Bu çalýþmada, genel özelliði hafifliði, iþlenebilirliði, yüksek korozyon dayancý, yüksek dayanýma sahip olmasýndan dolayý kullaným alaný olarak özellikle uçak gövdelerinde ve kanatlarda ve otomotiv endüstrilerinde kullanýlan AA2024 alaþýmý sürtünme karýþtýrma kaynaðý yöntemi ile birleþtirilerek, oluþan baðlantýlarýn yorulma, sertlik, eðme ve çekme deneyleri incelenmiþtir. 4 mm kalýnlýðýndaki levhalarýn kaynak esnasýnda kaynak ilerleme hýzý ve karýþtýrýcý ucun dönme devri deðiþken parametreler olarak belirlenmiþtir. Bu parametreler; 20 mm omuz geniþliði, devir sayýsý 1000 dev/dak, 1500 dev/dak, 2500 dev/dak ve ilerleme hýzlarý 120 mm/dak ve 200 mm/ dak olarak alýnmýþtýr.

In this study AA2024 alloy, which is used especially in aircraft body, wings and automotive industry due to its lightness, workable aspect, high corrosion resistance and durability, was welded with stir friction method, and fatigue, hardness, bending and tension experiments of the joints obtained were conducted. Welding progress speed of the 4 mm thick sheets and stir tool rotation were determined to be the variable parameters. These parameters were taken as 20 mm shoulder width, 1000 rpm traverse speed, 1500 rpm, 2500 rpm and the progress speed was taken as 120 mm/min and 200 mm/min.

Bu çalýþmada, asfalt ve beton karýþýmlarýnda kullanýlan doðal ve kýrma taþ agregalarýn görüntü iþleme teknikleri kullanýlarak elde edilen tanýmlayýcý vektörlerinin yapay sinir aðlarý yardýmýyla sýnýflandýrýlmasý amaçlanmaktadýr. Farklý þekil özelliklerine sahip (yassý, uzun, yuvarlak, köþeli, küre) 5 iri agrega türünün 45o ve 90o lik açýlardaki 7.1 Mp (Canon EOS 350D) ve 10 Mp (Sony DSC-R1) çözünürlüðe sahip 2 farklý dijital fotoðraf makinesinden elde edilen görüntüleri, MATLAB programýnýn Görüntü Ýþleme Araç kutusu kullanýlarak ön iþlemlerden geçirilmiþtir. Agregalara ait her iki açý için ayrý ayrý 9 ve toplam da 18 öznitelik vektörü bulunarak yapay sinir aðlarý yardýmýyla sýnýflandýrma iþlemi gerçekleþtirilmiþtir. Sonuçlar, görüntü iþleme ve yapay sinir aðlarýnýn agrega özelliklerinin tespiti ve ayýrýmý için etkili yöntemler olduðunu göstermiþ ve agrega ocaklarýndaki otomasyon sistemlerin bu tarz yaklaþýmlar ile verim, maliyet ve zaman faktörlerini etkileyeceðini ortaya koymuþtur.

In this paper, the aim is to classify natural or crushed aggregates by using concrete and asphalt mixes through Artificial Neural Networks. For classification, it was a used the feature vector which was calculated by using digital image processing techniques. Of the five different type coarse aggregates images were taken with 45o and 90o by a 10 Mp (Sony DSC-R1) and 7.1 Mp (Canon EOS 350D) camera. Aggregates images were processed and analyzed by using MATLAB Image Processing and Neural Network Toolbox. Classification process was made with totally 18 feature vectors, which is 9 vectors each angles, by neural network. Results showed image processing and neural networks which are important methods for founding shape parameters and classification of aggregates, and performance, cost and time consuming factors of automation systems in aggregate sources will be effective with these methods.

Bu çalýþmada, bir akýþkan yataklý sürekli kurutucu (AYSK) tasarýmý yapýlarak prototip imalatý gerçekleþtirilmiþtir. Endüstriyel alanda kullanýlan göl tuzu, bu kurutucuda kurutma iþlemine tabi tutulmuþtur. Kurutma sürecinde kurutma havasýnýn hýzý, sýcaklýðý ve tuzun kütle deðiþimi deneysel olarak incelenmiþtir. Kurutucudaki kurutma havasýnýn hýzý iþlem baþlangýcýnda 4.5 m/s olarak ölçülmüþ ve tüm deneylerde sabit tutulmuþtur. Deneylerde kullanýlan göl tuzunun baþlangýç nemi 0,044 gsu/ gkuru madde olarak belirlenmiþtir. Bu tuz, üç farklý kurutma havasý sýcaklýðýnda 90 dakikalýk kurutma iþlemlerine tabi tutulmuþtur. 94 oC, 126 oC ve 171 oC sýcaklýklarda yapýlan kurutma iþlemleri sonrasýnda tuzun nemi, sýrasýyla 0.033, 0.024 ve 0.009 gsu/ gkuru madde’ye indirgenmiþtir. Bu sonuçlardan yararlanýlarak tuzda 0.005 gsu/ gkuru madde nem miktarýna ulaþýlabilmesi için kurutma havasý sýcaklýðýnýn 181.511 oC olmasý gerektiði hesaplanmýþtýr.

In this study, a fluid bed continuous dryer was designed and implemented as a prtotype. The lake salt used in the industry was carried out the drying process in this drier. The speed and temparature of the driying environment’s air and the salt’s mass was investigated by experimental. In the begining, the air speed of the drying was measured 4.5 m/s and it was kept on constant during the experiment. The initial humidty of the lake’s salt used in experiments was determined 0,044 gwater/ gdry matter . The salt was dried with 90 minutes time span for three drying temperatures separetely. After the drying processes at 94 oC, 126 oC and 171 oC, the humitities were reduced 0.033, 0.024 ve 0.009 gwater/ gdry matter recpectively. Using the results data, drying air temperature was determined 181.511 oC for reaching the 0.005 gwater/ gdry matter of the salt.

Herhangi bir tekstil yapýsýnýn performansý büyük ölçüde onun maruz kaldýðý çeþitli kuvvetlere karþý gösterdiði davranýþa baðlýdýr. Tekstil materyallerinin iþlenmeleri ve kullanýlmalarý sýrasýnda göstermiþ olduklarý performanslarýný deðerlendirmek için en çok baþvurulan testler mukavemet testleridir. Kumaþ üretim parametreleri kumaþýn iþlenme ve kullaným performansýný etkileyen en önemli faktörlerdir. Bu çalýþmada ev tekstili olarak bilinen döþemelik, perdelik ve nevresimlik dokuma kumaþlarýn bazýlarýnýn farklý üretim parametrelerinin kumaþ patlama mukavemetine etkileri araþtýrýlmýþtýr. Atký ve çözgü ipliklerinin sýklýk ve kalýnlýk deðerlerinin kumaþ patlama mukavemetini etkilediði bulunmuþtur.

Performances of any textile structure mostly depend on its behaviour against subjected forces in different directions. Strength tests are the most employed method in order to evaluate the performances of textile materials during usage and processing. Cloth production parameters are the most important factors that affect the fabric usage and operating performances. In this research, effects of different production parameters on bursting strength of some woven fabrics used as upholstery, drapery, and sheeting known as home textiles are investigated. It is found that fabric bursting strength is affected by fineness and density values of warp and weft yarns.

Elektrik enerjisinin üretilmesinde termik santraller çok büyük bir paya sahiptir. Termik santraller, ýsý enerjisinin mekanik enerjiye ve mekanik enerjinin de elektrik enerjisine dönüþtüðü sistemlerdir. Isý enerjisi, yanma prosesi ile saðlanýr ve yanma sonucu küresel ýsýnmaya neden olan, CO2 gibi bazý zararlý emisyon atmosfere salýnýr. Karbondioksitin küresel ýsýnmaya olan katkýsý yapýlan çalýþmalarla belirlenmiþtir. Bu nedenle, temiz enerji teknolojileri tüm dünyada hýzlý bir geliþme göstermektedir. Kömür, santrallerde kullanýlan ve birim elektrik enerjisi maliyeti diðer yakýtlara göre daha az olan bir fosil yakýttýr. Rezerv oraný da dikkate alýndýðýnda, kömürün, daha verimli ve temiz bir þekilde enerjiye dönüþtürülmesi gereklidir. Temiz kömür teknolojilerinde amaç, kömürün zararlý emisyonlarýnýn yok edilerek, yanma sonucu oluþan karbondioksitin de çeþitli formlarda depolanmasýnýn saðlanmasýdýr. Bu amaç doðrultusunda karbondioksit, yanma öncesi tutma ile, O2/CO2 geri beslemeli yakma sistemleri ile ve yakma sonrasý tutma sistemleri ile yakalanýp tutulabilmektedir. Yanma öncesi tutma iþleminde gazlaþtýrcýlý kombine çevrim santralleri, O2/CO2 geri beslemeli yakma sistemlerinde ultrasüper kritik kazan teknolojisi ve yakma sonrasý tutma iþleminde ise yanma gazlarýnýn aminlerle yýkanmasý iþlemleri gerçekleþtirilir. Bu çalýþmada, gazlaþtýrýcýlý bir kombine çevrim santrali ile konvansiyonel bir santralin CO2 emisyonu salýnýmý yönünden karþýlaþtýrýlmasý yapýlmýþtýr. Hesaplamalar sonucunda tasarlanan sistemden tutulacak CO2 miktarý belirlenmiþtir.

Thermal power plants have a significant place big proportion in the production of electric energy. Thermal power plants are the systems which converts heat energy to mechanical energy and also mechanical energy to electrical energy. Heat energy is obtained from combustion process and as a result of this, some harmful emissions, like CO2, which are the reason for global warming, are released to atmosphere. The contribution of carbondioxide to global warming has been exposed by the previous researchs. Due to this fact, clean energy technologies are growing rapidly all around the world. Coal is generally used in power plants and when compared to other fossil energy sources unit electricity production cost is less than others. When reserve rate is taken into account, coal may be converted to energy in a more efficient and cleaner way. The aim for using the clean coal technologies are to eradicate the harmful emissions of coal and to store the carbondioxide, orginated from combustion, in different forms. In line with this aim, carbondioxide may be captured by either pre-combustion, by O2/CO2 recycling combustion systems or by post combustion. The integrated gasification combined cycles (IGCC) are available in pre-combustion capture systems, whereas in O2/CO2 recycling combustion systems there are ultrasuper critical boiler technologies and finally flue gas washing systems by amines exists in post combustion systems. In this study, a pre-combustion CO2 capture process via oxygen blown gasifiers is compared with a conventional power plant in terms of CO2 emissions. Captured carbondioxide quantity has been presented as a result of the calculations made throughout the study.

Türk Sivil Havacýlýk sektörü, 2002-2008 yýllarý arasýnda geliþen ekonomi ve havacýlýk alanýndaki bazý kýsýtlamalarýn kaldýrýlmasýyla % 53 oranýnda büyümüþtür. Havayolu sektöründe baþarýlý uluslararasý firmalar planlama ve çizelgeleme problemlerini çözmede geliþmiþ bilgisayar-destekli çözüm yöntemleri kullanmaktadýr. Bu yöntemler iþletmelere ciddi rekabet üstünlüðü saðlamaktadýr. Havayolu sektöründe dört temel operasyonel planlama ve çizelgeleme problemi bulunmaktadýr: uçuþ çizelgeleme, uçak çizelgeleme, ekip çizelgeleme ve düzensiz olaylarýn yönetimi. Tüm havayolu iþletmelerinin karþý karþýya kaldýðý söz konusu operasyonel planlama ve çizelgeleme problemleri bu çalýþmada ayrýntýlý olarak incelenmiþtir. Ýncelemeler, iþletmelerin söz konusu yöntemleri kullanarak maliyetlerinde önemli kazanýmlar saðladýðýný ortaya koymaktadýr. Bununla birlikte, büyük ölçekli problemlerin çözümü için gereken süre karar vericilerin arzu ettikleri karar kalitesini tatmin etmeyebilmektedir. Böylesi durumlarda geliþmiþ teknolojilerle bütünleþtirilmiþ modern karar yöntemlerinin kullanýlmasý da iþletmelere ciddi maliyet üstünlüðü fýrsatý sunmaktadýr.

The Turkish Civil Aviation sector has grown at a rate of 53 % between the years 2002-2008 owing to countrywide economical developments and some removed restrictions in the aviation field. Successful international companies in the sector use advanced computer-supported solution methods for their planning and scheduling problems. These methods have been providing significant competitive advantages to those companies. There are four major scheduling and planning problems in the airline sector: flight scheduling, aircraft scheduling, crew scheduling and disruptions management. These aforementioned scheduling and planning problems faced by all airline companies in the airline sector were examined in detail. Studies reveal that companies using the advanced methods might gain significant cost reductions. However, even then, the time required for solving large scale problems may not satisfy the decision quality desired by decision makers. In such cases, using modern decision methods integrated with advanced technologies offer companies an opportunity for significant cost-advantages.

Aktif devre elemanlarýndan ikinci kuþak akým taþýyýcýlar (CCII), akým-modlu filtrelerin tasarýmýnda yaygýn olarak kullanýlmaktadýr. Bu çalýþmada, yalnýzca artý tipli ikinci kuþak akým taþýyýcýlarý ve topraklanmýþ kapasitörler kullanýlarak, deðiþken kazançlý alçak geçiren ve bant geçiren cevaplar saðlayan tek giriþli çok çýkýþlý filtre devresi önerilmiþtir. Önerilen devre, pasif eleman eþleþtirme þartýndan baðýmsýzdýr. Bu nedenle, Entegre Devre Teknolojisi (IC) için uygundur. Ayrýca, geliþtirilmiþ filtre düzeneði; AD844 gibi mevcut ticari aktif devreler ile kolayca gerçekleþtirilebilir. Devre performansý SPICE simülasyonu ve deneysel test sonuçlarý ile gösterilmiþtir.

The second generation current conveyors (CCIIs) as active circuit devices are widely used for designing current-mode (CM) filters. In this paper, a single input multi output filter employing only plus-type CCIIs (CCII+s) and grounded capacitors, and for providing variable gain low-pass and band-pass responses, is suggested. The proposed filter is free from critical passive component matching conditions. Therefore, it is suitable for integrated circuit (IC) technology. Further, developed filter configuration can be easily realized with commercially available active devices such as AD844s. The circuit performance is demonstrated by means of SPICE simulation and experimental test results.

Bilgisayar teknolojileri yaygýnlaþtýkça eriþim denetimi düzeneklerine olan ihtiyaç da artmaktadýr. Eriþim denetiminin amacý, bir bilgisayar sistemi kullanýcýsýnýn gerçekleþtirebileceði iþlemleri sýnýrlandýrmaktýr. Böylelikle, eriþim denetimi, güvenlik ihlaline neden olacak bir etkinliðin önlenmesini saðlamaktadýr. Bilginin paylaþýlmasýný ve yeniden kullanýmýný saðlamak için, biçimsel anlambilimini kullanarak makinelerin diðer makineler ile iletiþimine izin veren Anlamsal Web’in baþarýsý için eriþim denetimi düzeneðine ihtiyaç duyulmaktadýr. Eriþim denetimi düzeneði, güvenilir bir Anlamsal Web’in saðlanmasý için, kullanýcýnýn bir iþlemi gerçekleþtirmeden önce yerine getirmesi gereken belirli kýsýtlarý belirtmektedir. Bu çalýþmada, geleneksel eriþim denetimi düzeneklerinden farklý olarak Anlamsal Web tabanlý politikalarýn kullanýldýðý bir “Ontoloji Tabanlý Eriþim Denetimi” düzeneði geliþtirilmektedir. Bu düzenekte, eriþim denetimi ile ilgili bilginin modellenmesi için ontolojiler kullanýlmakta ve politika ontolojileri yaratýlýrken etki alaný bilgisi temel alýnmaktadýr.

As computer technologies become pervasive, the need for access control mechanisms grow. The purpose of an access control is to limit the operations that a computer system user can perform. Thus, access control ensures to prevent an activity which can lead to a security breach. For the success of Semantic Web, that allows machines to share and reuse the information by using formal semantics for machines to communicate with other machines, access control mechanisms are needed. Access control mechanism indicates certain constraints which must be achieved by the user before performing an operation to provide a secure Semantic Web. In this work, unlike traditional access control mechanisms, an “Ontology Based Access Control” mechanism has been developed by using Semantic Web based policies. In this mechanism, ontologies are used to model the access control knowledge and domain knowledge is used to create policy ontologies.

Bu makalenin amacý, makine mühendisliði tasarým problemlerinden olan bir ankastre kiriþin belirlenen eðilme dayanýmý sýnýr þartlarý içinde minimum hacmini hesaplayan bir Kuþ Sürüsü Davranýþ Algoritmasý (Particle Swarm Optimization – PSO) uygulamaktýr. Makine mühendislik tasarým problemleri çok karmaþýk ve zaman alýcý hesaplamalar gerektirirler. Bu problemlerin çoðu geleneksel matematik hesaplamalarýyla türev alýnarak çözümlenmektedirler. Problemlerin çözümlemeleri için türevlenebilir olmalarý ve optimum noktanýn bulunabilmesi için iyi bir baþlangýç noktasýndan arama yapmalarý gerekmektedir aksi taktirde global optimum yerine yerel optimum elde edilir. PSO Algoritmasý, geleneksel metotlara alternatif olarak türev gerektirmeyen ve global noktaya yakýn bir noktadan arama yapma zorunluluðu olmayan doðadan esinlenerek seçim yapan bir metottur. PSO algoritmasý, kuþlarýn kendi ve baðlý olduklarý sürü ile bilgi alýþveriþi davranýþlarýndan esinlenilerek geliþtirilmiþ popülasyon tabanlý bir optimizasyon tekniðidir. Bu çalýþmada PSO Algoritmasý ile elde edilen sonuçlar Matematiksel Programlama (Mathematical Programming -MP) ile elde edilen sonuçlarla kýyas edilmiþtir. Bu çalýþmada PSO, global optimum noktayý bulmada yakýnsama ve uygunluk bakýmýndan MP den daha iyi olduðu gösterilmiþtir. MP ile kiriþin hacmi 2961000 mm3 bulunurken PSO ile kiriþin hacmi 2961000 mm3 bulunmuþtur.

The aim of this paper is to employ the Particle Swarm Optimization (PSO) technique to a mechanical engineering design problem which is minimizing the volume of a cantilevered beam subject to bending strength constraints. Mechanical engineering design problems are complex activities which are computing capability are more and more required. The most of these problems are solved by conventional mathematical programming techniques that require gradient information. These techniques have several drawbacks from which the main one is becoming trapped in local optima. As an alternative to gradient-based techniques, the PSO does not require the evaluation of gradients of the objective function. The PSO algorithm employs the generation of guided random positions when they search for the global optimum point. The PSO which is a nature inspired heuristics search technique imitates the social behavior of bird flocking. The results obtained by the PSO are compared with Mathematical Programming (MP). It is demonstrated that the PSO performed and obtained better convergence reliability on the global optimum point than the MP. Using the MP, the volume of 2961000 mm3 was obtained while the beam volume of 2945345 mm3 was obtained by the PSO.

Bu çalýþmada, pim baðlantýlý tabakalý kompozit levhalarda fiber takviye açýsýnýn deðiþiminin hasar yükleri ve hasar tipleri üzerindeki etkileri araþtýrýlmýþtýr. Analizlerde tek yönlü karbon fiberlerle takviye edilmiþ epoksi reçine matriksli tabakalý kompozit levhalar kullanýlmýþtýr. Tabaka dizilimleri [?0]4 olmak üzere, ?; fiber takviye açýsý 00 ’den 900’ye kadar 150’lik artýmlarla seçilmiþtir. Levhalarýn farklý fiber takviye açýlarýndaki hasar yükü ve hasar tipleri deneysel ve sayýsal olarak bulunmuþtur. Sayýsal çalýþmada Ansys programý kullanýlmýþtýr. Tabakalý kompozit levhalarýn ilerlemeli hasar analizi için Hashin hasar kriteri kullanan APDL kodlarý yazýlarak malzeme indirgemeleri yapýlmýþtýr. Deneysel çalýþmada en büyük hasar yükü 749.917 N ile [150]4 tabaka dizilimi için ve en düþük hasar yükü ise 467.483 N ile [600]4 tabaka dizilimi için elde edilmiþtir. Sayýsal ve deneysel çalýþma sonuçlarýnýn uyumlu olduðu tespit edilmiþtir.

In this study, the major aim is to investigate change effects of fiber orientation angles on the failure loads and failure modes for the pin jointed laminated composite plates. In the analysis, laminated composite plates with epoxy matrix resin reinforced unidirectional carbon fibers are used. The ply arrangements are chosen [?0]4 and ?; fiber reinforced angle changes from 00 to 900 with 150 increments. The failure load and failure mode are analyzed experimentally and numerically. In the numerical analysis Ansys program is used. In the program, material properties are degraded using APDL code which is written for progressive failure analysis and contains Hashin failure criteria for laminated composite plates. In the experimental study, the maximum failure load for [150]4 laminae cofiguration, 749.917 N and minimum failure load for [600]4, 467.483 N laminae configuration are obtained. A good agreement between experimental and numerical solution is obtained.

Enerji hem gerekli hem de stratejik önemi olan özelliklere sahiptir. Tüm dünyada tüketilmekte olan enerjinin % 26’lýk bir bölümünü doðalgazýn oluþturduðu bilinmektedir. Bu kadar yoðun kullanýlan doðalgaz transferinde, kullanýlmakta olan polietilen esaslý borular ve baðlantý elamanlarýnýn birleþtirilme iþlemlerinde etkin olan birçok parametre söz konusudur. Bu parametrelerin yanlýþ seçimleri beraberinde geri dönülmez büyük hasarlara yol açacaðý tartýþýlmaz bir gerçektir. Bu çalýþmada doðalgaz borularý (Pe 80 ve Pe 100) sýcak alýn kaynaðý ile birleþtirilerek standartlarda belirlenmiþ olan parametre ve þartlarda testler uygulanmýþtýr. Elde edilen veriler ýþýðýnda plastik boru birleþtirme standartlarda belirlenmiþ olan özellik ve deðerlere sahip olup olmadýðý araþtýrýlmýþtýr. Bu araþtýrmalar plastik boru birleþtirme iþlemleri için sýcak alýn kaynak yönteminin uygun ve kullanýlan diðer yöntemlere göre daha ucuz bir yöntem olduðu görülmüþtür. Ayrýca yapýlan deneysel çalýþmalarda kullanýlan boru yoðunluðuna baðlý olarak kaynak kalitesinde deðiþimler gözlenmiþtir.

Energy has both vital and strategically important features. It is known that 26% of the energy consumed worldwide consists of natural gas. Since it is used so commonly, there are lots of parameters related to the junction process of polyethylene based pipes and fitting members used in natural gas transfer. There is no doubt that inappropriate choices of these parameters will cause substantial damages of no return. In this study, natural gas pipes (Pe 80 and Pe 100) are joined by hot butt-welding and some tests are performed in accordance with the parameters and conditions determined by standards. In light of data collected, it is analyzed if hot butt-welding has the necessary characteristics to meet the standards for plastic pipe junction. The researches revealed that hot butt-welding method is a valid method for plastic pipe junction, and cheaper than other methods used. Also, during the experimental studies, changes in welding quality are observed depending on the pipe density.