Aðýz ve diþ saðlýðý hizmeti sunan tesislerin etkinlik ölçümü için bir veri zarflama analizi modeli

Bu çalýþmada, aðýz ve diþ saðlýðý hizmeti sunan tesislerin göreli etkinlerini ölçmek için bir Veri Zarflama Analizi (VZA) modeli önerilmiþtir. Bu amaçla, karar verici tercihlerinin model çýktýlarýna, yani tedavi alternatiflerine yansýtýlabildiði Aðýrlýk Kýsýtlý VZA (AK-VZA) modeli kurgulanmýþtýr. Çýktýlarýn hepsinin eþit önemde olduðunu varsayan Temel VZA (T-VZA) modeli ise karþýlaþtýrma amacýyla kullanýlmýþtýr. Ýstanbul’da Saðlýk Bakanlýðý’na baðlý tesisler üzerinde yapýlan analiz sonuçlarý, önerilen AK-VZA’nýn T-VZA’ya göre daha gerçekçi ve seçici sonuçlar verdiðini göstermiþtir. Tesislerin etkinlik performanslarýna bakýldýðýnda ise, Aðýz ve Diþ Saðlýðý Merkezleri (ADSM) ve Aðýz ve Diþ Saðlýðý Hastaneleri (ADSH) gibi büyük ölçekli tesislerin Eðitim Araþtýrma Hastaneleri (EAH) ve Devlet Hastaneleri (DH) gibi aðýz ve diþ saðlýðý açýsýndan küçük ölçekli tesislere göre çok daha etkin olduðu görülmüþtür. Bu sonuçlar, aðýz ve diþ saðlýðý hizmetlerinde tesis büyüklüðünün etkinlik için önemli bir unsur olduðunu göstermektedir.

A data envelopment analysis model for the efficiency measurement of facilities providing oral and dental health services

In this study, a Data Envelopment Analysis (DEA) model is proposed to measure the efficiency of facilities providing oral and dental health services. For this purpose, a Weight Restricted DEA (WR-DEA) model is constructed in which decision makers’ preferences about outputs (i.e. treatment alternatives) can be added to the model. In addition, the Basic DEA (B-DEA) model, based on the assumption that all outputs are of equal importance, is also used for comparison purpose. The results reveal that WR-DEA provides more realistic and selective measures for decision makers than B-DEA for oral and dental health services. In addition, they also show that efficiency performance of large-scale facilities such as Oral and Dental Health Centers (ODHC) and Oral and Dental Health Hospitals (ODHH) is much higher than facilities that offer small-scale services such as Training and Research Hospitals (TRH) and State Hospitals (SH). Thus, these results indicate that facility size is an important factor for the efficiency performance of oral and dental health services.