Bulaşık makinesi montaj hattında ergonomik risk değerlendirmesi gerçekleştirmek için FARE yöntemine dayalı gelişmiş bir KEMIRA-M yöntemi önerisi
Pelin Toktaş, Gülin Feryal CanBaşkent Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü, Ankara, TürkiyeErgonomik risk değerlendirmesi, işyerinde, işyeri koşullarında veya bunların bir kombinasyonunda genel sistem performansı ve insan refahı için zararlı olabilecek faktörleri veya eylemleri belirlemek için yapılan çalışmadır. İşyerlerinde pek çok farklı türde ergonomik risk faktörü bulunmaktadır. Bu nedenle bir montaj hattında farklı bölgeler için farklı risk faktörlerini dikkate alarak ergonomik risk düzeyi elde etmek zorlu bir iştir. Bu bağlamda, bu çalışma, bir bulaşık makinesi montaj hattındaki en riskli bölgenin belirlenmesi için Kemeny Median Indicator Rank Accordance Modified (KEMIRA-M) ve Factor Relationships (FARE) yöntemlerine dayalı yeni bir bütünleşik Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yaklaşımı geliştirmeyi amaçlamaktadır. KEMIRA-M, risk faktörleri birkaç alt kümeye mantıksal olarak ayırt edilebildiğinde ve her karar vericinin önceliklerine göre faktörlerin ağırlıklarını belirlemek için faktörler arasındaki etkileşimleri dikkate alır. KEMIRA-M aynı zamanda faktörlerin alt kümelerini dikkate alarak ağırlık çiftleri oluşturarak farklı montaj hattı bölgelerini aynı anda sıralayabilmektedir. Bu özelliklerine rağmen KEMIRA-M yönteminin faktörleri ağırlıklandırma prosedürü sezgisel olarak yapılmaktadır. Bu bağlamda KEMIRA-M'nin ağırlıklandırma sürecinde öznelliği ve sezgiselliği aşmak için bu çalışmada FARE yöntemi kullanılmıştır. FARE, faktörler arasındaki ilişkiye dayalı olarak çok sayıda faktörün ağırlıklarının belirlenmesine olanak tanır, hesaplamaların doğruluğunu arttırır ve uzman bağımlılığını azaltır.
Anahtar Kelimeler: KEMIRA-M, FARE, Ergonomi, Montaj Hattı, Risk DeğerlendirmeAn advanced KEMIRA-M method proposal based on FARE method to perform ergonomic risk evaluation in a dishwasher assembly line
Pelin Toktaş, Gülin Feryal CanBaşkent University, Engineering Faculty, Industrial Engineering Department, Ankara, TurkeyErgonomic risk assessment is the study performed to identify factors or actions in the workplace, workplace conditions, or a combination of these that may be harmful for overall system performance and human well-being. There are many different types of ergonomic risk factors in workplaces. For this reason, obtaining an ergonomic risk level considering different risk factors for different regions in an assembly line is a hard work. In this context, this study aims to develop a new integrated Multi-Criteria Decision Making (MCDM) approach based on Kemeny Median Indicator Rank Accordance Modified (KEMIRA-M) and Factor Relationships (FARE) for determining the riskiest region in a dishwasher assembly line. KEMIRA-M is used when the risk factors can be logically distinguished a few subsets and considers interactions between factors for setting factors’ weights based on their priorities for each decision maker (DM). KEMIRA-M can also rank different assembly line regions by forming weight pairs considering factors’ subsets simultaneously. Despite these features, the factors’ weighting procedure of KEMIRA-M is utilized intuitively. In this context, FARE method was used in this study to overcome subjectivity and intuitiveness in the weighting process of KEMIRA-M. FARE allows the determination of weights of a large number of factors based on the relationship between the factors, increases the accuracy of computations, and reduces expert dependency.
Keywords: KEMIRA-M, FARE, Ergonomics, Assembly Line, Risk AssessmentMakale Dili: İngilizce