NiTi alaşımının hidrotermal liç işlemi sırasında farklı mineral asitlerin etkisi
Muhammed İhsan Özgün1, Ahmet Burcin BATIBAY1, Bayram Ünal1, Yasin Ramazan Eker1, Arslan Terlemez21Necmettin Erbakan Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği2Necmettin Erbakan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Endodonti
Nikel ve titanyum bazlı alaşımlar genellikle mühendislik veya tıbbi uygulamalar için kullanılır. NiTi alaşımları kullanım ömürlerinin sonunda katkı malzemesi olarak geri dönüştürülür. NiTi alaşımında bulunan metallerin hidrometalurjik yöntemlerle ayrı olarak geri kazanılması mümkündür; ancak NiTi alaşımları korozyona karşı oldukça dirençlidir. Çeşitli mineral asitler (H2SO4, HCl, HNO3, H3PO4) incelenmiş ve H2O2'nin liç ortamındaki etkisi de araştırılmıştır. Farklı liç verimleri gözlemlenmiş ve asit işleme koşullarına göre bunlar arasında korelasyonlar kurulmuştur. SEM, XRF ve EDS teknikleri alaşımların mikroyapısını ve kimyasal özelliklerini karakterize etmiştir. Mineral asitler arasında H2SO4 ve HCl en yüksek ekstraksiyon verimliliğini göstermiştir. Ancak, hidrojen peroksit ilavesi bu verimi ciddi şekilde düşürmüştür. Çözünme kinetiği, hidrojen peroksit ilavesiyle liç veriminin azalmasıyla elde edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Yüksek Basınçlı Asit Liçi, Hidrojen Peroksit, Mineral Asitler, NiTi Diş Eğesi, Geri DönüşümEffect of various mineral acids during the hydrothermal leaching process of NiTi alloy
Muhammed İhsan Özgün1, Ahmet Burcin BATIBAY1, Bayram Ünal1, Yasin Ramazan Eker1, Arslan Terlemez21Necmettin Erbakan University Faculty of Engineering Metallurgical and Materials Engineering2Necmettin Erbakan University Faculty of Dentistry Endodontics
Nickel and titanium-based alloys are commonly used for engineering or medical applications. NiTi alloys are recycled as additive materials at the end of their lifetime. Separate recovery of metals present in NiTi alloy is possible via hydrometallurgical methods; however, NiTi alloys are highly resistant to corrosion. Various mineral acids (H2SO4, HCl, HNO3, H3PO4) have been investigated, and the effect of H2O2 in the leaching medium has also been explored. Different leaching yields have been observed, and correlations between them according to acid treatment conditions have been established. SEM, XRF, and EDS techniques characterized alloys' microstructure and chemical properties. Among mineral acids, H2SO4 and HCl illustrated the highest extraction efficiencies. However, the addition of hydrogen peroxide decreased this efficiency severely. The kinetics of dissolution was obtained through decreased leaching efficiency with the addition of hydrogen peroxide.
Keywords: High-Pressure Acid Leaching, Hydrogen Peroxide, Mineral acids, NiTi file, RecyclingSorumlu Yazar: Ahmet Burcin BATIBAY, Türkiye
Makale Dili: İngilizce