Farklı çıkarım yöntemlerine sahip bulanık mantık denetleyicileri kullanarak kalıcı mıknatıslı senkron motorun hız denetimi
İbrahim Alışkan, Sinan ÜnsalBülent Ecevit Üniversitesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Anabilim Dalı, ZonguldakBulanık mantık, model belirsizliğine sahip, zamanla değişen ve doğrusal olmayan sistemlerin kontrolünde kullanılan bir yapay zekâ kontrol yöntemidir. Alternatif akım motorlarının yapılarında matematiksel modeli tam olarak belirlenemeyen ve doğrusal olmayan sistem dinamikleri bulunmaktadır. Bundan dolayı, bu motorlarının kontrolünde bulanık mantık denetleyiciler yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada, alternatif akım motorlarından birisi olan kalıcı mıknatıslı senkron motorun bulanık mantık ile hız denetimi yapılmıştır. Tasarlanan bulanık mantık denetleyicilerin giriş ve çıkış üyelik fonksiyonları, kural tabanlı çıkarım mekanizmaları ve durulaştırma işlemleri dahil tüm aşamaları yazılımsal olarak gerçekleştirilmiştir. Yapılan çalışmalarda, Mamdani, Larsen ve Tsukamoto çıkarım yöntemlerinin kullanıldığı bulanık mantık denetleyicilerin farklı çalışma koşulları altındaki performansları karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde, Larsen ve Tsukamoto çıkarım yöntemlerinin daha iyi performans sergilediği görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Bulanık mantık, Kalıcı mıknatıslı senkron motor, Hız denetimiSpeed control of permanent magnet synchronous motor by using fuzzy logic controllers having different inference methods
İbrahim Alışkan, Sinan ÜnsalDepartment of Electrical and Electronics Engineering, Bülent Ecevit Üniversitesi, ZonguldakFuzzy logic is an artificial intelligence control method that is used for controlling time variant and nonlinear systems having model uncertainty. Alternative current motors contain unidentified and nonlinear system dynamics in their structures. Therefore, fuzzy logic controllers have been widely used in controlling of these motors. In this study, permanent magnet synchronous motor that is one of the alternative current motors has been controlled with fuzzy logic controllers. Input and output membership functions, rule based inference mechanisms and defuzzification processes have been realized in the designed controllers. Simulation results that are obtained under different load and speed operating conditions have been analyzed in the studies. Then performances of Mamdani, Larsen and Tsukamoto fuzzy inference methods have been compared. When the obtained results have been evaluated, It’s been seen that Larsen and Tsukamoto fuzzy inference methods have better performance.
Keywords: Fuzzy logic, Permanent magnet synchronous motor, Speed controlSorumlu Yazar: Sinan Ünsal, Türkiye
Makale Dili: Türkçe