İşletmelerde Sürdürülebilirlik Performansının Değerlendirilmesi ve Tekstil Sektörü İçin Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerine Dayalı Bir Performans Ölçüm Modeli
Semih Coskun1, Eda Nur Duymuş21Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü, Denizli2Hürsan Havlu Üretim San. ve Tic. A.Ş., Sürdürülebilirlik Sistemleri, Denizli
Modern iş yaşamının önemli konuları haline gelen dijitalleşme ve sürdürülebilirlik her geçen gün eklenen yeni araştırma ve geliştirme çalışmaları ile farklı boyutlar kazanmaktadır. Özellikle sürdürülebilirlik konusu işletmelerin birçok etkileşimli unsuru kurumsal bir yapıda sistematik olarak yönetmelerini gerektirmektedir. Kurumsal sürdürülebilirlik, sosyal, çevresel ve yönetişim boyutlarını kapsayan üç temel alandan oluşmaktadır. Bu alanların performansının değerlendirilmesine ilişkin kriterlerin belirlenmesi ve doğru olarak ölçülmesi sürdürülebilirliğin etkinliğini artıran önemli bir adımdır. Bütünsel bir yaklaşımla kurulacak sürdürülebilirlik modelleri, başarının ölçülmesinde ve izlenmesinde doğru karar verme yöntemlerinin kullanılmasını gerektirmektedir. Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemleri, sürdürülebilirlik göstergelerinin birlikte değerlendirilmesinde etkili bir araçtır.
Bu çalışmada, sosyal, çevresel ve yönetişim olmak üzere kurumsal sürdürülebilirliğin üç ana kriteri esas alınarak bu kriterlere bağlı alt kriterler belirlenmiştir. Alt kriterlerin değerlendirilmesinde 18 ana başlıkta toplanan 100 alt kriter tanımlanmıştır. Kriterlerin ağırlıklandırılmasında Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) kullanılmış, alternatiflerin sıralanmasında TOPSIS yöntemi uygulanmıştır. Çalışma, Ev tekstili ürünlerinin üretimi alanında faaliyet gösteren bir tekstil işletmesinde yapılmış ve sürdürülebilirlik performansı uzman görüşleri ile değerlendirilmiştir. Çalışma, işletmenin sürdürülebilirlik performansını artıracak stratejik öneriler geliştirilmesine olanak sağlamakta ve sürdürülebilirlik uygulamalarının entegrasyonu için bir model önermektedir. Bu model, tekstil sektöründeki işletmeler için bir rehber niteliği taşımaktadır.
An Evaluation of Sustainability Performance in Businesses and a Performance Measurement Model Based on Multi-Criteria Decision-Making Methods for the Textile Industry
Semih Coskun1, Eda Nur Duymuş21Department Of Industrial Engineering, Faculty Of Engineering, Pamukkale University, Denizli, Türkiye2Hursan Havlu Uretim San. ve Tic. A.S., Sustainability Systems, Denizli, Türkiye
Digitalization and sustainability, which have become significant topics in modern business life, are continuously gaining new dimensions through ongoing research and development efforts. In particular, sustainability requires businesses to systematically manage many interrelated elements within a corporate structure. Corporate sustainability comprises three main dimensions: social, environmental, and governance. Defining the criteria for evaluating performance in these areas and measuring them accurately is a crucial step in enhancing the effectiveness of sustainability. Sustainability models developed through a holistic approach necessitate the use of appropriate decision-making methods for measuring and monitoring success. Multi-Criteria Decision-Making (MCDM) methods are effective tools for the comprehensive evaluation of sustainability indicators.
In this study, the three main criteria of corporate sustainability—social, environmental, and governance—were taken as the basis, and sub-criteria associated with these dimensions were identified. A total of 100 sub-criteria grouped under 18 main categories were defined for the evaluation. The Analytic Hierarchy Process (AHP) was used to determine the weights of the criteria, and the TOPSIS method was applied to rank the alternatives. The study was conducted in a textile company operating in the field of home textile production, and sustainability performance was evaluated through expert opinions. The study provides strategic recommendations to enhance the company’s sustainability performance and proposes a model for the integration of sustainability practices. This model serves as a guide for businesses in the textile industry.
Makale Dili: Türkçe