr in the Peri stream water in September. While increasing of ion diversity due to rain fall during in May. According to the calculated saturation indices, Peri, Ohi streams and thermal and mineralized waters are oversaturated with minerals containing Fe, such as goethite and hematite. High Fe concentrations in stream and thermal and mineral waters should be related to the dissolution of Fe-bearing minerals in volcanites, sedimentary rocks and metamorphites. Oversaturation of the waters with clay minerals such as illite and kaolinite is related with the dissolution of clay minerals occurred in fractures and faults related with the active tectonism in the study area.The Peri Stream water sample when mixed with thermal and mineral waters, is classified as low quality water in terms of its contents of Ca, Mg, Na, K, Cl, SO4, HCO3, Al, Mn and Pb when assessed according to the averages of intra-continental water resources.
Key words: Peri Stream, Thermal water, geochemistry

Yoðunaðaç- Karakoçan ve Dedebeð- Mazgirt sýcak ve mineralli sularýnýn Peri Çayý Suyu üzerine etkileri

Öz

Bu çalýþma ile, farklý iki dönemde (Mayýs/Eylül), Peri Çayý akým yönü boyunca, bölgede yer alan Yoðunaðaç- Karakoçan ve Dedebeð- Mazgirt sýcak ve mineralli sularýnýn, soðuk sular üzerine etkisi belirlenmiþtir. Mayýs ayýnda, incelenen sýcak ve mineralli sularýn Peri Çayýna karýþým noktasýnda iyon ve bazý bileþiklerin daðýlýmlarý, K, Al, Cu, Mn, Pb azaldýðýný, Cl, Mg, HCO3, Ca, Na, SO4, As, B, Ba, Fe, Sb ve Sr deðerlerinin ise arttýðýný göstermektedir. Ayný lokasyondan, Eylül ayýnda alýnan su örneðinde ise sýcak ve mineralli sularýn etkisiyle Peri Çayý'nda Cl, Mg, HCO3, Ca, Na, B, Mn, Al ve Sb içeriði yükselirken, SO4, K,Pb, Fe ve Sr içeriðinin düþtüðü görülmektedir. Mayýs ayýnda yaðýþlarýn fazla olmasý nedeni ile iyon çeþitliliðinin arttýðý belirlenmiþtir. Hesaplanan doygunluk indislerine baðlý olarak, Peri ve Ohi Çaylarý ile sýcak ve mineralli sularýn özellikle hematit ve götit gibi Fe bileþenli minerallere aþýrý doygun olduklarý belirlenmiþ ve yüksek Fe içeriðinin akarsular ile sýcak ve mineralli sularýn volkanik, sedimanter ve metamorfik kayaçlarla olan etkileþiminden kaynaklandýðý düþünülmektedir. Sularýn kaolinit ve illit gibi kil minerallerine doygunluklarý ise bölgedeki etkin tektonizmayla iliþki olarak kýrýk ve çatlak yüzeylerinde oluþan kil mineralleri ile sularýn etkileþimi sonucu olmalýdýr. Peri Çayý suyu ile sýcak ve mineralli sularýn karýþým noktasýndan alýnan su örneði, kýta içi su kaynaklarý ortalamalarýna göre deðerlendirildiðinde, yüksek Ca, Mg, Na, K, Cl, SO4, HCO3, Al, Mn ve Pb içerikleri bakýmýndan düþük kaliteli su sýnýfý içerisinde yeralmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Peri Çayý, Sýcak ve mineralli sular, jeokimya