Patlama, yangýn ve toksik yayýlým fiziksel etki alanýnýn belirlenmesi

Çalýþmada, patlama, yangýn ve toksik yayýlým ile sonuçlanan endüstriyel kazalarýn etki alanlarýnýn belirlenmesine yönelik metodoloji geliþtirilmiþtir. Afet riskli alanlarýnýn derecelendirilmesi için risk matrisi oluþturulmuþtur. Sanayiciler ile kontrol ve izlemede görevli ilgili kiþi ya da kurumlarýn hangi durumda hangi etki alaný belirleme aracýný kullanabileceði açýklanmaya ve standart bir yaklaþým oluþturulmaya çalýþýlmýþtýr. Patlama, yangýn ve toksik yayýlým etkisi oluþturabilecek bir kuruluþ için ayný miktarda (30000Ib) toksik gaz (klor), toksik sývý (hidrazin) ve yanabilen madde (propan) üzerinden örnek uygulama çalýþmalarý yürütülmüþtür. Örnek uygulamalar, tesis dýþý risk analizine dayanan korelasyonlar ve ücretsiz ALOHA yazýlýmý kullanýlarak gerçekleþtirilmiþtir. Korelasyonlara ait alternatif senaryo sonuçlarý ALOHA yazýlýmý ile elde edilen sonuçlarla uyumlu olarak belirlenmiþtir. Böylece, etki alanýný belirleyebilmek için daha az veri bilgisi gerektiren korelasyonlarýn öncelikli olarak pratik bir þekilde uygulanabileceði tespit edilmiþtir. En geniþ sonlanma noktasý mesafesi (54.2 km-en kötü durum senaryosu, 60 dk. kýrsal alan) örnek toksik sývý (hidrazin) için elde edilmiþtir. Korelasyonlar deðerlendirildiðinde, kýrsal alan için tüm sonlanma noktasý mesafelerinin kentsel alana göre yüksek olduðu belirlenmiþtir. ALOHA yazýlýmýnda ise kýrsal ve kentsel durum için tehlike alaný mesafelerinin çok büyük bir deðiþim göstermediði tespit edilmiþtir. Örnek uygulama çalýþmalarý sonucunda kuruluþ, yüksek risk seviyesinde belirlenmiþtir.

Determination of explosion, fire and toxic emission physical effect areas

In the study, a methodology was developed for the determination of effect areas considering explosion, fire and toxic emissions of industrial accidents. A risk matrix was established for grading of disaster risk areas. It was tried to explain that manufacturers and control and monitoring of the relevant person or institution in charge of in which state and with which tool could be used to determine the impact area and to create a standard approach. The case studies were carried out over the same amount (13 620 kg) of toxic gases (chlorine), toxic liquids (hydrazine) and flammable substances (propane) which might pose explosion, fire and toxic emissions affects for an establishment. The case studies were performed with using correlations based on offsite consequence analysis and free ALOHA software. The results of alternative scenario correlation were determined in accordance with the results obtained with the ALOHA software. Thus, it was determined that correlations required less information in order to determine effect area may be implemented in a practical way primarily. The largest end-point distance (54.2 km-worst case scenario, 60 min, rural areas) was obtained for sample toxic liquid (hydrazine). When correlations were evaluated, all endpoint distance for rural areas were found to be higher than in urban areas. Threat zone distances were found to be not change so much in ALOHA software for rural and urban areas. The establishment was obtained at a high risk level as a result of case studies.