E-ISSN: 2587-0351 | ISSN: 1300-2694
Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi - Pamukkale Univ Muh Bilim Derg: 13 (3)
Cilt: 13  Sayı: 3 - 2007
1.
Kapak-İçindekiler
Cover-Contents
Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi
Sayfalar I - III

2.
SIFIR AĞAÇ DALGACIK YAPI VE HİYERARŞİK SONLU DURUM VEKTÖR NİCEMLEYİCİ İLE VİDEO KODLAMA
A VIDEO CODER USING ZEROTREE WAVELET AND HIERARCHICAL FINITE STATE VECTOR QUANTIZATION
İlker Kılıç
Sayfalar 297 - 303
Bu çalışmada düşük bit oranlarında çalışabilen bir video sıkıştırma tekniği sunulmuştur. Algoritmada, Örtüşmeli Blok Hareket Kompanzasyonu Ayrık Dalgacık Transformu ile birleştirilip ardından Lloyd-Max Nicemleyici ve Sıfır Ağaç Dalgacık Yapısı kullanılmıştır. Bu kodlama tekniğinin en yeni özelliği ise Hiyerarşik Sonlu Durum Vektör Nicemleyicisinin, dalgacik katsayılarını sıkıştırmak için Sıfır Ağaç Dalgacık Yapısı ile birleştirilmiş olmasıdır. Önerilen bu yeni video sıkıştırıcısının MPEG-4 ve Sıfır Ağaç Entropy Kodlama tekniklerinden daha iyi olduğu görülmüştür.
A video compression technique with comparable low bit rates is presented in this paper. The overlapping block motion compansation (OBMC) is combined with discrete wavelet transform which followed by Lloyd-Max quantization and zerotree wavelet (ZTW) structure. The novel feature of this coding scheme is the combination of hierarchical finite state vector quantization (HFSVQ) with the ZTW to encode the quantized wavelet coefficients. It is seen that the proposed video encoder (ZTW-HFSVQ) performs better than the MPEG-4 and Zerotree Entropy Coding (ZTE).

3.
BETONARME SİLİNDİRİK SU DEPOLARINDA EKONOMİK BOYUTLARIN BELİRLENMESİ
DETERMINATION OF ECONOMIC SIZES FOR RC CYLINDRICAL WATER STORAGE TANKS
Güneş KOZLUCA, Halil NOHUTÇU
Sayfalar 305 - 309
Su depoları ihtiyaca göre farklı geometrik şekillerde yapılmaktadır. Uygun maliyetlerde depo tasarımlarının yapılması, ülke ekonomisi açısından önem taşımaktadır. Tasarımlarda, öngerilme hesabına girilmemiştir. Malzeme maliyeti açısından en ekonomik tasarımlar, küresel ya da silindirik depolardır. Bu çalışmada sulama veya içme suyu amaçlı, alttan ankastre, üstü açık silindirik betonarme su depolarında cidar kalınlığı, yükseklik ve yarıçap değerleri değiştirilerek tasarımlar yapılmış ve en ekonomik depo yarıçapı-depo yüksekliği oranı araştırılmıştır. Depolama hacmi sabit tutulmuştur. Bu oran kullanılarak yapılacak depolar ile ekonomimize katkıda bulunulacağı düşünülmektedir.
Water storage tanks are built in different shapes and sizes according to needs. Designs of water storage tanks with low costs are quite important for the national economy. Cylindrical and sphere tanks are the most economic types of tanks in terms of material cost. In this study several cylindrical tank designs are made. Then most economic tank radius – tank height ratio is searched by simply changing thickness, height and the radius of the tank considered. Storage capacity of these cylindrical tanks are all the same. All these reinforced tanks have cylindrical reinforced concrete walls fixed at the bottom and free top edge without roof. It is thought that tanks constructed with this optimal ratio will be beneficial.

4.
BİR OTOMOBİL ARKA DİNGİLİNİN SONLU ELEMANLAR METODU İLE YORULMA ANALİZİ
FATIGUE ANALYSIS OF AN AUTOMOBILE REAR AXLE BY USING FINITE ELEMENT METHOD
M. İhsan KARAMANGİL
Sayfalar 311 - 318
Bu çalışmada yerli bir otomobil dingilinin gelen tekerlek yüklerine karşı gerilme analizi yapılmış ve dingil üzerinde oluşan maksimum gerilmelerin yerleri tespit edilerek bu gerilmelerin sınır değerleri aşıp aşmadığı kontrol edilmiştir. Ayrıca, sonlu elemanlar yöntemine dayalı yorulma analizi kullanılarak seçilen yüklemeler altında dingilin kaç yük tekrarı sayısında kırılabileceği tespit edilmiştir. Dingildeki en kritik bölgelerin dingilin şasiye bağlantı noktalarına yakın yerlerin olduğu görülmüştür.
In this study, stress analysis of a native automobile axle exposed to wheel loads is performed and the location of maximum stresses occurring on the axle is determined. Then, it is controlled whether these stresses exceed the limit values or not. In addition, fatigue life of the axle is calculated under selected loads by using finite element method based fatigue analysis. It is shown that the most critical locations on the axle are the regions near to chassis connection points.

5.
DOKUMA TEZGAHLARINDAN DENETLEYİCİ ALAN AĞI İLE VERİ TOPLAMA
DATA ACQUISITION FROM LOOMS USING CONTROLLER AREA NETWORK
Bedri BAHTİYAR, Aydın ÇETİN, Ö. Altan BOMBAYCI
Sayfalar 319 - 326
Dokuma salonlarının verim analizini yapmak ve verimini arttırmak için her bir dokuma tezgahından tezgaha ait teknik veriler ve günlük dokuma verilerinin elde edilmesi ve bu verilerin analizlerinin yapılması gerekmektedir. Küçük ve orta ölçekli dokuma salonlarında tezgahlara ait teknik veriler genel olarak sorumlu personel tarafından tutulmaktadır. Verilerin belirli bir otomasyon çerçevesinde işlenmemesi dokuma salonlarının verimlilik analizlerini güçleştirmekte veya güvenilirliğini düşürebilmektedir. Bu makalede, orta ölçekli bir tekstil dokuma salonunda tezgahların verim analizini yapabilmek amacıyla geliştirilen ve uygulanan denetleyici alan ağını (DAA) kullanan bir veri toplama sistemi sunulmaktadır. Sistemde dokuma tezgahına ait teknik ve dokuma verileri tezgah üzerinde bulunan bağlantı noktalarından alınan veriler DAA üzerinden merkez bilgisayara iletilmekte ve merkez bilgisayarda işlenmektedir.
To make efficiency analysis and to increase efficiency of a weaving hall, it is necessary to obtain and then analyze technical and weaving data received from looms. In small and mid-size weaving halls, generally technical data of the looms are kept by responsible technical personnel. Data processing without a defined automation makes efficiency analysis of weaving hall more complex, or may decrease liability of the analysis. In this paper, a data acquisition system that uses controller area network (CAN) for the efficiency analysis of looms where developed and implemented in a mid-size weaving hall is presented. In system, technical and weaving data taken from the ports of the looms are sent to central computer via CAN, and then are processed in central computer.

6.
GÜNEŞ ENERJİSİ EĞİTİM SETİ TASARIM VE UYGULAMASI
DESIGN AND IMPLEMENTATION OF A SOLAR ENERGY EDUCATIONAL SET
İbrahim SEFA, Mehmet DEMİRTAŞ, Ramazan BAYINDIR
Sayfalar 327 - 336
Bu çalışmada güneş enerjisinden elektrik enerjisi elde etmek için kullanılabilecek bir eğitim seti tasarlanarak uygulaması gerçekleştirilmiştir. Elde edilen enerji, hem doğru akım, hem de alternatif akım enerji olarak kullanılabilmektedir. Ayrıca, istenildiğinde enerji bir akü grubu üzerinde depo edilebilmektedir. Geliştirilen eğitim seti üzerinde güneş enerjisinden elektrik enerjisi elde etme, enerji depolama ve dönüşüm sistemleri ile ilgili olarak çeşitli deneyler hazırlanmıştır. Bu çalışmanın güneş enerjisinden elektrik üretimi hakkında öğrencilerin bilgi, görgü ve becerilerinin artırılması için bir eğitim aracı olarak kullanılabileceği düşünülmektedir.
In this study, an educational tool which can be used to obtain electrical energy from solar energy has been designed and implemented. The obtained energy can be used both for direct current and alternating current. Moreover, the energy can be charged into an accumulator group on request. Several experiments related to obtaining electrical energy from solar energy, storing the energy and conversion systems are prepared on the developed educational set. The educational set presented in this paper can be used as an educational tool for increasing knowledge, skill and abilities of students about the converting solar energy to the electrical energy.

7.
JPEG2000 STANDARDININ YENİ ÖZELLİKLERİNİ DESTEKLEYEN BİR GÖRÜNTÜ İŞLEME UYGULAMASI GELİŞTİRİLMESİ
DEVELOPING AN IMAGE PROCESSING APPLICATION THAT SUPPORTS NEW FEATURES OF JPEG2000 STANDARD
Evgin GÖÇERİ, A. Kadir YALDIR
Sayfalar 337 - 346
Çoklu ortam teknolojilerindeki gelişmeler, görüntü işleme ve sıkıştırmanın da önemini artırmıştır. Kayıplı ve kayıpsız sıkıştırma yöntemleri kullanılarak görüntü kalitesini kabul edilemeyecek seviyeye düşürmeden boyutu küçültülen görüntüler bellekte daha az yer kaplarlar. Böylece internet veya mobil araçlar üzerinden daha kısa sürede gönderilip alınabilirler. Dalgacık tabanlı bir görüntü sıkıştırma standardı olan JPEG2000, Joint Photographic Expert Group (JPEG) komitesi tarafından daha önceki JPEG standardının yerini alması amacı ile oluşturulmuştur. Bazı ek parçalarının geliştirilmesi halen sürmektedir. Bu çalışmada Visual C# 2005 ile, kenar belirleme ve gürültü azaltma gibi önemli görüntü işleme tekniklerini destekleyen bir yazılım aracı geliştirilmiştir. Uygulamanın önemli bir özelliği, JPEG2000 standardı da dahil olmak üzere birçok görüntü biçimini desteklemekte ve sadece iki boyutlu resimler değil aynı zamanda çok boyutlu görüntüler üzerinde de işlemler yapılabilmesine olanak sağlamaktadır. Aynı zamanda, modern yazılım geliştirme platformlarının görüntü işleme destekleri de karşılaştırılmış ve geliştirilen yazılımın çeşitli özellikleri belirtilmiştir.
In recent years, developing technologies in multimedia brought the importance of image processing and compression. Images that are reduced in size using lossless and lossy compression techniques without degrading the quality of the image to an unacceptable level take up much less space in memory. This enables them to be sent and received over the Internet or mobile devices in much shorter time. The wavelet-based image compression standard JPEG2000 has been created by the Joint Photographic Experts Group (JPEG) committee to superseding the former JPEG standard. Works on various additions to this standard are still under development. In this study, an Application has been developed in Visual C# 2005 which implies important image processing techniques such as edge detection and noise reduction. The important feature of this Application is to support JPEG2000 standard as well as supporting other image types, and the implementation does not only apply to two-dimensional images, but also to multi-dimensional images. Modern software development platforms that support image processing have also been compared and several features of the developed software have been identified.

8.
MİNERAL KATKILI BETONUN ADERANS DAYANIMINA 800 0C’NİN ETKİSİ
THE EFFECT OF 800 0C ON BOND STRENGTH OF CONCRETE WITH MINERAL ADMIXTURE
Ahmet COŞKUN, Harun TANYILDIZI, Salih YAZICIOĞLU
Sayfalar 347 - 351
Bu çalışmada, mineral katkılı beton ve nervürlü betonarme demiri arasındaki aderans dayanımına yüksek sıcaklığın (800 0C) etkisi araştırılmıştır. Mineral katkı olarak çimento ağırlığının %10’u oranında silis dumanı ve %15’i oranında da uçucu kül kullanılmıştır. Agreganın maksimum tane çapı (dmax) 16 mm’dir. Aderans deneyleri için 100×200 mm ölçülerinde silindir numuneler, basınç deneyleri için 150×150×150 mm ölçülerinde küp numuneler hazırlanmıştır. 20±2 0C de 28 gün su kürü uygulanan numuneler, 270 gün hava küründe bekletildikten sonra 800 0C’de yakılmış, aderans ve basınç dayanım deneyleri yapılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre yakılan betonlarda, silis dumanı katkılı numunelerin basınç ve aderans dayanımlarının daha yüksek olduğu görülmüştür. Silis dumanı katkılı numuneleri sırasıyla, uçucu kül katkılı ve mineral katkısız numuneler takip etmiştir.
The effect of high temperature (800 0C) on the bond strength between concrete and rebar was investigated. In addition to concrete mixture with only portland cement, concrete mixtures with 10% silica fume and 15 % fly ash replacing cement by weight was prepared. Maximum aggregate size is as 16 mm. The 150×150×150 mm cube specimens were prepared for compressive strength and the 100×200 mm cylinder specimens were prepared for bond strength. The specimens were cured in air for 270 days after curing in water 20±2 °C for 28 days. After being heated to temperatures of 800 ºC, compressive strength and bond strength of concrete were tested. The results showed that specimens with silica fume always gave the highest values followed by those as specimens with fly ash and specimens without mineral admixtures irrespective of type and age of concrete and test methods.

9.
POMZA AGREGALI TAŞIYICI HAFİF BETONUN MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ
INVESTIGATION ON MECHANICAL PROPERTIES OF STRUCTURAL LIGHTWEIGHT CONCRETE MADE WITH PUMICE AGGREGATE
Selçuk TÜRKEL, Bimen KADİROĞLU
Sayfalar 353 - 359
Bu çalışmada, Kayseri bölgesine ait pomza agregası kullanılarak taşıyıcı amaçlı hafif betonlar üretilmiştir. Hafif beton karışımlarında bağlayıcı madde olarak CEM I 42.5 çimentosu ve mineral katkı olarak silis dumanı ve uçucu kül kullanılmıştır. Hafif betonlar üzerinde taze durumda çökme, birim hacim ağırlık ve hava içeriği deneyleri gerçekleştirilmiştir. Sertleşmiş hafif betonların ise basınç dayanımı, eğilme dayanımı ve yarmada çekme dayanımı belirlenmiştir. Test edilen sonuçlar, pomza agregası kullanılarak ACI 213R-87’de taşıyıcı hafif betonlar için belirtilen 17.2 MPa dayanım değerinin oldukça üzerinde dayanım değerine sahip taşıyıcı hafif betonlar üretilebileceğini göstermiştir. Ayrıca bu çalışmada üretilen hafif betonlar, TS EN 206-1 standardında hafif betonlar için belirtilen LC 20/22 ve LC 25/28 dayanım sınıflarını sağlamaktadır.
In this study, structural lightweight concrete mixtures are produced by using Kayseri pumice aggregate. The other constituent materials used in producing the lightweight concrete mixtures are; CEM I 42.5 cement as binder, silica fume and fly ash as mineral admixtures. The following properties are determined; slump, unit weight and air content of fresh mix, as well as unit weight, compressive strength, splitting tensile strength and flexural strength of hardened concrete. Test results show that the lightweight concrete mixtures prepared from Kayseri pumice have compressive strength far above 17.2 MPa proposed by ACI 213R-87 for structural lightweight concrete. Besides, the lightweight concretes produced in this study meet LC 20/22 and LC 25/28 strength classes given by TS EN 206-1.

10.
RUPPERT DİŞLİ KUTUSUNUN BİLGİSAYAR DESTEKLİ KİNEMATİK TASARIMI
COMPUTER AIDED KINEMATICAL DESIGN OF RUPPERT GEARBOX
Adem ÇİÇEK
Sayfalar 361 - 368
Takım tezgahlarının en önemli kısımlarından birisi de, hareket ve güç iletme mekanizmalarıdır. Kademeli veya kademesiz olarak tasarlanabilen bu mekanizmalar ile, takım tezgahlarında optimum işleme için gerekli hızlar elde edilebilmektedir. Bu çalışmada, takım tezgahlarına uyarlanabilen ruppert mekanizmasının bilgisayar destekli kinematik tasarımı için Visual BASIC tabanlı bir bilgisayar programı geliştirilmiştir. Bu program ile tasarlanacak ruppert mekanizmasına ait gerekli parametreler girilerek, sistemdeki minimum ve maksimum hızlar arasındaki devir sayılarının geometrik diziye göre dağılımı, mekanizmayı oluşturan dişlilerin diş sayıları, genel ve kısmi iletme oranları ve standart çıkış devir sayıları tolerans sınırları içerisinde belirlenebilmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, uzun ve yorucu bir çalışmayı gerektiren tasarım aşamalarında hız, esneklik ve kolaylık kazandırmaktır.
Motion and power transmission mechanisms are one of the most important components of machine tools. With these mechanisms that are designed with steps or without steps, speeds required for optimum processing in machine tools can be obtained. In this study, a computer program based on Visual BASIC programming language has been developed for computer aided kinematical design of ruppert mechanism which can be adapted for machine tools. With this program, distribution according to geometrical series of spindle speeds between minimum and maximum speeds in the system, number of teeth for gears that construct the mechanism, general and partial transmission rate, and standard output spindle speeds can be determined in tolerance limits by inputting required parameters belonging to ruppert mechanism. The principle aim of this study is to provide speed, flexibility and simplicity in design stages requiring hard and tiring work.

11.
TÜRKİYE’DEKİ 22 BARALI 380 kV’LUK GÜÇ SİSTEMİ İÇİN EKONOMİK DAĞITIM VE OPTİMAL GÜÇ AKIŞI YÖNTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ
THE COMPARATIVE ANALYSIS OF ECONOMIC DISPATCH AND OPTIMAL POWER FLOW METHODS FOR 22-BUS 380-kV POWER SYSTEM IN TURKEY
Mehmet KURBAN, Ümmühan BAŞARAN FİLİK
Sayfalar 369 - 378
Bu çalışmada, Türkiye’deki 380 kV’luk enerji iletim hatlarıyla birbirine bağlı EÜAŞ (Elektrik Üretim Anonim Şirketi) tarafından işletilen 8 tane termik santral bulunan 22 baralı 380 kV’luk güç sistemi için santrallerin en düşük maliyetle yük talebini karşılaması amacıyla ekonomik dağıtım ve optimal güç akışı yöntemleri kullanılmış ve bulunan sonuçlar karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Analiz sonuçları tablo ve şekillerle verilmiştir. Yapılan ekonomik dağıtım ve optimal güç akışı (OGA) analizleri, MATLAB®’de geliştirilen yazılımlarla gerçekleştirilmiştir. Aynı zamanda bu yazılımlar, grafiksel kullanıcı ara yüzü (GUI) oluşturularak farklı güç sistemleri için güç akışı, optimal güç akışı ve ekonomik dağıtım analizleri yapabilmektedir. Bu çalışmada kullanılan tüm veriler, TEİAŞ (Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi) ve EÜAŞ ’tan alınmıştır.
In this paper, the economic dispatch and optimal power flow (OPF) methods for the purpose of supplying the load demand with minimum cost is used for 22-bus 380-kV power system in Turkey which consists of 8 thermal plants operated by EUAS (Electricity Generation Co. Inc.)and the results found are analyzed comparatively. The results of analysis are given in tables and figures. The analysis made is implemented by the software using MATLAB®. Furthermore, the software can be used for different power systems by using the graphical user interface (GUI). All data used in this study is taken from TEIAS (Transmission System Operator of Turkey) and EUAS.

12.
UZAKTAN SABİT HAT ERİŞİMLİ BİLGİSAYAR DESTEKLİ EV OTOMASYONU
COMPUTER AIDED DISTANCE HOUSE AUTOMATION BY TELEPHONE LINE ACCESS
İbrahim ÇAYIROĞLU, Hande ERKAYMAZ
Sayfalar 379 - 385
Bu çalışmada uzaktan sabit telefon hattı ve modem kullanılarak bir evdeki cihazların kontrolü ve otomasyonu tanıtılmıştır. Kullanıcı bu sistem ile uzaktan sabit telefonun tuşlarını kullanarak evdeki cihazları kontrol edebilmektedir. Otomasyon sisteminin yazılım kısmında modemden bilgileri almak için TAPIEx ActiveX Control 2.6 yazılımı kullanılmaktadır. Bu yazılımdan alınan bilgilere dayanarak istenen amacı gerçekleştirecek ve portları kumanda edecek bir arayüz yazılımı geliştirilmiştir. Bilgisayar çıkışından rölenin sürülebilmesi için bir röle devresi hazırlanmıştır. Kumanda edilen röle sayesinde evdeki tüm cihazların kontrolü sağlanabilmektedir.
In this study, control and automation of house instruments have been practiced by using a distance telephone line and a modem. A user can use the buttons of a telephone in distance and he can control the instruments at home. In order to data acquisition from a modem, TAPIEx ActiveX Control 2.6 software has been used. An interface to fulfill the operation provided from the software and controlling the ports has been written. To drive relays from computer output, a relay circuit has been designed. The all instruments at home have been controlled by the relay controlled.

13.
YAPAY SİNİR AĞLARI TABANLI SİLİNDİRİK DÜZ DİŞLİ ÇARK TASARIMI
CYLINDIRICAL SPUR GEARS DESIGN BASED ON ARTIFICIAL NEURAL NETWORKS
İhsan TOKTAŞ, Nizami AKTÜRK
Sayfalar 387 - 395
Bu çalışmada, silindirik düz dişli çarkların analitik yöntemle tasarım hesaplamaları yapılarak, Yapay Sinir Ağları (YSA) modelinde kullanılmak üzere, eğitim ve test küme verileri oluşturulmuştur. Girdi katmanında silindirik düz dişli çarkların ihtiyaç ve sınırlandırma değişkenleri, çıktı katmanında ise modül (diş dibi gerilmesine ve yüzey basıncına göre) ve dişli sayıları kullanılmıştır. Bu veriler, çok katmanlı, tek yönlü, hiyerarşik bağlantılı, hatayı geriye yayma (Back Propagation) algoritmasının Scaled Conjugate Gradient (SCG) ve Levenberg- Marquardt (LM) versiyonlarının her biri için ‘logistic sigmoid’ transfer fonksiyonu kullanılarak, değişken sayıda gizli katman ve işlem eleman sayılarında eğitilmiştir. Sonuçta, eğitilen YSA modeli çok başarılı ve test verileri hata değerleri çok düşük bulunmuştur. Böylece, dişli çarkların kavramsal tasarımında kullanılan analitik hesap yöntemi yerine YSA tabanlı sistematik bir yaklaşımın da kullanılabileceği gösterilmiştir.
In this study, testing and training data sets of Artificial Neural Networks(ANNs) models have been produced by employing analytical design calculations of cylindrical spur gears. In the input layer, the constraints and requirement values of cylindrical spur gears are used while at the output layer the modules (e.g. the bending and contact stress) and the number of tooths are used. These data have been presented to train a multi layered, single directed, hierarchically connected ANNs using Scaled Conjugate Gradient (SCG) and Levenberg-Marquardt (LM) Back Propagation algorithms with the logistic sigmoid transfer function. The outcomes demonstrated that, the ANN based model have been very successful and the testing data produced very low level of errors. It has been shown that, the ANN based mechanism may be used in the design of cylindrical spur gears instead of analytical calculations.

LookUs & Online Makale