Elle materyallerin taþýnýmý/kaldýrýmý için gerekli optimal yörüngelerin similasyonu amacýyla, insan vücudu iki boyutta ve sajital düzleme göre simetrik olarak modellendi. Nonlineer kontrol teknikleri ve genetik algoritmalar, optimal kaldýrma yollarýný araþtýrmak üzere optimizasyonlarda kullanýldý. Daha sonra similasyon sonuçlarý, deneysel verilerle karþýlaþtýrýldý. Kinematik ölçütlerden ziyade, yaralanmalarýn önceden tahmininde çok önemli olan mafsal kuvvetleri ve mafsallardaki momentler gibi kinetik öçütlerin karþýlaþtýrýlmasýnýn gereði vurgulandý.

A two-dimensional sagittally symmetric human-body model was established to simulate an optimal trajectory for manual material handling tasks. Nonlinear control techniques and genetic algorithms were utilized in the optimizations to explore optimal lifting patterns. The simulation results were then compared with the experimental data. Since the kinetic measures such as joint reactions and moments are vital parameters in injury determination, the importance of comparing kinetic measures rather than kinematical ones was emphasized.

Bu çalýþmada, L þeklindeki bir oyukta doðal taþýnýmla ýsý transferi sayýsal olarak incelenmiþtir. Oyuðun bir tarafý soðuk, diðer taraf ise sýcak olarak alýnmýþtýr. Tavan ve taban kýsýmlarý yalýtýmlýdýr. Doðal taþýným ýsý transferini yöneten denklemler, bir sonlu hacim üzerinden integre edilerek tekil denklemler elde edilmiþtir. SIMPLEM çözüm algoritmasýný kullanan bir bilgisayar programý yapýlmýþtýr. Hesaplamalar, Rayleigh sayýsýnýn 10 4 < Ra < 10 6 deðerleri için elde edilmiþtir. L þeklinin boyutlarý deðiþtirilerek hesaplamalar gerçekleþtirilmiþtir.

In this study, natural convection in a L-shaped enclosure was investigated numerically. The left hand side of enclosure is cooler than the right hand side of wall. Bottom and top walls are insulated. Governing equaitons for natural convection have been integrated over a finite control volume to obtain finite difference equations. For the solution a computer program was developed using SIMPLEM algorithm was used. Calculations were performed in the range of 10 4 <Ra<10 6 and for different L-shaped dimesions.

Kavramsal tasarým, bir veya daha fazla kavram modellerin ihtiyaçlar ve fonksiyonlarýn bir tarifinden ve sonuçta tasarlanan bir nesnenin (sistemin) performans ve gerçek davranýþýnýn tahminine kadar bir geliþtirme iþlemidir. Bu çalýþmada, mekanik sistemlerin kavramsal tasarýmý için sistematik bir yaklaþým sunulmuþtur. Bu sistematik yaklaþým, bir oto servis lifti örneðiyle açýklanmýþtýr

Conceptual design is a process progressing from a description of needs and functions to one or more abstract models, and finally to the prediction of the actual behaviour and performance of the object being designed. In this study, A Systematic Approach is presented for Conceptual Design for Mechanical Systems. This systematic approach has been explained with an example of auto service lift.

Bu çalýþmada, prizmatik parçalarýn talaþlý imalat yöntemleriyle iþlenmesinde kullanýlan imalat unsurlarýný içeren bir unsur tabanlý tasarým programý geliþtirilmiþtir. Çalýþmanýn amacý, imalat iþlemlerinde kullanýlan cep, kanal, delik gibi unsurlarýn prizmatik parçalara eklenerek modellenebilmesi ve veri tabanýna kaydedilmesidir.Geliþtirilen bu sistemle, talaþlý imalat yöntemleri ile elde edilebilecek prizmatik parçalar kolaylýkla modellenebilmektedir.

In this study, a feature based design program including manufacturing features which are used in machining of prismatic parts by chip removal methods has been developed. The aim of this study is to model the features such as a pocket, slot and hole that are used in machining operations by adding to prismatic parts and to save them in a database. With this developed system, prismatic parts that can be obtained by chip removal methods can be modelled easily.

Bu çalýþmada, sementasyon çeliklerinde körsertleþtirilmiþ ve sementasyon yapýlmýþ durumlarda meydana gelen artýk gerilmeler araþtýrýlmýþtýr. Malzeme olarak, diþli çarklar ve küçük çaplý millerin yapýmýnda yaygýn olarak kullanýlan SAE 8620 (21NiCrMo2) çeliði seçilmiþtir. Körsertleþtirme yapýlmýþ numuneler ile gaz atmosferinde 940 °C'de 45 dakika karbonlama ve suverme iþlemleri yapýlan numunelerin yüzeyinde ve kabuk bölgesindeki artýk gerilmeler karþýlaþtýrýlmýþtýr. Numunelerin artýk gerilme eðrileri X-ray diffraction metoduyla tespit edilmiþtir. Sementasyon iþlemi yapýlmýþ numunenin yüzeyindeki artýk basý gerilmesi -551 N/mm 2 iken, körsertleþtirme yapýlmýþ numunenin yüzeyindeki artýk basý gerilmesi - 125 N/mm 2 'dir.

In this study, the residual stresses developing in carburized and only quenched steel of SAE 8620 (21NiCrMo2) which is widely used as a carburized steel (shafts, gears etc.) was investigated. Carburizing programs was carried out in gas atmosphere for 45 minute at 940 °C. X-ray analysis was used to determine residual stress in the microstructures of the only quenched and carburized specimens. The results of x-ray analysis have shown that while the carburized specimens have a residual compressive stress at the surface -551N/mm 2 , the only quenched specimens have a residual compressive stress at the surface -125 N/mm 2 .

Taþlamanýn temel amacý; iþ parçasýnýn istenen yüzey kalitesi ve ölçü tamlýðýnda üretilmesini saðlamak ve sertliði 50 Rc’den yüksek olan malzemeleri iþlemektir. Taþlamanýn bitirme iþlemi olmasý veya daha sonraki iþlemlere iyi bir geçiþ saðlamasý bakýmýndan taþlama parametrelerinin iyi seçilip doðru belirlenmesi gerekmektedir. Taþlama iþleminde sürtünme ve deformasyonun etkisiyle iþ parçasý yüzeyinde kalýcý gerilmeler meydana gelmekte ve metalurjik hasarlar oluþmaktadýr. Bu hasarlarý azaltmaya ve taþlama kalitesini artýrmaya yönelik bir takým çalýþmalar yapýlmaktadýr. Bu makalede taþlama kalitesinin artýrýlmasýna yönelik yapýlmýþ olan teorik ve deneysel çalýþmalarýn bir deðerlendirilmesi yapýlmýþtýr.

The main purpose of grinding is to produce workpiece in required precision and surface finish. It is also used to machine workpiece above 50 Rc. Since the grinding is a finishing process or for a better passage to the following processes better combination of parameters in grinding must be achieved. In grinding process, because of the effect of the friction and subsequent plastic deformation residual stresses and metallurgic damages occurs in finished workpiece surfaces. Much work has been carried out to minimize these damages. In this article, the experimental and theoretical studies towards the improvement of grinding quality are reviewed.

Bu çalýþmada çelik kimyasý ve soðuma hýzýnýn arayer atomu içermeyen Ti-V-Al çeliklerindeki akma noktasýna etkisi altý çeþit çelik levha için deneysel olarak araþtýrýlmýþtýr. Çelikler, 950 ± 10 °C de 15 dakika östenitleme iþlemi uygulandýktan sonra farklý soðuma hýzlarýnýn arayer atomu içermeyen çeliklerdeki akma noktasý üzerine etkisini araþtýrmak için farklý soðuma hýzlarýnda soðutulmuþtur. Soðuma hýzýnýn düþmesi akma noktasý uzamasýný düþürerek sürekli akma davranýþýna sebep olmuþtur. Yavaþ soðuma süresince taneler büyüyerek, çeliklerin akma dayanýmýný düþürmüþtür. Çeliklere vanadyum’un eklenmesi, titanyum çelikleriyle karþýlaþtýrýldýðýnda geniþ bir soðuma aralýðýnda sürekli olmayan akmaya izin vermiþtir.

In this work, steel chemistry and the effects of the cooling rate on the yield behaviour in Ti-V-Al interstitial free steel were investigated experimentally for six grades of steel plate. The steels were austenitised at 950 ± 10 °C for 15 minutes and then cooled at different cooling rates in order to see the effect of different cooling rates on yield behaviour of interstitial free steels. Reducing the cooling rate reduces the yield point elongation and is conducive to continuous yielding. Grains are coarsening during slow cooling, this decrease yield strength of the steels. Vanadium additions allow discontinuous yielding over a wide range of cooling rates compared to Ti steels.

50 VSD-C sertliðindeki karbon çeliklerinin, deðiþik þartlarda kaplamalý kesici takýmlarla, takým ömrü ve aþýnma davranýþlarýný belirlemek amacýyla, iþlenebilirliði incelendi. Bu deneylerde, kesici takým olarak kaplamalý seramik takýmlar ve kaplamalý karbür takýmlar ile talaþ kaldýrma iþlemleri gerçekleþtirildi. Sertleþtirilmiþ çeliklerin iþlenmesinde seramik kaplamalý kesici takýmlar, karbürlü kesici takýmlardan daha iyi performans gösterdi. Bunun yanýnda, aþýnmýþ takým uçlarý taramalý elektron mikroskobu altýnda incelendi ve bu inceleme ile seramik esaslý takýmda yan kenar aþýnmasý yanýnda burun aþýnmasýnýn etkili olduðu görüldü. Karbür esaslý takým yüzeyinde ise kaplama maddesinin koptuðu ve abrazyon þeklinde krater aþýnmanýn oluþtuðu gözlendi.

The investigation of machining AISI 1050 carbon steels hardened to the 60 HRC hardness was carried out to determine the tool life and wear behaviour of the various cutting tools under different conditions. These experiments were conducted at using coated ceramic cutting tools and carbide cutting tools. The experimental results showed that the coated ceramic tools exhibited better performance than those of the coated carbide tools when machining the hardened steels. Moreover, wear behaviour of cutting tools were investigated in a scanning electron microscope. Electron microscopic examination also indicated that flank wear, thermal cracks on the tool nose combined with the nose deformation on the tools were responsible for the wear behaviour of the ceramic tools. For the carbide tools, however, removal of coated material from the substrate tool and combined with the crater wear were effective for the machining the hardened steel.

Bu çalýþmada düzgün yayýlý ek kütle taþýyan bir plaðýn doðal frekanslarýnýn bulunmasý için bir metot sunulmaktadýr. Polinom þeklindeki frekans denklemi, plaðýn hareket denklemine standart Galerkin prosedürü uygulanarak elde edilmektedir. Analiz sonuçlarýnýn genel uygulanabilirliðini saðlamak için eklenti kütlenin yeri, birim alana düþen yoðunluðu ve oturma alaný ile ilgili boyutsuz parametreler tanýmlanmýþtýr. Daha sonra en düþük üç frekansýn, öneminden ötürü özellikle temel frekansýn bu boyutsuz parametrelere göre deðiþimi incelenmiþtir. Ayrýca, sayýsal bir örnekle bu metodun özel bir hal olarak konsantre kütle taþýyan plaklarýn incelenmesinde de kullanýlabileceði gösterilmiþtir. Son olarak, böyle bir eklentinin konumunun ve kütlesinin bir plaðýn modal yüzeyleri ve nodal çizgilerine etkisi araþtýrýlmýþtýr.

In this paper, an analytical method is presented to find the eigenfrequencies of a plate carrying an attachment which consist of a uniformly distributed mass. The frequency equation of polynomial type is obtained by applying the standard Galerkin procedure to the equation of motion. The nondimensional parameters which are associated with the location, the area density and the distribution of the mass, are defined in order to make the analysis results generally applicable. Then, the variation of the three lowest frequencies, especially of the fundamental frequency due to its significance, with respect to these nondimensional parameters is investigated. Furthermore, it is shown by a numerical example that the method can be used to study plates with concentrated mass as a special case. Finally, the effects of the location and the mass of such an attachment on the modal surfaces and nodal lines of a plate are investigated.

“CNC” bilgisayar destekli nümerik kontrol sistemi demektir. Bu sistem sayesinde operatör, klasik tezgah ile yapamadýðý pek çok iþi kýsa sürede, daha kaliteli ve dolayýsýyla daha ucuza maledebilmektedir. “Parça programlama” terimi, bir parça veya belli bir makine aksamýný iþlemek üzere tasarlanmýþ teknolojik yöntem ve fonksiyonlara sahip bir tezgahýn, tezgah kontrol birimine girilecek olan komutlar kümesini tanýmlamaktadýr. Bu çalýþmada, CNC parça programlama tekniði ile bir silindirik pulluðun aktif yüzeyinin CNC freze tezgahýnda yapýmý açýklanmýþtýr.

“CNC” is an abbreviation for computer aided numerical control systems. Thanks to this system, operators can achieve a lot of work which cannot be realized by classical looms, in a short time, with higher quality in cheaperway. The term of “Part Programming” defines a group of commands to be included in the loom control unit of a loom which is designed to process a part or a certain machine element having have some certain technological methods and functions. In this work, CNC part programming and processing methods are applied to the manufacturing of active surface of a cylindirical plough on CNC loom was investigeted.

Bu çalýþmada, paralel mimariler için geliþtirilmiþ Paralel Virtual Makineler incelenmiþtir. Bu makineler, çalýþma prensibi itibari ile mimari açýdan paralel sistemlere benzemektedirler. Yapý olarak ne bir iþletim sistemi ne de bir programlama dilidir. Daha ziyade, özel yeteneklere sahip bir yazýlým, bir malzeme olarak heterogen yapýdaki paralel sistemleri desteklemektedir. Bununla beraber, her ikisinin de özelliklerinden yararlanarak kullanýcýlarý, paralel sistemlere yaklaþtýrabilme yeteneðindedir. Paralel Virtual Makine ile daðýtýlmýþ ve çoklu iþlemci sistemleri arasýnda önemli bir benzerlik dikkati çekmektedir. Bu çalýþmada, söz konusu benzerlik iliþkileri, Parallel Virtual Makinelerin Master-Slave prensibine göre analiz edilmiþtir. Basit bir faktöryel hesabýnýn paralel sistemlere adaptasyonu ile ilgili benzerlik test edilmiþtir.

In this study, at first, Parallel Virtual Machine is reviewed. Since It is based upon parallel processing, it is similar to parallel systems in principle in terms of architecture. Parallel Virtual Machine is neither an operating system nor a programming language. It is a specific software tool that supports heterogeneous parallel systems. However, it takes advantage of the features of both to make users close to parallel systems. Since tasks can be executed in parallel on parallel systems by Parallel Virtual Machine, there is an important similarity between PVM and distributed systems and multiple processors. In this study, the relations in question are examined by making use of Master-Slave programming technique. In conclusion, the PVM is tested with a simple factorial computation on a distributed system to observe its adaptation to parallel architects.

Klorlanmýþ organik bileþiklerin endüstriyel üretiminin ve yanmanýn olduðu kimyasal proseslerin bir ürünü olan poliklorlanmýþ dibenzodioksinler (PCDDs) ve furanlar (PCDFs), çevrede hemen hemen heryerde bulunmaktadýr. Bu durum insan saðlýðý için potansiyel bir risk teþkil etmektedir. PCDD ve PCDF bileþikleri özellikle yaðlý gýdalarda (tam yaðlý süt ve süt ürünleri, et yumurta) birikerek insan vücuduna transfer olmaktadýr. Bu makalede PCDD ve PCDF bileþiklerinin yapýlarý, bulaþma kaynaklarý, toksik etkileri, kontaminasyon kaynaðý olarak süt, süt ürünleri ve anne sütü ve alýnmasý gereken önlemler üzerinde durulmuþtur.

Polychlorinated dibenzodioxins (PCDDs) and furans (PCDFs), by product of chlorinated chemical compounds production and chemical processes including combustion, are virtually ubiquitous in the environment. Because of this, PCDDs and PCDFs occur potantial risk for human health. PCDDs and PCDFs are known to exist at higher levels in fatty foods such as full-fat milk and dairy products, meat and eggs. They can accumulate in the fatty tissues of animals and humans. In this review, structure, contamination sources, toxic effects of PCDDs and PCDFs, milk, dairy products and mother’s milk as contamination source and preventive measures against PCDDs and PCDFs were discussed.

Bu araþtýrmanýn amacý Büyük Menderes nehrindeki kirliliðin boyutlarýný aylýk ve mevsimsel olarak ortaya koymaktýr. Nehrin ayrýmlý 13 noktasýndan her ay alýnan su örneklerinde bazý fiziksel ve kimyasal analizler ile iz element ve aðýr metal içerikleri, N fraksiyonlarý ve toplam fosfor analiz edilmiþtir. Sonuçlar sulama sularýna ait ölçüt veriler ile karþýlaþtýrýlmýþtýr. Analiz verilerine göre nehir sularý aydan aya deðiþiklikler gösterirken, bazý örnek alma noktalarý hemen hemen tüm yýl boyunca yüksek bir kirlilik göstermiþtir. Suda eriyebilir toplam katý madde içeriði genelde tüm aylar dikkate alýndýðýnda 100 mg/l’ den fazla saptanmýþtýr. Nehir sularýn pH deðerleri özellikle Aydýn ili civarýnda 9.00’un altýna düþmemiþtir. Sularýn elektriksel geçirgenlik deðeri 1 ve 2 no’lu örnekler dýþýnda genelde yüksek olarak analiz edilmiþtir. Nehir sularýndan 4, 5, 6, 7 ve 8 no’lu örnekleme yerleri Bor elementi yönünden, büyük risk taþýmaktadýrlar. Nehir sularýnda Fe, Cu, Pb, Cr ve Al ölçüt verilerin altýnda analiz edilirken, Zn, Mn ve Co kirlilik düzeyine ulaþmýþlardýr. Büyük Menderes nehrinde yoðun bir amonyak ve nitrit kirliliði saptanmýþtýr. Sularýn NO3-N’u içerikleri 1.5-93 mg/l arasýnda ve maksimum olarak da 7 no’lu örnekte belirlenmiþtir. Fosfor deðerleri nehir sularýnda Aydýn il çýkýþýna ait 13 numaralý örnekte maksimum olarak analiz edilirken bu örneðin N/P oraný da hýzla 10’un altýna inmiþtir. Endüstriyel ve evsel atýklarýn deþarj edildiði Büyük Menderes nehri yakýn bir gelecekte bu kir yükünü daha fazla tolere edemeyecektir. Bu nedenle henüz aðýr metallerce pek fazla kirlenmemiþ olan ancak yüksek düzeylerde N, P ve eriyebilir tuzlarý içeren nehir için arýtma önlemleri acilen alýnmalýdýr.

The aim of this research was to determine dimension of the pollution of Büyük Menderes river on monthly and seasonal basis. Water samples were collected throughout a year from 13 different points and every 40 km of river and were analysed for some physical and chemical parameters, trace elements and heavy metals, nitrogen fractions and total phosphorus. Results belong to the river waters varied by month by, but some sample points showed high pollution levels for different parameters in almost all months. Industrial and domestic waste waters in its environment discharged into Büyük Menderes river and it could not tolerate this pollution load in a near future. For this reason, Büyük Menderes river which was not yet pollution by heavy metals but contains the high levels of N, P and total salts can be regained by taking simple purification and discharge methods.

Domates ve ürünlerinde en önemli kalite kriterlerinden biri, ürünün küf yüküdür. Domates ve ürünlerinde küf yükü; Howard küf sayým (HMC) metoduna göre yapýlmaktadýr. Küf yükü, son ürünün hijyenik koþullarda üretilip üretilmediðini göstermesi açýsýndan önemlidir. Küf yükünün maksimum sýnýrý ülkeden ülkeye deðiþmekle birlikte % 40-60 (pozitif alan) arasýndadýr. Son yýllarda domates ve ürünlerinde ergosterol düzeyi küf yükü yerine yeni bir kriter olarak kabul edilmeye baþlanmýþtýr.

Mould amount is one of the most important quality factors for tomato and tomato products. Determination of the amount of mould in tomato and tomato products carry out by the method of HMC (Howard mould count). It is important to determine the amount of mould of the final product by the way of hygienic production. Maximum level of mould amount range between 40-60 % (positive area) depending on the standards of different countries. In recent years, the level of ergosterol started to use a quality factor instead of mould amount in tomato products.

Bu çalýþmada, Çivril (Denizli) ve yakýn çevresinin hidrojeolojik açýdan incelemesi yapýlmýþtýr. Öncelikle, Ýlçe merkezi ve yakýn çevresinde yapýlan arazi çalýþmalarý ile elde edilen jeolojik, tektonik ve hidrolojik bilgiler verilmiþtir. Eylül 1999 dönemine ait yerinde ölçüm ve gözlemlerle yeraltý su tablasý haritasý hazýrlanarak, yeraltý suyu akým yönleri belirlenmiþtir. Ayný dönemde, örneklenen kuyulara ait yeraltý sularý üzerinde su kimyasý çalýþmalarý yapýlarak, bu sularýn kimyasal sýnýflamalarý ile içme, sulama ve endüstride kullaným özellikleri belirlenmiþtir. Elde edilen bilgiler birlikte irdelenerek varýlan sonuçlar tablo ve diyagramlarla sunulmuþtur.

In this study, a hydrogeological investigation of Civril Plain (Denizli) and surrounding area has been performed. In the light of available data, geological, tectonic and hydrological properties are presented. Water table map of the area has been drawn by using in-situ monitoring data which were obtained during September 1999 and flow directions have been clarified. In order to classify the collected water samples, their chemical compositions have been completed. The obtained results were given on related tables and charts.

Bu makale kapsamýnda genel olarak pomza incelenmiþ ve ülkemiz ekonomisinde pomzaya verilmesi gereken önem gözler önüne serilmiþtir. Sertliði 5-6 ve özgül aðýrlýðý 1-2 gr/cm 3 olan pomza, makro ölçekten mikro ölçeðe kadar birçok gözenek içermektedir. Gözenekler arasý genellikle baðlantýsýz boþluklu olduðundan geçirgenliði düþük, ýsý ve ses yalýtýmý oldukça yüksektir. Bu üstün fiziksel özelliklerinden dolayý pomza, günümüzde birçok endüstride geniþ kullaným alanýna sahiptir. Çok basit madencilik ve üretim prosesleriyle üretilen pomza, Dünya’da inþaat sanayiinden tekstil sanayiine, tarým sanayiinden kimya sanayiine kadar birçok farklý alanda kullaným olanaðý bulmaktadýr. Bu çalýþmada; ülkemiz ekonomisindeki yeri ve önemi günden güne artan pomzanýn bir endüstriyel hammadde olarak tanýtýlarak, bilim ve endüstrinin pomza madenciliði ve üretim proseslerine olan ilgisinin artýrýlmasý amaçlanmýþtýr.

Within this paper, pumice is investigated in general and its importance is emphasized for our county’s economy. Pumice which has a hardness of 5-6 with a specific gravity of 1-2 g/cm 3 owns many pores from micro to microscale. Its heat and sound insulation is extremely high whereas its permeability is too low due to its pore’s independence from each other. It has got wide use areas in industry today due to those vital physical properties. Pumice which is produced by very simple mining and processing methods, has been used in many different fields, such as construction, textile, chemical and agricultural industries. This work aims to reveal scientific, technical and statistical information about pumice whose importance has been increasing day by day for our country’s economy as an industrial mineral and try to raise the common interests of both industrialists and scientists about its mining and processing.

Bu çalýþmada kendinden uzamalý katedýrlar üretilip analiz edilmiþtir. Katedýrlar üç boyutlu saç örgüsü yapýsýnda olup, polimer yada metal malzemeden imal edilirler. Bu tip yapýlar týbbi alanda týkanmýþ olan atardamarlarýn açýlmasýnda merkezden dýþa dogru bir kuvvet uygulanmasý prensibine göre kullanýlýr. Katedýr tarafýndan damar çeperlerine uygulanan kuvvetin damarlara bir zarar vermeyecek miktarda olmasý zaruridir. Bundan dolayý, bu tür üç boyutlu hortumsal saç örgülerin yapýsý týbbi uygulamalar için optimum radial kuvvet elde edilebilmesi için incelenmiþtir.

In this study, self-expanding stents were fabricated and analyzed. These stents are in the form of 3-D tubular braided structures made of polymeric materials. This type of structures is used in medicine to open clogged artheries and veins by exerting radial force. The amount of radial force exerted into the membrane should not give any damage to the veins. Therefore, the geometry of the three dimensional tubular braided fabric is analyzed to give an optimum radial force for medical applications.

Kalite kavramý bir devrim deðildir. Kalite kavramýnýn geliþmesi bir evrimdir. Zaman içerisinde bir çok anlam kazanmýþtýr. Ancak kalite ve maliyet arasýnda bir iliþki kurulmasý, özellikle de bu iliþkide kalitesizliðin topluma verdiði zarar ve oluþturduðu maliyet ilk defa Taguchi tarafýndan ortaya konmuþtur. Taguchi’ye göre kalite kayýplarý hem maddi hem de sosyal kayýplardýr. Geleneksel kalite anlayýþý olan Goalpost yaklaþýmý, ürün istenilen spesifikasyon sýnýrlarý içerisinde üretilmiþ ise kalitenin saðlandýðýný varsaymaktadýr ve kalite-maliyet arasýndaki iliþkiyi sadece üretici açýsýndan deðerlendirmektedir. Taguchi Metodu ise, kalitesizliðin ürünün hedef deðerden sapmaya baþlamasýyla oluþtuðunu ve ürün spesifikasyon sýnýrlarý dýþýnda %100 bozulmanýn meydana geldiðini söylemektedir. Bu yüzden kaliteyi saðlamak için yapýlacak bütün çalýþmalar, ürünü hedef deðerde üretmeye yönelik olmalýdýr. Taguchi kalite kayýplarýný parasal olarak ifade eden kalite kayýp fonksiyonunu geliþtirmiþtir. Bu çalýþmada, Taguchi’nin ileri sürdüðü kalite anlayýþý ve Taguchi’nin kalite-maliyet iliþkisine bakýþýnýn geleneksel yaklaþýmdan farklýlýklarý derlenmiþtir.

The quality is not a novel concept in industry so the concept of quality has gradually been improved since mankind started to produce. During radical technological developments the quality concept has been meaningful to producers and buyers. Taguchi was the first quality expert to establish a correlation between the quality and cost and he stated that the loss of quality is the loss of society in this correlation. According to the traditional Goalpost method, the quality of the product is acceptable if the product’s specifications remain in the desired limits. The Goalpost method emphasises the correlation between the quality and cost only from production point of view. In particular, Taguchi strongly emphasizes that the loss of quality is a deviation from the target. According to the Taguchi, if the product out of the spesification limits, % 100 damage is incurred. Furthermore, Taguchi has improved the quality loss function which covers up non-quality concept in financial sector. Recently, Taguchi’s method has been widely used for industrial applications when compared with conventional goalpost philosophy. In this article, we have discussed Taguchi’s quality philosophy and difference between Taguchi method and Goalpost method.

Fayda-Deðer Analizi, çeþitli amaçlarýn özdeþ fiziksel ya da paraya iliþkin birimlerle açýklanamadýðý durumlarda, ormancýlýkta çok yönlü kullanýmda en iyi çözümün bulunmasý için kullanýlan psikometrik (içsel) deðerlendirme yöntemidir. Bu yöntem önerilen seçeneklerin sonuçlandýrýlmasý için sistematik bir deðerlendirmeyi saðlayarak karar vermeyi kolaylaþtýrýr. Yöntem, belirlenen seçeneklere iliþkin ölçütlerin ve aðýrlýklarýna göre seçeneklerin önem sýrasýnýn belirlenmesine yardýmcý olur. Yöntemin uygulanýþý Bartýn Ýnkumu tatil beldesinin kuramsal verilerine göre açýklanmýþtýr. Bu çalýþmada ayrýca, sözü edilen verilerle güvenirliliði kontrol edilen bir bilgisayar programý geliþtirilmiþtir.

Nutzwertanalyse (NUWA) is apsychometric instrument for finding the best compromise in the multiple use planning of forestry, when the multiple objectives cannot be expressed in the same physical or monetary unit. It insures a systematic assesment of the consequences of proposed alternatives and thoroughly documents the desicion process. The method leads to a ranking of alternatives based upon weighting of the objectives and evaluation of the contribution of each alternative to these objectives. The use of the method is illustrated with hypothetical data of Bartýn-Ýnkumu recreation area. In this study, furthermore, a computer programme controlling the confident is created.

Bu çalýþmada, hammadde olarak Ankara ilinden temin edilen buðday (Triticum aestivum L.) saplarý kullanýlmýþtýr. Kuru yöntemle MDF üretiminde % 8, 10 ve 12 oranýnda üre formaldehit tutkalý yapýþtýrýcý, sulu amonyum klorürün % 30’luk çözeltisinden % 1 oranýnda sertleþtirici olarak kullanýlmýþtýr. Ayrýca, 5, 6 ve 7 dk’lýk presleme süreleri denenmiþtir. Buðday saplarýnýn alkol-benzen, soðuk su, sýcak su ve % 1’lik NaOH çözünürlüðü sýrasýyla; % 5.15, % 7.31, % 9.84 ve % 40.79 olarak bulunmuþtur. Ayrýca, holoselüloz, selüloz, lignin ve kül miktarlarý sýrasýyla; % 74.79, % 52.67, % 20.17 ve % 4.21 olarak belirlenmiþtir. Yapýlan lif morfolojisiyle ilgili çalýþmalarda kullanýlan buðday saplarýnýn lif uzunluðu 1.2-1.5 mm, lif geniþliði 12-16 µm, lümen çapý 4-6 µm ve çift çeper kalýnlýðý 7.5-11.5 µm bulunmuþtur. Buðday saplarýndan MDF eldesi için en uygun lif üretim þartlarý; buhar basýncý 10.5 atm, buharlama süresi 4 dk ve liflendirme süresi 2 dk olarak belirlenmiþ ve uygulanmýþtýr. Saman liflerinden 0.700 g/cm 3 ve 0.800 g/cm 3 , odun ve saman-odun karýþýmý (% 30 saman + % 70 odun, % 50 saman + % 50 odun, % 70 saman + % 30 odun) liflerden ise 0.800 g/cm 3 özgül kütleli MDF levhalarý üretilmiþtir. Tüm levhalarýn elastikiyet modülü, eðilme direnci, yüzeye dik çekme direnci ile 24 saatteki su alma ve kalýnlýðýna þiþme deðerleri belirlenmiþtir. Laboratuar koþullarýnda elde edilen MDF levhalarýn fiziksel ve mekanik özellikleri üzerinde yapýlan deðerlendirmeler sonucunda buðday saplarýndan en uygun MDF üretim koþullarý; tutkal miktarý % 12, pres süresi 6 dakika, pres sýcaklýðý 150 °C, pres basýncý 200-220 kp/cm 2 , sertleþtirici miktarý % 1 ve saman/odun oraný % 50 -% 50 þeklinde belirlenmiþtir.

In this study wheat straw was taken from Ankara province. In order to produce dry process MDF, urea formaldehyde resin was used at the ratio of 8 %, 10 % and 12 %, 1 % ammonium chloride was used as hardening agent on the basis of dry fiber weight. On the other hand, 5, 6 and 7 min. pressing times were applied. Alcohol benzene, cold water, hot water and 1 % NaOH solubility of wheat straw were 5.15 %, 7.31 %, 9.84 % and 40.79 % respectively. In addition, holocellulose, cellulose, lignin and ash contents were found as 74.79 %, 52.67 %, 20.17% and 4.21 % respectively. Optimum fiber morphology values were as follow; fiber length 1.2-1.5 mm, fiber width 12-16 µm, lumen diameter 4-6 µm and double wall thickness 7.5 -11.5 µm Optimum fiber production conditions for MDF manufacturing were as follows; Vapor pressure : 10.5 atm, steaming time : 4 minutes, defibration time : 2 minutes. 0.700 g/cm 3 , 0.800 g/cm 3 density straw MDF boards and 0.800 g/cm 3 density wood fiber MDF boards were manufactured. On the other hand, 0.800 g/cm 3 straw-wood fiber mixture MDF boards were produced at the rates of 70% -30%, 50%-50% and 30%-70%. Modulus of rupture (MOR), modulus of elasticity (MOE), internal bonding (IB), thickness swelling and water absorption of the boards were measured. After the evaluations of the results obtained, optimum straw MDF boards manufacturing conditions were as follows; Adhesive ratio : 12 %, pressing time : 6 minutes, press temperature : 150 °C, pressure : 200-220 kp/cm 2 , hardening agent : 1 % and straw - wood ratio 50 %- 50 %.