Sulama sularýndaki arseniðin bitkilerde birikimi

Arsenik yer yüzeyinde doðal olarak bulunmakta ve çevrede yaygýn olarak görülmektedir. Doðal süreçler kadar insan faaliyetleri sonucu, dünyanýn farklý bölgelerinde arsenik, yeraltý sularýnda bulunmaktadýr. Çoðu ülkede olduðu gibi Türkiye’de de yeraltý suyunda ve yüzeysel sularda arsenik kirliliði belirlenmiþtir. Arseniðin kronik saðlýk etkileri, hiperpigmentasyon (koyu lekeler), hipopigmentasyon (beyaz lekeler), el ve ayaklarda keratoz gibi çeþitli cilt lezyonlarýnýn geliþimini içerir. Arseniðe uzun süreli maruz kalýndýðýnda, mesane, akciðer, cilt, böbrek, karaciðer ve prostat kanserine neden olabilir. Ýnsan saðlýðý üzerindeki yüksek toksik etkileri nedeniyle, Amerika Birleþik Devletleri Çevre Koruma Ajansý ve Dünya Saðlýk Örgütü içme suyunda maksimum arsenik deriþimini 10 µg/L ile sýnýrlamýþtýr. Türkiye’de ise bu deðer 2008 yýlýndan itibaren sýnýr deðer 10 µg/L olarak belirlenmiþtir. Arsenikle kirlenmiþ yeraltý sularý, içme suyu kaynaðý olarak tüketilmesinin yanýnda sulama suyu olarak da ürün yetiþtirmede ve hayvan sulamasýnda kullanýlmaktadýr. Kirlenmiþ sularýn, sulamada kullanýlmasý, toprak ve ürün kalitesinde tehlike oluþturabilir. Arsenik seviyesinin yüksek olmasýnýn, tohum geliþimini ve ürün oluþumunu engellediði tespit edilmiþtir. Bazý ülkelerde yapýlan çalýþmalarda, besin maddelerinde, sularda ve toprakta deðiþen oranda arsenik seviyeleri belirlenmiþtir. Arsenikle kirlenmiþ besin, su ve toprak aracýlýðýyla hayvanlar, vücutlarýnda arseniði biriktirebilir ve bu hayvan ürünleri olan et, süt ve iç organlarýn, insanlar tarafýndan tüketilmesi ile kalýntý arsenik, insan saðlýðýna zarar verebilir. Bitkilerde arsenik birikimi türe ve ortama göre farklýlýk göstermektedir. Bitkilerde arsenik birikim sýralamasý genellikle kök>gövde>yaprak/meyve olarak belirlenmiþtir. Bitkilerdeki arsenik deriþiminin toprak ve sudaki arsenik deriþiminden çok daha yüksek olduðu ve diðer canlýlara toksik etki yaptýðý görülmüþtür. Bu derleme çalýþmasýnda bitkilerde arsenik birikimi ve insan saðlýðýna etkisi deðerlendirilmiþtir.

Accumulation of arsenic in plants from arsenic contaminated irrigation water

Arsenic occurs naturally in the earth’s surface and is widely distributed in the environment. Arsenic is commonly encountered in groundwater in different parts of the world due to natural processes as well as from anthropogenic activities. Groundwater and surface water contamination by arsenic has been reported from many countries including Turkey. Chronic health effects of arsenic are lesions (spotted keratosis, melanosis, dorsal keratosis, hyper pigmentation, hyper keratosis and gangrene). Long-term exposure to arsenic may cause bladder, lung, skin, kidney, liver and prostate cancer. Due to the high toxic effects on the human health, the maximum contaminant level of arsenic in drinking waters was limited to 10 µg/L by the United States Environmental Protection Agency and World Health Organization. Arsenic level in drinking water was established as 10 µg/L in 2008 in Turkey. Arsenic-contaminated groundwater is also used for irrigation for the growing plants and livestock watering as well as the use of drinking water sources. Contaminated water, used in irrigation, could cause dangerous conditions in soil and product quality. Elevated arsenic levels in irrigation water were found to inhibit seed germination and seedling establishment of crops. A number of studies have reported a large variability in arsenic levels in foods, waters, and soils from different countries. Animals can accumulate arsenic via intake of contaminated feed, soil, water and then these animal tissue containing residues of arsenic can be harmful to human health who consumes the meat, visceral organs, and milk. Arsenic accumulation differs between plant species and individuals. The results showed that the trend of arsenic concentration in the plant tissues are root>stem>leaf/fruit. Concentration of arsenic in plants is much higher than the soil and water and it has toxic effects to the other organisms. In this review article accumulation of arsenic in plants and harmful effects on the human health are evaluated.