Takviyeli plastikler ucuz, dayanýklý ve korozyona karþý duyarsýz malzemelerdir. Ancak bu malzemelerde yükleme sonucunda tabakalar arasýnda ayrýþma (delaminasyon) tehlikesi ortaya çýkmaktadýr. Katmanlar kayma kuvvetleri sonucunda birbirinden ayrýlmaktadýr. Katmanlar arasý kýrýlma takviyeli plastiklerin hem mukavemetini hem de direngenliðini düþürebilmektedir. Bundan dolayý delaminasyon mekanizmasýný anlamak ve öngörüde bulunabilmek büyük önem arz etmektedir. Bu çalýþmada farklý kalýnlýklardaki cam, karbon ve aramid takviyeli plastiklerden oluþan çok katmanlý taþýyýcýlarda kayma gerilmeleri analitik olarak incelenmiþtir.

Die Faserverbundkunststoffe sind kostengünstig, haltbar und unempfindlich gegen die Korrosion. Aber bei diesen Werkstoffen besteht die Gefahr der Delamination. Die einzelnen laminierten Schichten werden durch Scherkräfte voneinander getrennt. Dieser Vorgang kann sowohl die Festigkeit als auch die Steifigkeit dieses Materials vermindern. Aus diesem Grund ist es wichtig, die Delaminationsmechanismen zu begreifen und das Bruch vorherzusagen. In der vorliegenden Arbeit wurde die Schubspannungsverteilung mehrschichtiger Beigeträgers aus Glas-, Kohle- und Aramidfaser bei verschiedenen Dicken analytisch untersucht.

Bu çalýþmada, 8/6 kutuplu, 4 fazlý, 3.44 kW gücündeki bir anahtarlamalý relüktans motor asansör yükünde kullanýlmýþtýr. Oluþturulan model asansör sistemi için bir sürücü tasarlanmýþ ve sürme sisteminde TMS320LF2407 sayýsal sinyal iþlemcisi kullanýlmýþtýr. Tasarýmý tamamlanan sürücü, bulanýk mantýk yöntemi kullanýlarak hýz denetim algoritmasý oluþturulan anahtarlamalý relüktans motor asansör yükü altýnda çalýþtýrýlmýþtýr.

In this study, a 8/6 poles, four phases, 3.44 kW switched reluctance motor driver was used for a elavator load. For this aim, it has been designed a swithed reluctance motor driver for a lift system. At the driver system was used a buck konverter. The speed was controlled by motor phase voltage control. The voltage value has been controlled with fuzzy logic controller by using TMS320LF2407 controller. Fuzzy controlled switched reluctance motor was used for a elavator load by using designed driver system.

Bu çalýþmada, Profibus-DP aðý kullanýlarak bir Bina Otomasyonu tasarlanmýþtýr. Tasarýmda; yangýn algýlama, hýrsýz algýlama, aydýnlatma, güç, nem ve sýcaklýk denetimi gerçekleþtirilmiþtir. Binada veriler katlarda bulunan denetim noktalarýnda toplanarak arabirimler vasýtasýyla Profibus-DP aðýna aktarýlmaktadýr. Binadan alýnan veriler ana denetim biriminde toplanarak binanýn tamamý denetim altýna alýnmýþtýr. Çalýþma sonucunda enerji tasarrufu, güç denetimi, güvenlik, ýsý ve nem denetiminde optimum verim saðlanmýþtýr.

In this study, a building automation has been designed by using the Profibus DP (Process Field Bus- Decentralized Periphery) network. In the study; fire alarm, thief alarm, lighting, power, humidity and temperature control have been implemented. The data from building has been transmitted to the Profibus-DP network via control point located on the flats. The data taken from the building has been collected in the main control unit to achieve overall control of the system. The work has provided an optimum efficiency in energy consumption, control of power, security, temperature and humidity.

Bu çalýþmada, binalarýn dýþ yüzeylerinin güneþ ýþýnýmýný yutma oranlarý, ýsý kazanç ve kaybý açýsýndan sayýsal olarak araþtýrýlmýþtýr. Bu amaçla yaz ve kýþ þartlarýnda farklý yönlere bakan bina duvarlarý ve çatýsý dikkate alýnarak tuðla ve beton yapý malzemeleri için dýþ yüzey yutma oraný 0’ dan 1’ e kadar 0.1’ lik bir oranla artýrýlarak ýsý akýlarý hesaplanmýþtýr. Bunun yaný sýra, dýþ yüzey yutma oraný 0.2, 0.5 ve 0.9 alýnarak, duvarýn dýþ yüzeyinde artan yalýtým kalýnlýklarýna göre ýsý kazanç ve kayýplarý hesaplanmýþtýr. Elde edilen sonuçlar grafikler halinde sunulmuþtur.

In this study, solar absorptance of external surfaces of buildings has been numerically investigated from the heat gain and losses point of view. For this purpose, external surface solar absorptance was icreased from 0 to 1with an ratio of 0.1 and, for the summer and winter conditions, heat fluxs was calculated by considering orientations of the wall and its roof for brick and concrete structure materials. Besides, external surface absorptance was assumed as 0.2, 0.5 and 0.9, respectively. Than, heat gain and losses were calculated to insulation thickness increasing on the outdoor surface of wall. Results obtained were presented as graphics

Bu çalýþmada, çapraz takviye edilmiþ kare delikli termoplastik levhalarda ýsýl gerilme analizi yapýlmýþtýr. Çelik fiberlerle takviye edilmiþ, tabakalý ve ortasýnda kare delik bulunan kompozit levhalara ýsýl yük olarak, üniform sýcaklýk daðýlýmý seçilmiþtir. Oryantasyon açýsý olarak simetrik ve antisimetrik düzenleme yapýlmýþtýr. Analizde, sonlu elemanlar metodu kullanýlmýþtýr. Bu amaçla, çözüm ANSYS programý kullanýlarak yapýlmýþtýr. Üniform sýcaklýk yükü olarak 40 oC ve 80 oC arasýndaki çeþitli sýcaklýk deðerleri seçilmiþtir. Isýl analizlerden elde edilen sonuçlar þekillerde ve tablolarda gösterilmiþtir.

In this study, a thermal stress analysis was carried out on cross-ply thermoplastic laminated composite plates with square hole. Steel fiber reinforced thermoplastic laminated composite plates with a centered square hole and uniform temperature distribution as thermal loading were selected for the analysis. The orientation angles were chosen symmetric and antisymmetric. The finite element method was used for the analysis. For this purpose, the solution was performed by using ANSYS programme. Uniform temperature loading was chosen between 40 oC and 80 oC. Results, which were obtained from thermal analysis, were illustrated in figures and tables.

Lifli beton, donatýsýz betondan farklý mekanik ve fiziksel özelliklere sahip bir kompozit malzemedir. Lifli betonun en önemli mekanik özeliklerinden birisi enerji yutabilme kapasitesidir. Tokluk olarak da adlandýrýlan bu özellik, yük-sehim eðrisinin altýnda kalan alan ile ifade edilir. Çatlak direnci, düktilite, darbe direnci gibi birçok malzeme özelliði enerji yutabilme kapasitesi ile iliþkilidir. ASTM C 1018 ve JSCE SF-4’e göre yapýlan tokluk hesaplamalarý bir eksenli eðilme deneylerine göredir. Oysa; köprü tabliyeleri, park sahalarý, havaalaný kaplamalarý vb. yapýlarda sýkça uygulanan lifli beton, bu elemanlarda plak davranýþýna sahiptir. Bu çalýþmada , tokluk ASTM C 1018 ve JSCE-SF4 ’e göre kiriþ testlerinden hesaplanarak, donatýsýz ve çelik lifli betonun enerji yutma kapasiteleri karþýlaþtýrýlmýþtýr. Tokluk hesabýnda kullanýlan iki metodun birbirine göre deðerlendirmesi yapýlmýþtýr. Ayrýca, iki eksenli eðilme altýnda,donatýsýz ve çelik lifli beton plak numunelerin davranýþlarý her bir numunenin deneylerinden elde edilen yük-sehim diyagramlarý aracýlýðýyla karþýlaþtýrýlmýþtýr.

Fiber concrete is a composite material which has mechanical and physical characteristics unlike plain concrete. One of the important mechanical characteristics of fiber concrete is its energy absorbing capability. This characteristics which is also called toughness, is defined as the total area under the load-deflection curve. A number of composite characteristics such as crack resistance, ductility and impact resistance are related to the energy absorbtion capacity. According to ASTM C 1018 and JSCE SF-4 the calculation of toughness is determined by uniaxial flexural testing. Fiber concrete is often used in plates such as bridge decks, airport pavements, parking areas, subjected to cavitation and erosion. In this paper, toughness has been determined according to ASTM C 1018 and JSCE SF-4 methods by testing beam specimens. Energy absorbing capacities of plain and steel fiber reinforced concrete has been compared by evaluating the results of two methods. Also plain and steel fiber reinforced plate specimens behaviors subjected to biaxial flexure are compared by the loaddeflection curves of each specimen.

Geleneksel sertleþtirme yöntemlerine kýyasla, borlamanýn pek çok avantajý vardýr. Yüzeyde oluþan borür tabakasý, yüksek sertlik deðerleri ve yüksek sýcaklýklarda sertliðini korumasý yanýnda, iyi aþýnma, oksidasyon ve korozyon dayanýmý gibi üstün özelliklere sahiptir. Ýþlem çelik, dökme demir, dökme çelik, nikel alaþýmlarý, kobalt alaþýmlarý, sermetler vb çok geniþ bir malzeme grubuna uygulanabilir. Bu çalýþmada borlama yöntemleri, çeliklerde oluþan bor tabakasý ve özellikleri ile bor tabakasýna etki eden faktörler incelenmiþtir.

Boride layer has many advantages in comparison with traditional hardening methods. The boride layer has high hardening value and keeps it’s hardeness at high temperatures, and it also shows favorible properties, such as the resistance to wear, oxidation and corrosion. The process can be applied at variety of materials, for instance steel, cast iron, cast steel, nickel and cobalt alloys and cermets. In this rewiew, boronizing process properties, boride layer on steel surfaces and specifications and the factors that effect boride layer are examined

“Ýçten yanmalý motorlarda, yakýt tüketimi ve egzoz emisyonlarýný en az düzeye indirme çalýþmalarý, çift yakýtla çalýþan motorlar üzerine yapýlan çalýþmalarýn baþlangýç noktasýný oluþturmaktadýr. Bu çalýþmada çift yakýt (benzin + SPG) kullaným oranýna baðlý olarak yanma ürünlerinin deðiþimi, bir bilgisayar programý kullanarak hesaplanmýþ ve elde edilen sonuçlar yorumlanmýþtýr.

In the internal combustion engines, the studies to reduce brake specific fuel consumption and exhaust emissions to the lowest level are the start of the investigations on the dual fuel engines. In this study, the changes in the exhaust emissions of the dual fuel (gasoline + LPG) at different ratios have been calculated using a computer program and the results are discussed.

TS 687’de verilen Beckman Termometresi ve Isotermal olan ToniCAL kalorimetresi yöntemleri kullanýlarak ayný tip çimentonun hidratasyon ýsýlarý bulunmuþtur. Çimentonun Hidratasyon ýsýsýnýn belirlenmesinde, ýsýnýn kesintisiz saptanmasý ve hesaplamalar otomatik olarak yapýldýðýndan kullanýmý kolaydýr. Bu yöntemi sabit ýsýdaki hidratasyonun incelenmesinin söz konusu olduðu hallerde çimentonun hidratasyon ýsýsýnýn bulunmasýnda çok yararlý bir yöntemdir. ToniCAL Kalorimetresinde, çimento ile su arasýndaki reaksiyon izlenmektedir. Kalorimetre yönteminde hidratasyon ýsýsýnýn deðiþimi de gözlemlenebilmektedir. Bu çalýþmada her iki yöntemle de bulunan hidratasyon ýsýlarýnda büyük farklýlýklarýn görülmediði ortaya konulmuþtur.

In this study, hydration heat values of same type cements are determined using two different methods. These methods are Beckman Thermometer method, which is stated at TS 687 standard, and ToniCAL Calorimeter method. Usage of ToniCAL calorimeter is easier. It can be calculated automatickly. While determining hydration heat of cement, using ToniCAL calorimeter is more advantageous because of uninterrupted determination of heat. It is a very useful method for determination of hydration heat of cement, when it is to study hydration at fixed heat. ToniCAL calorimeter method is more realistic than Beckman Thermometer method. In ToniCAL calorimeter method, the reaction between cement and water is observed. Period of experiment is very short and process is very easy. Also, time saving is another is superiority of ToniCAL instrument. Change of hydration heat can be observed in calorimeter method. At the end of the study, it is not observed that so many differences of the hydration heats, which are determined using both methods.

Bu çalýþmada iç içe borulu ýsý deðiþtirgecinde farklý delik sayýlý dönme üreticilerin ýsý transferine ve basýnç düþüþüne etkisi deneysel olarak araþtýrýlmýþtýr. Bu amaçla deðiþtirgecin 60 mm çapýndaki iç borunun giriþine 55º kanat açýsýna sahip ve kanatlarýnda birer, ikiþer, üçer ve dörder adet dairesel delikler bulunan dönme üreticiler yerleþtirilerek deneyler yapýlmýþtýr. Bunlar iç borunun giriþine rahat takýlýp sökülebilecek þekilde dizayn edilmiþlerdir. Ýç borunun içinden sýcak akýþkan olarak hava, iç borunun dýþýndan ise soðuk akýþkan olarak su geçmektedir.

This paper examines the effect of turbulance creators on heat transfer and pressure drop used in concentric heat exchanger experimentaly. Heat exchanger has an inlet tube with 60 mm in diameter. The angle of swirl generators wings is 55º with each wing which has single, double, three and four holes. Swirl generators is designed to easily set to heat exchanger entrance. Air is passing through inner tube of heat exhanger as hot fluid and water is passing outer of inner tube as cool fluid.

Gýda muhafazasý, gýda maddelerinin mikrobiyal bozulmalara karþý korunmasý veya gýda güvenliðini tehdit edici unsurlara karþý korunmasý için yapýlan sürekli bir mücadeledir. Daha besleyici, yüksek duyusal kalitede daha taze gýda ürünlerine artan müþteri talebinin karþýlanmasý ve kabul edilebilir bir raf ömrü elde edebilmek için yapýlan çalýþmalar, son on yýllýk dönemde, özellikle ýsýl iþlem içermeyen (non-thermal) inaktivasyon teknikleri üzerine yoðunlaþmýþtýr. Yapýlan çalýþmalarda; iyonize radyasyon, yüksek hidrostatik basýnç (YHB), vurgulu elektrik alaný, yüksek basýnç homejenizasyonu, UV ýþýnlama vb. inaktivasyon teknikleri incelenmektedir. Araþtýrmalarýn çoðu, YHB sistemleri ve uygulamalarý üzerine yoðunlaþmýþ olup, bu makalede YHB sistemlerinin detaylý bir incelemesi yapýlmýþtýr.

Food preservation is a continuous fight against microorganisms spoiling the food or making it unsafe. The last decade, non-thermal inactivation techniques have been a major research issue, driven by an increased consumer demand for nutritious, fresh like food products with a high organoleptical quality and an acceptable shelf life. Investigated inactivation technologies are ionisation radiation, high hydrostatic pressure (HHP), pulsed electrical fields, high pressure homogenisation, UV decontamination, etc. Most research has focussed on HHP and is therefore discussed in detail here.

Dokuma kumaþ kalitesi iplik özelliklerinden baþlayarak dokuma hazýrlýk ve dokuma sýrasýndaki iþlemlerin tümüne baðlý olarak oluþur. Ham ya da bitmiþ kumaþlarýn hata kontrolü ýþýklý kontrol masalarýnda manuel ya da otomatik olarak yapýlýr. Kumaþlarýn görüntü analizi yöntemiyle de kontrol edilebilmesi mümkündür. Böyle bir sistemde, kontrol edilecek kumaþýn görüntüsü bir video kamera ile alýnarak kaydedilir ve belleðe alýndýktan sonra bilgisayar tarafýndan çeþitli iþlemlerden geçirilerek kontrol edilir. Günümüzde sinir aðlarý, bulanýk mantýk, dalgacýk tabaný modeli temeline dayanan otomatik kumaþ kalite kontrol sistemlerinden de faydalanýlmaktadýr. Bu çalýþmada manuel kumaþ kontrolü ile otomatik ve on-line kumaþ kontrol sistemlerinin avantaj ve dezavantajlarý karþýlaþtýrmalý olarak verilmiþtir.

Woven fabric quality depends on yarn properties at first, then weaving preparation and weaving processes. Defect control of grey and finished fabric is done manually on the lighted tables or automatically. Fabrics can be controlled by the help of the image analysis method. In image system the image of fabrics can be digitized by video camera and after storing controlled by the various processing. Recently neural networks, fuzzy logic, best wavelet packet model on automatic fabric inspection are developed. In this study the advantages and disadvantages of manual and automatic, on-line fabric inspection systems are given comparatively.

Bu çalýþmada, mikrodenetleyici tabanlý bir güneþ takip sistemi önerilip gerçeklenmiþ ve test edilmiþtir. Sunulan tasarým, sistemin kurulmuþ olduðu coðrafik bölgeden baðýmsýz olarak çalýþabilmektedir. Sistem, güneþ ýþýðýnýn güneþ panelleri yüzeyine dik gelmesini saðlamak için güneþin konumunu test edip güneþ panellerinin hareketini kontrol eder. Geliþtirilen güneþ takip sistemi güneþi, yükselti ve açýklýk düzlemlerinin her ikisinde de izleyebilmektedir. Tasarýma, bilgisayar tabanlý sistem gözetleme birimi de ilave edilmiþtir.

In this paper, a new micro-controller based solar-tracking system is proposed, implemented and tested. The scheme presented here can be operated as independent of the geographical location of the site of setting up. The system checks the position of the sun and controls the movement of a solar panel so that radiation of the sun comes normally to the surface of the solar panel. The developed-tracking system tracks the sun both in the azimuth as well as in the elevation plane. PC based system monitoring facility is also included in the design.

Biyotit granitoidler baþlýca kuvars, biyotit, plajiyoklas, K-feldispat, muskovit nadiren amfibol içerirler. Tali bileþen olarak apatit, zirkon, allanit ve ikincil olarak klorit ve serisit içerirler. Anklavlar baþlýca plajiyoklas, amfibol, ojit, biyotit, tali bileþen olarak sfen, zirkon ve ikincil olarak kalsit ve epidot minerallerini içerirler. Metalumino bileþimli anklav içeren, granitoidler S-tip granitlere ait kimyasal ve mineralojik özellikler gösterirler: peralumino (A/CNK oraný >1.15) bileþim ve muskovit minerali. Granitoidler büyük iyonlu litofil element (BÝLE) ve hafif nadir toprak elementlerce (HNTE) zenginleþme ve aðýr nadir toprak elementlerce fakirleþme (ANTE) sunarlar. Bu durum granitoidlerin kabuk ergimesiyle oluþtuðunu, negatif Eu anomalisi ve büyük iyon litofil elementlerince zenginlik göstermeleri plajiyoklaslarýn fraksiyonlaþmada etkisini göstermektedir. Anklavlarda büyük iyonlu litofil element (BÝLE) zenginleþmesi, yüksek alan enerjili elementlerde (YAEE) fakirleþme, nadir toprak element (NTE) daðýlýmlarýnda yataya yakýn desen vermeleri ve negatif Eu anomalisi göstermeleri, anklavlarýn litosferik mantodan kaynaklandýðýný ve hornblend, plajiyoklaslarýn fraksiyonlaþmada etkisini göstermektedir. Arazi, petrografik ve jeokimyasal verilere dayanarak, volkanik yay özellikli granitlerin mafik magmanýn kabuða sokulmasý ve muhtemelen kabuk kalýnlaþmasý ile oluþtuðu ve mafik magma ile fiziksel olarak karýþarak anklavlarý oluþturduðu ileri sürülmüþtür.

Biotite granitoid contain mainly quartz, biotite, plagioclase, K-feldspar, muscovite as main phases with minor amphiboles, and apatite, zircon, allanite and chlorite and serisite as accessory components. In contrast, enclaves are composed mainly of plagioclase, amphibole, augite, biotite, with accessory sphene, zircon and calcite and epidote. The granitoids including enclaves with metaluminous composition, display chemical and mineralogical characteristics of S-type granitoids, such as peraluminous composition (A/CNK ratio mostly >1.15) and existence of muscovites. Granitoids are enriched in LILEs and LREEs, and depleted in HFSEs; suggesting that they were developed by crustal melting. Granitoid also have negative Eu anomalies and large ion lithophile element enrichment suggest crystal fractionation of plagioclase. Enclaves are enriched in LILEs and depleted in HFSEs and show flat REE pattern with large negative Eu anomaly, suggesting they were derived from enriched lithospheric mantle, with possible crystal fractionation involving plagioclase and amphibole. Based on field, petrographic and geochemical data, it has been suggested that volcanic-arc granitoids could be formed by intrusion of mantle-derived mafic magmas into the lower crust and with possible crustal thickening, and mingled with mafic magma producing enclaves.

Bu çalýþmada, patlama, araç çarpmasý, yetersiz veya yanlýþ tasarým gibi özel nedenlerle meydana gelebilecek kolon kýrýlmalarýnýn ortogonal çerçeveli betonarme binalarýn iç kuvvetleri üzerindeki etkileri incelenmiþtir. Hesaplar SAP2000 yapý analiz programý ile tamamen statik koþullar altýnda yapýlmýþtýr. Ele alýnan tipik bir çerçeveli sistemde, önce dolgu duvarsýz durum için çeþitli kolon kýrýlma senaryolarý düþünülerek sistemin iç kuvvetleri belirlenmiþ ve bunlar hasarsýz durumdakilerle karþýlaþtýrýlmýþtýr. Benzer hesaplar daha sonra yýðma dolgu duvarlarýn mevcut olmasý hali için yapýlmýþtýr. Analiz sonuçlarý, kolon kýrýlmalarýnýn etkilerinin bu kolonlarýn üzerinde bulunduðu birbirine dik akslardaki komþu kolon ve kiriþler üzerinde yoðunlaþtýðýný göstermiþtir. Ayrýca, dolgusuz çerçevelerde, kýrýlan kolonlara baðlý olan kiriþlerin eðilme momenti kapasiteleri aþýlýrken, yýðma dolgu duvarlý çerçevelerde duvarlarýn sistem elemanlarýna önemli desteklerinin olduðu ve kiriþ kapasitelerinde aþýlma olmadýðý belirlenmiþtir.

In this study, the effects of column failures which may take place due to the special causes such as blast, vehicle impact, insufficient or deficient design, on the internal forces of orthogonal reinforced concrete building frames have been investigated. Calculations have been performed with SAP2000 structural analysis program, under static conditions. For a typical frame system, firstly, various column failure scenarios have been considered for uninfilled case and internal forces have been calculated and compared with those in the intact case. Then, similar calculations have been implemented for the case of presence of infill walls. The results of analyses have shown that the effects of column failures had condensed on the neighbor columns and beams of orthogonal frames on which the columns had been failed. Moreover, it has been determined that, while the bending moment capacities of the connected beams to the failed columns had exceeded in the bare frames, in the masonry infilled frames, walls give substantial support to the structural elements of the building, and capacities of the beams had not exceeded.

Ülkemizin elektrik enerjisi ihtiyacýný karþýlamada termik santrallarýn payý % 61’dir. Termik santrallarda kullanýlan fosil yakýtlarýn hýzla tükenmesi, yakýt tasarrufunun önemini ortaya koymaktadýr. Bu çalýþmada termik santrallarda kazan besleme suyunun, düþük sýcaklýklý jeotermal kaynaklardan yararlanarak ön ýsýtýlmasýnýn, santral genel verimi ve yakýt tasarrufu üzerindeki etkileri incelenmiþtir. Yapýlan analizlere göre bir termik santralda, jeotermal ön ýsýtma ile saðlanacak verim artýþý % 2-4 aralýðýnda olmaktadýr. Bu çalýþmada incelenen ve klasik Rankine çevrimine göre çalýþan bir kömür yakýtlý termik santralýn, jeotermal ön ýsýtma ile yýllýk parasal yakýt tasarrufu yaklaþýk olarak 1 milyon US$ ve verim artýþý da % 4.1 olmaktadýr.

The share of electricity production from thermal power plants for Turkey is about 61 %. Since the fossil fuels are rapidly consumed, the concept of fossil fuel saving is very important for humanity. In this paper, the effects of boiler feed water preheating by means of geothermal brine on overall performance and fossil fuel savings in thermal power plants are examined. According to the performed analysis, power plant thermal efficiency could be increased of 2-4 % via geothermal preheating. In this analysis, a hypothetical thermal power plant is considered and its performance is evaluated. According to analysis, 1 million US$ in fossil fuel savings and 4.1 % increase in thermal efficiency could be achieved by the use of geothermal preheating.

Bu çalýþmada konuþma iþaretinin incelenmesi ve son günlerde en popüler tanýma yöntemi olan Yapay Sinir Aðlarýný (YSA) kullanarak Türkçe sesli harflerden kimlik tanýma uygulamasý yapýlmýþtýr. Tanýma iþlemi genellikle, iþaretin iþlenmesi, belirgin özelliklerinin çýkarýlmasý ve bunlarýn karþýlaþtýrýlmasý safhalarýndan oluþmaktadýr. Alýnan ses örnekleri ses kartýnýn özelliðine göre örnekleme yapýlarak sayýsal veri þekline dönüþtürülmüþtür. Ses analizi aþamasýnda, tüm ses verilerindeki tekrar eden periyotlar ve gürültüler hamming pencereleme metodu kullanýlarak kýrpýlmýþ ve sesin özniteliðini temsil eden kýsmý elde edilmiþtir. Analiz edilen ses verilerinin özniteliðinin bulunmasý için LPC (doðrusal öngörü analizi) ve DFT (ayrýk fourier dönüþümü) metodlarý kullanýlmýþtýr. Kimlik tanýma iþlemi için kullanýlan 28 parametrenin 12 si LPC, 16 sý da DFT metodu ile elde edilmiþtir. Yapay Sinir Aðlarýnda eðitme ve test için konuþmacýnýn sesini temsil eden bu 28 parametre kullanýlmaktadýr. YSA yapýsý için çok katmanlý algýlayýcý modeli, eðitim için de genelleþtirilmiþ delta kurallý hatanýn geriye yayýlmasý algoritmasý kullanýlmýþtýr. 7 farklý kiþiden alýnan ‘a’ sesli harfinin öznitelikleri bulunmuþ ve bunlar sesli harfin alýndýðý kiþiyi bulacak þekilde oluþturulan YSA mimarisi eðitilmiþtir. Daha sonra eðitim setinde olmayan verilerle YSA nýn baþarýsý test edilmiþ, kabul edilebilir bir hata ile iyi sonuçlar elde edilmiþtir.

In this study an artificial neural network (ANN) is implemented, which has been used frequently as an implementation model in recent years, to recognize speaker identification. Generally, recognition is consist of three stages that, processing of signal, obtaining attributes and comparing them. Speech samples are transformed into digital data according to voice card of PC. In the analysis of voice stage, recurrent periods and white noise of voice data are trimmed by hamming window method and voice attribute part of the digital data is obtained. For obtaining attribute of voice data LPC (linear predictive coding) and DFT (discrete fourier transform) methods are used. Of those 28 coefficents, that is used for speaker recognition, 16 were obtained by the analysis of DFT and 12 were obtained by the analysis of LPC. The parameters that represent speaker voice, is used for training and test of ANN. Multilayer perceptron model is used as an architecture of ANN and backpropagation algorithm is used for training method. Voices of “a” is taken from 7 different person and their attributes are found. ANN is trained with these features to find the speaker who is the owner of the sample voice. And then using the test data that is not used for training part, recognition achievement of ANN is tested. As a result, good results were obtained with low failure rate.

Bu çalýþmada, baðýmsýz deðiþkenler olarak, yaðýþ, akýþ ve buharlaþmanýn etkisiyle, baðýmlý deðiþken olan yeraltý su seviyesindeki (YSS) deðiþimin, bulanýk mantýk ile modellenmesi araþtýrýlmýþtýr. Çalýþmada, Akarçay havzasý içerisinde yer alan Afyon alt havzasýna ait 6 gözlem istasyonundan alýnan 1977-1989 yýllarýna ait toplam 936 adet veri kullanýlmýþtýr. Ýstasyonlarýn aylýk ortalama verileri kullanýlarak, YSS’deki deðiþim bulanýk mantýk yaklaþýmý ile modellenmiþtir. Bulanýk mantýk yaklaþýmýndan elde edilen sonuçlar ile istasyonlardan alýnan verilerin aylýk ortalama deðerlerinin birbirine çok yakýn olduðu görülmüþtür.

In this study, modeling of the effect of rainfall, flow and evaporation as independent variables on the change of underground water levels as dependent variables were investigated by fuzzy logic (FL). In the study, total 396 values taken from six observation stations belong to Afyon inferior basin in Akarçay from 1977 to 1989 years were used. Using the monthly average values of stations, the change of underground water level was modeled by FL. It is observed that the results obtained from FL and the observations are compatible with each other. This shows FL modeling can be used to estimate groundwater levels from the appropriate meteorological value.