Spektral karýþým giderimi hiperspektral görüntülemenin temel araþtýrma alanlarýndan birisidir. Son yýllarda Negatif-olmayan Tensör Faktörizasyonuna dayalý yaklaþýmlar, bilgi kaybýna uðratmadýðý ve hiperspektral görüntüleri daha iyi temsil edebildiði için uzaktan algýlamada büyük bir önem kazanmýþtýr. Toplam Deðiþinti yaklaþýmý ise, parçalý pürüzsüzlüðü saðlarken kenar bilgisini de korumaktadýr. Öte yandan, kýzýlötesi algýlayýcýsý gözlemlenen sahne hakkýnda yükseklik bilgisini veren Dijital Yüzey Modeli verisini saðlamaktadýr. Bu çalýþmada, LiDAR Dijital Yüzey Modeli bilgisiyle Toplam Deðiþinti kýsýtý birleþtirilerek hiperspektral görüntülerin uzamsal çözünürlüðünü artýrmak için tensör faktörizasyonuna dayalý karýþým giderimi gerçekleþtirilmiþtir. Deneysel çalýþmalar simülasyon ve gerçek veri setleri üzerinde denenmiþ ve uzamsal çözünürlüðü artýrýlmýþ hiperspektral görüntüler elde edilmiþtir. Elde edilen sonuçlar, literatürdeki en yakýn çalýþma olan Toplam Deðiþinti kýsýtlý Negatif-olmayan Matris-Vektör Tensor Faktörüzasyonu yöntemi ile karþýlaþtýrýlmýþ ve önerilen yöntemin daha iyi performans sergilediði gözlemlenmiþtir.

Spectral unmixing is one of the main research areas of hyperspectral image analysis. In recent years, Non-Negative Tensor Factorization based approaches have gained great importance in remote sensing as they do not lose information and can better represent hyperspectral images. The Total Variation approach preserves the edge information while providing piece-wise smoothness. On the other hand, the Light Detection and Ranging sensor provides Digital Surface Model information that gives height information about the observed scene. In this study, hyperspectral unmixing based on tensor factorization is performed to increase the spatial resolution of hyperspectral images by combining LiDAR Digital Surface Model information with Total Variation constrained. Experimental studies are carried out on simulation and real data sets and high spatial resolution hyperspectral images is obtained. The obtained results is compared with the state of the art Total Variation constrained Matrix-Vector Non-Negative Tensor Factorization approach and it is observed that the proposed method obtain better performance.

Artan enerji ihtiyacýný karþýlayabilmek için geniþlemeye devam eden elektrik enerjisi iletim sistemi çeþitli güvenlik problemlerine sebep olmaktadýr. Þebekeye entegre edilen yeni yatýrýmlarýn bir sonucu olarak sistem eþdeðer empedansýnýn azalmasý kýsa devre akýmlarýnýn yükselmesine neden olmaktadýr. Meydana gelebilecek kýsa devre akýmlarýnýn mevcut kesicilerin kesme kapasitesini aþmasý önlem alýnmasý gereken önemli bir problemdir. Kýsa devre akýmlarýný sýnýrlandýrmak amacýyla kullanýlan yöntemlerden biri bara bölme tekniðini kullanmaktýr. Bara bölme yöntemi iki bara bulunan transformatör merkezlerinde fiderleri uygun baralara daðýtarak baralar arasýndaki baðlantýnýn kesilmesi suretiyle uygulanmaktadýr. Bara bölme yoluyla þebeke konfigürasyonunda yapýlan deðiþiklikler neticesinde her ne kadar kýsa devre akýmlarý sýnýrlandýrýlabilse de N-1 güvenliðinde bozulmalar ve güç kayýplarýnda artýþlar söz konusu olabilmektedir. Kýsa devre akýmlarýný sýnýrlandýrmak amacýyla sistem eþdeðer empedansýný yükseltmenin bir sonucu olarak güç kayýplarý da artmaktadýr. Kýsa devre akýmlarý ile güç kayýplarý arasýnda bulunan bu çýkar çatýþmasý nedeniyle iki amaç arasýnda bir denge noktasýnýn bulunmasý gerekmektedir. Bu doðrultuda çalýþmamýz kapsamýnda bara bölme optimizasyonu probleminin amaçlarý kýsa devre akýmlarý ve aktif güç kayýplarý olarak seçilmiþ ve N-1 güvenliði probleme kýsýt olarak eklenmiþtir. Problemin çözümünde Pareto-optimal kavramýný Genetik Algoritmayla birleþtiren kýsýtlý NSGA-II algoritmasý çok amaçlý bara bölme optimizasyonu problemini çözmek için kullanýlmýþtýr. Oluþturulan matematiksel model ve kullanýlan algoritma IEEE RTS 96-baralý test sisteminde uygulanmýþtýr. Elde edilen sonuçlar önerilen yaklaþýmýn kýsa devre akýmlarýný gerektiði kadar sýnýrlandýrma, güç kayýplarýnýn aþýrý yükselmesini önleme ve N-1 güvenliðini sürdürme açýsýndan þebekenin güvenli çalýþma topolojilerini elde etmede baþarýlý sonuçlar verdiðini göstermektedir.

The electrical energy transmission system lasted to expand in order to compensate for growing energy demand, leads to a variety of security problems. The decreasing system equivalent impedance in the result of the new investments integrated into the network causes to raise the short-circuit currents. It is a crucial problem, which taking remedial action is a necessity, for the short-circuit currents to be occurred exceed the circuit-breaker capacity. One method used to contain short-circuit currents is to perform the bus splitting technique. The bus splitting method is implemented through distributing feeders to appropriate buses and disconnect the zero-impedance line between buses in substations. Even if the short-circuit currents are restricted thanks to alterations in the network configuration by using bus splitting, the violation of the N-1 security and the growth of the power losses might occur. Increasing the system equivalent impedance in order to limit the short-circuit currents results in greater power losses. A balance between power losses and short-circuit currents should be found out due to the conflict of interest between these objectives. The objective function is created with short-circuit currents and active power losses and N-1 security is implemented as a constraint in this study. The constrained NSGA-II algorithm integrating Pareto-optimality concept into Genetic Algorithm is performed to solve the multi-objective bus splitting optimization problem. Mathematical model and algorithm created are implemented to the RTS 96-bus test system. The results show that the proposed method is successive in obtaining the secure topological frameworks of the network in terms of restricting the short-circuit currents, preventing the over increase of the power losses and maintaining the N-1 security.

Bu çalýþmada, çok deðiþkenli amaç fonksiyonlarýnýn (ÇDAF) performans analizi için MATLAB/Simulink ortamýnda ikinci dereceden zaman gecikmeli bir test sistemi oluþturulmuþtur. Analiz edilen amaç fonksiyonlarý, zaman aðýrlýklý mutlak hatanýn integrali, hatanýn karesinin integrali, mutlak hatanýn integrali ve zaman aðýrlýklý hatanýn karesinin integrali gibi klasik hata tabanlý amaç fonksiyonlarýnýn (KHTAF), geçici durum parametreleri yüzde aþma ve yerleþme zamaný ile toplamýndan elde edilmiþtir. Fonksiyonlarda yüzde aþma ve yerleþme zamaný sýrasýyla w1 ve w2 katsayýlarý ile aðýrlýklandýrýlmýþtýr. Sistemin kontrolü oransal integral türev (OÝT) denetleyici ile yapýlmýþtýr. OÝT denetleyicinin parametreleri radyal hareket optimizasyonu (RHO) kullanýlarak ayarlanmýþtýr. Çalýþmada ÇDAF’lerin performansýný göstermek için yerleþme süresi, maksimum yüzde aþma, yükselme süresi, tepe süresi ve kalýcý durum hatasý bilgileri sayýsal ve görsel olarak sunulmuþtur. Elde edilen sonuçlar ÇDAF’lerin yerleþme süresi ve aþma deðeri bakýmýndan KHTAF’lere göre daha iyi performansa sahip olduðunu açýkça göstermektedir. Ayný zamanda RHO algoritmasý ilk yedi yinelemede optimal çözüme ulaþarak saðlam yakýnsama oraný ve hýzýna sahip olduðunu kanýtlamýþtýr.

In this study, a second order plus dead time (SOPDT) test system was designed in MATLAB/Simulink platform to analyze the performance of multivariable objective functions (MOFs). These functions consisted of classical error-based objective functions (CEBOFs): integral of time-weighted absolute error, integral of squared error, integral of absolute error, integral of time-weighted squared error, and transient state parameters: maximum percentage overshoot and settling time which has w1 and w2 coefficients, respectively. A proportional integral derivative (PID) controller was employed to control the SOPDT system. In the optimization process, the radial movement optimization (RMO) algorithm was used to tune PID controller parameters. To demonstrate the performance of MOFs, numerical and graphical results were presented in the study, where settling time, maximum percentage overshoot, rise time, peak time and steady state error were given. The obtained results clearly showed that MOFs had a better performance than all CEBOFs in settling time and overshoot value. RMO algorithm also had a robust convergence rate and speed, proving the best optimal solution for all MOFs in the first seven iterations.

Öðrencilere yönelik burslar, devlet veya kurumlar tarafýndan saðlanan mali desteklerdir. Saðlanan bursun gerekliliklerini baþarýyla yerine getirmek için gerekli olan bilgi, beceri ve yeteneklere sahip çok sayýda rakip öðrenci olabilir. Bu nedenle, burs saðlayýcýlar için birden fazla baþvuru arasýndan en uygun öðrencileri seçmek zordur. Bu çalýþmada, burs seçimi karmaþýk bir karar verme problemi olarak ele alýnmýþ ve bu problem, Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yönteminlerinden olan En Ýyi-En Kötü Yöntemi (BWM) ve Birleþik Uzlaþma Çözümü (CoCoSo yöntemi) birlikte kullanýlarak çözülmüþtür. Bu yöntemlerin burslu öðrenci seçme problemine uygulanabilirliði, gerçek bir problemin çözümü ile gösterilmiþtir. Problem, grup karar verme problemi olarak tasarlanmýþtýr. Problemde kriterlerin aðýrlýklarý, Analitik Hiyerarþi Süreci yönteminin geliþtirilmiþ bir hali olan BWM ile hesaplanmýþtýr. Ayný zamanda, karar vericilerin en iyi ve en kötü kriterlerinin ortak ve tek olmadýðý probleme bir çözüm önerilmiþtir. Öte yandan, baþvuran adaylarýn sýralamalarý için CoCoSo yöntemi kullanýlmýþtýr. Bu çalýþma ile bursiyer seçim problem, ilk kez BWM ve CoCoSo yöntemleri ile çözülmüþtür. Çalýþmadan elde edilen tatmin edici sonuçlar, bir dizi aday veya alternatif arasýndan en iyi adayý veya alternatifi sýralamak ya da seçmek için BWM ve CoCoSo yöntemlerinin birlikte kullanýmýnýn uygun ve etkili bir yaklaþým olacaðýný göstermektedir.

Scholarships for the students are the financial supports provided by the government or institutions. There may be a great number of competing applicants with the knowledge, skills and abilities to successfully fulfill the scholarship needs. So, it is difficult to select the most suitable students among multiple applicants for these providers. In this study, scholarship students’ selection is handled as a complex decision making problem and this problem is solved by integration of two Multi Criteria Decision Making (MCDM) methods, Best-Worst Method (BWM) and COmbined COmpromise SOlution (CoCoSo). In order to demonstrate the applicability of these methods to the scholarship student selection problem, a real problem is solved. This problem is designed as a group decision making problem and BWM, the improved Analytic Hierarchy Process method, is employed to derive the weights of the criteria. A solution to the problem where decision makers’ best and worst criteria are not common and unique is suggested. On the other hand, CoCoSo method is used for the ranking purposes of the applicants. The novelty of this study is that scholarship selection problem is solved with BWM and CoCoSo methods for the first time. The integrated usage of BWM and CoCoSo methods is thought as suitable and effective methods to rank or select the best candidate or alternative among a number of candidates or alternatives because of satisfactory results.

Aralýk 2019 tarihinde ortaya çýkan ve halen etkisini devam ettiren COVID-19 salgýnýnýn ardýndan neredeyse tüm ülkeler virüsün yayýlmasýný kontrol altýna almak için katý önlemler uygulamak zorunda kalmýþtýr. COVID-19’un yayýlým hýzýna etki eden çok sayýda kriter olmasý ve en etkili kriterlerin belirlenememesi yayýlýmýn, dolayýsýyla pozitif vaka ve ölüm sayýsýnýn artmasýna neden olmaktadýr. Uzmanlarýn yayýlýmý azaltabilmesi yayýlýmý etkileyen kriterlerin belirlenmesine baðlýdýr. Bu nedenle çalýþmada; öncelikle yayýlým hýzýna etki eden kriterlere ait aðýrlýklar çok kriterli karar verme yöntemi olan tam tutarlýlýk yöntemi (FUCOM) kullanýlarak belirlenmiþ, elde edilen kriter aðýrlýklarý baz alýnarak yayýlýmý en çok etkileyen kriterler Pareto analizi ile tespit edilmiþtir. Daha sonra elde edilen kriter baz alýnarak rassal orman (RO) yöntemiyle onaylanmýþ vaka sayýlarý tahmin edilmiþtir. RO yöntemine ait performans kriterleri deðerleri; yapay sinir aðý, karar aðacý ve destek vektör makinasý gibi farklý yapay zeka yöntemleri ile karþýlaþtýrýlmýþtýr. RO yönteminin; RMSE (3247), MAE (1714) ve RRSE (0.374) hata deðerleriyle ve %92.9 gibi yüksek tahmin baþarýsý ile daha iyi deðerler verdiði görülmüþtür.

After the COVID-19 epidemic, which emerged in December 2019 and is still in effect, almost all countries had to implement strict measures to control the spread of the virus. The ability of experts to reduce the spread primarily depends on the determination of the criteria affecting the spread. The fact many criteria that affect the rate of spread of COVID-19 and the most effective criteria cannot be determined, causes the spread, and therefore the number of positive cases and deaths to increase. Therefore, in the study; firstly, the weights of the criteria affecting the rate of spread were determined by using the full consistency method (FUCOM), which is a multi-criteria decision-making method, and the criteria that most affected the spread were determined by Pareto analysis, based on the criteria weights obtained. Then, based on the criteria obtained, the number of confirmed cases was predicted using the random forest method. The performance criteria values of the random forest were compared with different artificial intelligence methods such as artificial neural network, decision tree and support vector machine. Random forest gave the best results with error values (RMSE (3247), MAE (1714) and RRSE (0.374)). In addition, the random forest achieved a high prediction success of 92.9%.

Ultrasonik Kayma Dalgalarý Tomografisi (UKDT) yapýdaki nesneleri, ara yüzleri ve anomalileri tespit etmek için ultrasonik kayma dalgalarý kullanan modern bir tahribatsýz yöntemi olarak önerilmektedir. Bu yöntem sayesinde yapýnýn tamamýnýn hýzlý ve ekonomik bir þekilde hiçbir elemana zarar vermeden incelenebilmesine olanak tanýnmaktadýr. Bu þekilde yapý elemanlarýnda kayma dalgalarýnýn ultrasonik geçiþ özellikleri üç boyutlu olarak görselleþtirilebilmektedir. Bu çalýþmada betonun UKDT ile incelenmesinde frekansýn etkisi üzerine yapýlan deneysel çalýþma sonucunda elde edilen bulgular sunulmuþtur. Deneysel çalýþmalarda kullanýlan cihazda 24 adet transdüser bulunur ve cihazýn çalýþma frekans aralýðý 25-250 kHz’dir. Deneyler için laboratuvarda 50x50x22 cm boyutlarýnda üç adet beton numune üretilmiþtir. Donatý ve kusurlarý temsil etmesi amacýyla beton numunelerin içerisine farklý malzemeler yerleþtirilmiþtir. Her bir numune üzerinde dört farklý frekans deðerinde (25-50-100-200 kHz) deneyler yapýlmýþtýr. Deneyler sonucunda her bir frekans deðerinde elde edilen tomografik kesitler ile numuneler içerisine yerleþtirilen, tip, ebat ve yerleþimleri bilinen donatý ve kusurlar eþleþtirilmeye çalýþýlmýþtýr. Bu çalýþmada elde edilen sonuçlara göre, uygulanan beton malzemelerde UKDT yöntemi ile yapýlacak olan deneylerde, aranan kusurun özelliklerine göre, uygulanan frekans deðerinin sonucun doðruluðuna etkisinin deðiþtiði sonucuna varýlmýþtýr. 25 kHz ve 50 kHz frekanslarýnda yapýlan deneylerde numunelerin içerisine yerleþtirilen malzeme boyutlarýnýn belirlenmesini gerçeðe yakýn doðrulukla belirleyebilmekteyken 100 kHz ve 200 kHz deðerleri ise sadece numune boyutlarýnýn yani beton elemanýn sýnýrlarýnýn belirlenmesi için yeterli olabilmiþtir.

Ultrasonic Shear Wave Tomography (USWT) is recommended as a modern non-destructive method that uses ultrasonic shear waves to detect objects, interfaces, and anomalies in the structure. The entire structure can be analyzed quickly and economically without destruction of any structural element. Thus, ultrasonic transition properties can be visualized in three dimensions by means of this method. In this work, results of experimental studies conducted on the effect of frequency on the analysis of the concrete by USWT are explained. The test device used in experimental studies has 24 transducers and its operating frequency range is 25-250 kHz. 50x50x22 cm sized three concrete specimens were produced in the laboratory for the experiments. Different materials were embedded in the concrete specimens to represent reinforcement and defects. Experiments were carried out at four different frequency values (25-50-100-200 kHz) on each specimen. The tomographic cross-sections obtained at each frequency value were studied. The reinforcement and defects obtained in tomography sections were tried to match the known properties of placed objects in the concrete specimens. According to the results obtained in this study the accuracy of the results obtained depending on the frequency value varies according to the characteristics of the defect. The materials placed in the specimens tested at 25 kHz and 50 kHz values were determined with high accuracy whereas the values of 100 kHz and 200 kHz were only satisfactory to determine the specimen sizes, in other words, the boundaries of the concrete element.

Dayanýmý yüksek ve hafif yüksek mukavemetli çelikler, otomotiv sektöründe yaygýn olarak kullanýlmaktadýr. Yüksek mukavemetli saclarýn þekillendirilmesinde geri yaylanma, yýrtýlma ve incelme kadar önemli bir problemdir. Bu çalýþmada, SCGADUB1180 yüksek mukavemetli sacýnýn çekme testleri yapýlarak mekanik özellikleri tanýmlanmýþ ve V büküm prosesinde, zýmba hýzý, kalýp açýsý, ütüleme süresi, hadde yönü parametrelerinin geri yaylanmaya etkisi deneysel olarak araþtýrýlmýþtýr. Literatürde, SCGADUB1180 yüksek mukavemetli sacýnýn þekillendirilmesi ve geri yaylanma davranýþlarý üzerine araþtýrmaya rastlanmamýþtýr. Araþtýrma sonucunda, zýmba hýzýnýn artmasýyla geri yaylanma miktarlarý artmýþtýr. Ütüleme süresinin artmasýyla geri yaylanma miktarý azalmýþtýr. O° hadde yönünde en az geri yaylanmalar görülmüþtür. Kalýp açýsýnýn artmasýyla geri yaylanma miktarlarý artmýþtýr. Elde edilen deneysel sonuçlar, yüksek mukavemetli saclarýn geri yaylanma davranýþlarýn tahmin edilip, bükme prosesinde mekanik davranýþlarýnýn anlaþýlmasýna fayda saðlayacaktýr. Bu faktörlerin kalýp tasarýmý ve proses oluþumu sýrasýnda dikkate alýnmasý final parça tasarýmýnda baþarýlý sonuçlarýn alýnmasýna yardýmcý olacaktýr.

High-strength steels with high strength and light weight are widely used in the automotive industry. Springback is as important a problem as tearing and thinning when forming high-strength sheets. In this study, the mechanical properties of SCGADUB1180 high strength sheet were determined by tensile tests and the effect of punch speed, bending angle, holding time, rolling direction parameters on springback in the V bending process was experimentally investigated. In the literature, there has been no research on the shaping and springback behavior of SCGADUB1180 high-strength sheet metal. As a result of the research, the amount of springback increased with increasing punch speed. With increasing holding time, the amount of back spring has decreased. At least springbacks have been observed in the direction of O° rolling. As the bending angle increased, the amount of springback increased. The experimental results obtained will help to estimate the springback behavior of high-strength sheets and understand their mechanical behavior in the bending process. Taking these factors into account during mold design and process formation will help to achieve successful results in final part design.

Bu çalýþmada yüksek korozyon direnci nedeni ile nükleer güç santrallerinde yaygýn bir þekilde kullanýlan AISI 316L östenitik paslanmaz çelik, TIG kaynak yöntemi ile farklý kaynak akýmlarýnda ve kaynak hýzlarýnda, ilave tel kullanýlmadan birleþtirilmiþtir. Daha sonra üretilen kaynaklý birleþtirmelerin ýsý girdileri hesaplanarak, numunelere makro ve mikroyapý çalýþmalarý, sertlik, çekme ve eðme testleri uygulanmýþtýr. Mikroyapý çalýþmalarý sonucunda kaynak metalinin östenit + çatýsal ferrit ya da delta ferritten oluþan bir mikroyapýya sahip olduðu görülmüþtür. Sertlik deneyleri sonucunda kaynak akýmýnýn artmasý ile sertliðin düþtüðü gözlenirken kaynak hýzýnýn artmasý ile de sertliðin yükseldiði belirlenmiþtir. Çekme deneyleri sonuçlarý ise sertlik ölçümleri ile benzerlik göstererek kaynak akýmýnýn artmasý ile çekme dayanýmý düþerken kaynak hýzýnýn artmasý ile çekme dayanýmý artmýþtýr. Yapýlan 1800 eðme testlerinde ise ne kep eðmelerinde ne de kök eðmelerinde herhangi bir yýrtýlma ya da çatlamaya rastlanmamýþtýr.

In this study, AISI 316L austenitic stainless steel, which is widely used in nuclear power plants due to its high corrosion resistance, is joined by TIG welding method at different welding currents and welding speeds without using additional wire. Then, the heat inputs of the produced welded joints were calculated and macro and microstructure studies, hardness, tensile and bending tests were applied to the samples.. As a result of the microstructure studies, it has been observed that the weld metal has a microstructure consisting of austenite + Skeletal ferrite or delta ferrite. As a result of the hardness tests, it was observed that the hardness decreased with the increase of the welding current, and the hardness increased with the increase of the welding speed. As a result of the tensile tests, similar to the hardness measurements, the tensile strength decreased with the increase of the welding current, while the tensile strength increased with the increase in the welding speed. No tearing or cracking was observed in either the cap twists or the root bends in the 1800 bending tests..

Yeni nesil petrol boru çelikleri, kullanýldýklarý iklim koþullarýna baðlý olarak yüksek mukavemet ve mükemmel tokluk ihtiyacý ile karþýmýza çýkmaktadýr. Petrol ve doðalgazýn taþýnmasý sýrasýnda bu çeliklerin yüksek sertlik ile birlikte darbe dayanýmýnýn da en üst seviyede olmasý gerekmektedir. Son yýllarda, 0oC gibi genel test sýcaklýklarý, eksi derecelerden daha düþük olma eðilimindedir. Bu çalýþmada (American Petroleum Institute X70 Quality) API X70, darbe, (düþürme-aðýrlýðý yýrtýlma testi) DWTT ve mukavemet; 10 mm'den kalýn rulolar üzerinde modellenmiþtir. Ayrýca düþük sýcaklýklarda yüksek darbe dayanýmý için gerekli parametreler modelleme ile belirlenmiþtir. Belirtilen parametrelerde çelik üretimi ve haddeleme sonrasýnda mekanik testler ve mikroyapý incelemeleri yapýlmýþtýr. Mukavemet ve tokluðun mekanik özellikler üzerindeki etkisini belirlemek için kimyasal analiz ve haddeleme parametreleri için farklý test setleri hazýrlanmýþtýr. Titanyum seviyesi ve farklý bekletme süreleri ile termomekanik ve konvansiyonel haddelemenin mamul mikro yapý ve test sonuçlarýnda yarattýðý farklýlýklar araþtýrýldý. Farklý proses parametreleri ile üretilen malzemelerin darbe enerji deðerleri büyük veri setleri kullanýlarak incelenmiþtir. Sonuç olarak termomekanik haddeleme yöntemi ile üretilen ve tanelerin en küçük ve mikro yapý içerisinde homojen daðýlmýþ olanlarýn malzeme kalitesi olarak beklentileri karþýladýðý tespit edilmiþtir.

Depending on the climatic conditions in which they are used, new generation petroleum pipe steels come up with the need for high strength and excellent toughness. During the transportation of oil and natural gas, these steels should be at the highest level of impact resistance along with high hardness. In recent years, the general test temperatures, such as 0oC, tend to be lower minus degrees. In this study; (American Petroleum Institute X70 Quality) API X70, impact, (drop-weight tear test) DWTT, and strength were modeled on rolls with thicker than 10 mm. In addition, the necessary parameters for high impact strength at low temperatures were determined by modeling. After the steel production and rolling with the specified parameters, mechanical tests and microstructure examinations were carried out. In order to determine the effect of strength and toughness on mechanical properties, different test sets were prepared for chemical analysis and rolling parameters. The differences in the product microstructure and test results of the titanium level and different holding times and thermomechanical and conventional rolling were investigated. The impact energy values of the materials produced with different process parameters were examined using large data sets. As a result, it has been determined that the particles produced by the thermomechanical rolling method and the particles are the most minor and homogeneously dispersed in the microstructure meet the expectations in terms of material quality.

Bu çalýþmada, Organik Rankine Çevrimi (ORÇ) üzerinde etkisi olan performans parametrelerinin hassasiyet seviyeleri ve katký oranlarý belirlenmiþtir. Performans parametreleri evaporatör-kondenser pinch point sýcaklýk farký (∆TPP,e, ∆TPP,k), soðutma suyu giriþ sýcaklýðý (Tc,i), aþýrý kýzdýrma sýcaklýðý (Tak), türbin-pompa izantropik verimleri (ƞt ve ƞp) olarak seçilmiþtir. Bu parametrelerin ORÇ sistemi üzerindeki etkisi farklý amaç fonksiyonlarý altýnda deðerlendirilmiþtir. Ýncelenen amaç fonksiyonlarý; ýsýl verim, net güç ve ekserji verimi maksimizasyonu ile toplam tersinmezlik, hacimsel debi oraný (VFR) ve çevresel etki faktör (EEF) minimizasyonudur. Böylece enerji-ekserji analizi ile termodinamik performans, türbin ekonomisinde önemli etkisi olan VFR ve termodinamik sürdürülebilirlik indeksleri ile çevresel faktör incelenmiþtir. Amaç fonksiyonlarýnýn deðiþmesiyle performans parametrelerinin etkisinin büyük bir oranda deðiþkenlik gösterdiði tespit edilmiþtir. ∆TPP,e’nin etkisi maksimum ýsýl verimin elde edilmesinde %20.59 etkili iken, maksimum türbin gücünün elde edilmesinde %71.9 etkili olduðu tespit edilmiþtir. Çalýþmada Taguchi-ANOVA’dan yararlanýlmýþtýr. L25 ortogonal dizilim kullanýlmasýyla amaç fonksiyonlarýna ulaþýlmasýnda optimum ortogonal dizilimler ve parametrelerin hassasiyet seviye sýralamasý tespit edilmiþtir. Tüm amaç fonksiyonlarýnýn eþit oranda etkilediði bir aðýrlýk fonksiyonu tanýmlanmasýyla ORÇ performansý üzerinde %42.85 ∆TPP,e ve %25.71 ise Tc,i’nin etkisinin olduðu belirlenmiþtir. Çalýþmanýn son kýsmýnda ise regresyon analizi ile amaç fonksiyonlarýnýn elde edilmesi için ampirik denklemler türetilmiþtir. Her bir amaç fonksiyonu için performans parametrelerine baðlý olarak denklemler çýkarýlmýþtýr. Ampirik denklem ile tahmin edilen sonuçlar ile nümerik analiz sonuçlarý farklý istatistiksel yöntemler kullanýlarak karþýlaþtýrýlmýþtýr. Karþýlaþtýrma sonuçlarýna göre ampirik denklemlerin ORÇ performansýnýn belirlenmesinde baþarýlý bir þekilde kullanýlabileceði tespit edilmiþtir.

In this study, the sensitivity levels and contribution rates of the performance parameters that have an effect on the Organic Rankine Cycle (ORC) were determined. Performance parameters were chosen as evaporator-condenser pinch point temperature difference (∆TPP,e, ∆TPP,k), cooling water inlet temperature (Tc,i), superheating temperature (Tak), turbine-pump isentropic efficiencies (ƞt and ƞp). The effects of these parameters on the ORC system were evaluated under different objective functions. Examined objective functions; thermal efficiency, net power, and exergy efficiency maximization; total irreversibility, volumetric flow rate (VFR) and environmental impact factor (EEF) minimization. Thus, thermodynamic performance with energy-exergy analysis; VFR, which has a significant impact on turbine economy; thermodynamic sustainability indices and environmental factor were examined. It has been determined that the effect of performance parameters varies greatly with the change of objective functions. While the effect of TPP was 20.59% effective in obtaining maximum thermal efficiency, it was determined that it was 71.9% effective in obtaining maximum turbine power. Taguchi-ANOVA was used in the study. By using the L25 orthogonal array, the optimum orthogonal arrays and the sensitivity level order of the parameters have been determined to reach the objective functions. By defining a weight function that affects all objective functions equally, it was determined that 42.85% ∆TPP,e and 25.71% Tc,i had an effect on ORC performance. In the last part of the study, empirical equations are derived to obtain objective functions by regression analysis. Equations are derived for each objective function depending on the performance parameters. The results estimated by the empirical equation and the numerical analysis results were compared using different statistical methods. According to the comparison results, it has been determined that the empirical equations can be used successfully in determining the ORC performance.

Titreþim kuvvetlerinin makineye veya temele iletimini azaltmak için titreþim yalýtým sistemi uygulanýr. Makinelerden kaynaklanan titreþimler, çevreye yayýlabilir ve ayný yerdeki veya komþu yerleþim alanlarýndaki çalýþanlarý ve diðer hassas makineleri olumsuz etkileyebilir. Bu çalýþmada, takým tezgâhlarýnýn zemin titreþim problemini azaltmak amacýyla titreþim sönümleyicilerin tezgâh zemin yalýtýmýna etkisi deneysel olarak incelenmiþtir. Takým tezgâhlarýnýn dinamik cevabýna titreþim takozunun etkisi araþtýrýlmýþtýr. Sonuçlar, takým tezgâhlarýnýn zemin yalýtýmýnda titreþim takozu kullanýlmasýnýn, zemine iletilen titreþimlerin azaltýlmasýnda etkili olduðunu göstermiþtir. Titreþim takozu, zemine iletilen titreþimleri önemli ölçüde azaltmýþtýr. Elde edilen deneysel sonuçlar, titreþim yalýtým elemaný olarak önerilen izolatörün uygulanabilirliðini ve geçerliliðini doðrulamaktadýr. Ýzolatör, takým tezgâhlarýnýn zemin titreþimini verimli bir þekilde en aza indirebileceðini göstermiþtir.

Vibration isolation system is applied to reduce the transmission of vibration forces to the machine or foundation. Vibrations from machinery can spread to the environment and adversely affect workers and other sensitive machinery in the same or adjacent residential areas. In this study, the effect of vibration dampers on the machine floor insulation was investigated experimentally in order to reduce the ground vibration problem of machine tools. The effect of vibration isolator on the dynamic response of machine tools was investigated. The results showed that the use of vibration isolators in the ground insulation of machine tools is effective in reducing the vibrations transmitted to the ground. The vibration isolator has significantly reduced the vibrations transmitted to the ground. The experimental results obtained confirm the applicability and validity of the proposed isolator as a vibration isolation element. The isolator has demonstrated that machine tools can effectively minimize ground vibration.