The impacts of the Yoğunağaç- Karakoçan ve Dedebeğ- Mazgirt thermal and mineral waters on the Peri Stream Water
Özlem Öztekin Okan, Leyla Kalender, Bahattin ÇetindağUniversity Of Firat, Faculty Of Engineering, Department Of Geological Engineering 23119, ElazığIn this study, the effects of the thermal and mineral waters in Yoğunağaç-Karakoçan and Dedebeğ-Mazgirt on the surface waters along the direction of the Peri Stream were determined that the samples were taken in two different periods (May / September). The distributions of the studied ions and some complex ions at the mixture setting Peri Stream and thermal and mineral waters are shown to decrease of K, Al, Cu, Mn and increase of Cl, Mg, HCO3, Ca, Na, SO4, As, B, Ba, Fe, Sb and Sr in May, while increasing of Cl, Mg, HCO3, Ca, Na, B, Mn, Al and Sb, decreasing SO4, K, Pb, Fe and Sr in the Peri stream water in September. While increasing of ion diversity due to rain fall during in May. According to the calculated saturation indices, Peri, Ohi streams and thermal and mineralized waters are oversaturated with minerals containing Fe, such as goethite and hematite. High Fe concentrations in stream and thermal and mineral waters should be related to the dissolution of Fe-bearing minerals in volcanites, sedimentary rocks and metamorphites. Oversaturation of the waters with clay minerals such as illite and kaolinite is related with the dissolution of clay minerals occurred in fractures and faults related with the active tectonism in the study area.The Peri Stream water sample when mixed with thermal and mineral waters, is classified as low quality water in terms of its contents of Ca, Mg, Na, K, Cl, SO4, HCO3, Al, Mn and Pb when assessed according to the averages of intra-continental water resources.
Key words: Peri Stream, Thermal water, geochemistry
Yoğunağaç- Karakoçan ve Dedebeğ- Mazgirt sıcak ve mineralli sularının Peri Çayı Suyu üzerine etkileri
Özlem Öztekin Okan, Leyla Kalender, Bahattin ÇetindağFırat Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Müh. Bölümü, 23119, ElazığÖz
Bu çalışma ile, farklı iki dönemde (Mayıs/Eylül), Peri Çayı akım yönü boyunca, bölgede yer alan Yoğunağaç- Karakoçan ve Dedebeğ- Mazgirt sıcak ve mineralli sularının, soğuk sular üzerine etkisi belirlenmiştir. Mayıs ayında, incelenen sıcak ve mineralli suların Peri Çayına karışım noktasında iyon ve bazı bileşiklerin dağılımları, K, Al, Cu, Mn, Pb azaldığını, Cl, Mg, HCO3, Ca, Na, SO4, As, B, Ba, Fe, Sb ve Sr değerlerinin ise arttığını göstermektedir. Aynı lokasyondan, Eylül ayında alınan su örneğinde ise sıcak ve mineralli suların etkisiyle Peri Çayı'nda Cl, Mg, HCO3, Ca, Na, B, Mn, Al ve Sb içeriği yükselirken, SO4, K,Pb, Fe ve Sr içeriğinin düştüğü görülmektedir. Mayıs ayında yağışların fazla olması nedeni ile iyon çeşitliliğinin arttığı belirlenmiştir. Hesaplanan doygunluk indislerine bağlı olarak, Peri ve Ohi Çayları ile sıcak ve mineralli suların özellikle hematit ve götit gibi Fe bileşenli minerallere aşırı doygun oldukları belirlenmiş ve yüksek Fe içeriğinin akarsular ile sıcak ve mineralli suların volkanik, sedimanter ve metamorfik kayaçlarla olan etkileşiminden kaynaklandığı düşünülmektedir. Suların kaolinit ve illit gibi kil minerallerine doygunlukları ise bölgedeki etkin tektonizmayla ilişki olarak kırık ve çatlak yüzeylerinde oluşan kil mineralleri ile suların etkileşimi sonucu olmalıdır. Peri Çayı suyu ile sıcak ve mineralli suların karışım noktasından alınan su örneği, kıta içi su kaynakları ortalamalarına göre değerlendirildiğinde, yüksek Ca, Mg, Na, K, Cl, SO4, HCO3, Al, Mn ve Pb içerikleri bakımından düşük kaliteli su sınıfı içerisinde yeralmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Peri Çayı, Sıcak ve mineralli sular, jeokimya
Manuscript Language: Turkish