Araþtýrmaya konu olan Erzurum Et Kesimhanesi henüz kendi arýtma tesislerini kurmuþ deðildir. Özellikle mezbahalarda kesimhane ve et iþleme prosesleri sýrasýnda oluþan atýksular genellikle yüksek KOÝ (kimyasal oksijen ihtiyacý), BOÝ (biyokimyasal oksijen ihtiyacý), TAM (toplam asýlý madde), yað ve gres ve yüzer madde içerdiðinden mezbaha atýksularý yöremizde bir takým çevresel sorunlar oluþturmaktadýr. Bu nedenle et kesimhanesinden çýkan arýtýlmamýþ atýksularýn çevreye zararlý etki yapmayacak þekilde arýtýlmasý amacýyla laboratuvarda arýtma için model çalýþmalarý yapýlmýþtýr. Bu model çalýþmalarýnda Erzurum Et Kesimhanesi atýksularýnýn laboratuvar koþullarýnda fiziksel, biyolojik ve fiziko-kimyasal arýtýlabilirliði araþtýrýlmýþtýr. Biyolojik arýtma olarak laboratuvar koþullarýnda anaerobik- aerobik (aktif çamur yöntemiyle) arýtým, sera ve laboratuvar koþullarýnda ise fakültatif arýtýlabilirlik çalýþmalarý yapýlmýþtýr. Araþtýrma sonunda elde edilen veriler tartýþýlmýþ ve öneriler sunulmuþtur.

The slaughterhouse in Erzurum, which is a subject in this study has not set up its own wastewater treatment establishment yet. The wastewater, especially occured during slaughtering and processing of meat, contained high level of COD, BOD5, total suspended solid, fat and grease and suspended solid. As a result, this wastewater may cause a kind of environmental problem in this region. For this reason some laboratory studies have been carried out to present the unrefined wastewater from the slaughterhouse which may be harmful to the environment. The wastewater of the Erzurum slaughterhouse was examined from the point of physical, biological treatment under the laboratory conditions, anaerobic-aerobic and aerobic treatment (by the method of activated sludge), under the greenhouse and laboratory conditions, facultative refinery studies were made in these studies. Finally, the data are discussed and the proposals were given.

Erzurum 'da Büyükþehir Belediyesi sýnýrlarý içinde kalan ve halen bir arýtma tesisi bulunmayan Erzurum Et Kesimhanesi ve et iþleme tesisleri atýksularý, Karasu nehrine deþarj edilmektedir. Özellikle mezbahalarda, kesimhane ve et iþleme sýrasýnda oluþan atýksular, genellikle yüksek kimyasal oksijen ihtiyacý (KOÝ), biyokimyasal oksijen ihtiyacý (BOÝ 5), toplam katý madde (TKM), yað ve gres ve yüzer madde içermektedir. Bu haliyle mezbaha atýksularý yöremizde bir takým çevresel sorunlar oluþturmaktadýr. Bu çalýþmada Erzurum Et Kesimhanesi, et iþleme tesisleri ve yerleþim yeri atýksularýnýn Karasu 'ya etkileri incelenmiþtir. Bu amaç için araþtýrma sahasýnda 8 ayrý noktadan örnekler alýnmýþ ve bu örnekler laboratuvarda anýnda analiz edilerek 5, KOÝ, toplam fosfor toplam kjeldahl azot (TKA), TKM, toplam asýlý katý madde (AKM), toplam uçucu madde (TUM), yað ve gres, klorür ve koliform gibi parametreler için ölçümler yapýlmýþtýr. Elde edilen bulgularýn su kirliliði limitleri ile karþýlaþtýrýlmasý sonucu, en fazla kirliliðin et kesimhanesi atýksularýndan kaynaklandýðý saptanmýþtýr.

The wastewaters of the slaughterhouse and meat processing plant in Erzurum city, which don't have any wastewater treatment plant is discharged to the Karasu river. The wastewater, especially occured during slaughtering and processing of meat, contained high level of COD, BOD5, total suspended solid, fat and grease and total solid. Therefore these wastewaters cause some environmental problems in the city. This paper presents the effect of wastewaters from resident area slaughterhouse, and meat processing plants on the river of Karasu. For this purpose some samples taken from eight different points around the river were analysed in order to obtain values of dissolved oxygen, BOD5, COD, total phosphorus, total kjeldahl nitrojen, total suspended solid, total solid, total volatile suspended solid, fat and grease, chlorides and coliform. From the results obtained, it is found out that the wastewaters from the slaughterhouse has the biggest pollutant effect in the river.

Bu çalýþmada, Devlet Su Ýþleri tarafýndan 1985 yýlýnda iþletmeye açýlan Alara Sol Sahil Sulama alanýnda optimum su kullaným modelinin belirlenmesi araþtýrýlmýþtýr. Fiziksel etkinliði belirlemek için yapýlan ölçümlere göre, su iletim randýmaný %90 olarak bulunmuþtur. Proje alaný için optimum bitki deseni doðrusal programlama yöntemi. Ýle belirlenmiþ ve sulama sistemi iþletme durumu CROPWAT programý ile deðerlendirilmiþtir.

In this study, an attempt was made to determine the optimum water use model of the Alara Irrigation Project which was put into operation in 1985. Water conveyance efficiency of the project is determined by using an LP program. Economic evaluation of the project area for the planned existing and future conditions was analysis by using DASI program. Irrigation on water management problems was evaluated by applying FAO- CROPWAT program.

Araþtýrmada, farklý seviyede (%0.00, %0.25, %0.50) K2HP04 ve (%2.5, %3.0) NaCl ilave edilerek, keçi etinin pH, su tutma kapasitesi (%) ile piþirme kayýplarý (%) üzerine olan etkisi belirlenmiþtir. Keçi etinin su tutma kapasitesi ve piþirme kayýplarý üzerine %0.25'e kadar K2HP04 ilavesi istatistiki olarak çok önemli (p<0.01) etki göstermemiþtir. Ancak. %0.50 K2HP04 ilavesi keçi etinin su tutma kapasitesini artýrmýþ, piþirme kayýplarýný çok önemli düzeyde azaltmýþtýr (p<0.01). Su tutma kapasitesi ve piþirme kayýplarý üzerine %2.5 ve %3.0 NaCl ilavesinin etkisi istatistiki olarak çok önemli (p<0.01) bulunmuþtur. Ayný zamanda %3.0 NaCl ilavesi keçi etinin su tutma kapasitesini artýrýrken, piþirme kayýplarýný da azaltmýþtýr. Keçi etine, K2HP04 ve NaCl ilavesi etin pH deðerini de artýrmýþtýr.

This research was conducted on the laboratory conditions. Different levels of K2HP04 (0.00%, 0.25%, 0.30%) and NaCl (2.5%, 3.0%) were applied on the goat meat and the pH, water holding capacity and cooking loss were observed. According to the results the effects of 0.25% K2HP04 addition was found statistically insignificant (p<0.01) in water holding capacity and cooking loss of goat meat. Whereas the addition of 0.50% K2HP04 increased the water holding capacity and decreased the cooking loss very significantly (p<0.01). The effect of 2.5% and 3.0% NaCl addition was found statistically significant (p<0.01) in the water holding capacity and cooking loss. The addition of 3.0% NaCl increased the water holding capacity and decreased the cooking loss. The addition of K2HP04 and NaCl also increased pH value of goat meat.

Büyük bir bölümü deprem kuþaðýnda olan ülkemiz son üç yýlda 13 Mart 1992 Erzincan ve l Ekim 1995 Dinar depremlerini yaþadý. Bunun sonunda önemli düzeyde ekonomik kaybýn ve can kaybýnýn olduðu deprem bölgelerindeki yapýlarýn depreme dayanýklý olarak inþaa edilmediði gerçeði ortaya çýktý. Bu çalýþmada 1 Ekim 1995 Dinar depreminde yerinde yapýlan incelemelerin ýþýðýnda varýlan sonuçlar ele alýnarak depremde hasar gören yapýlar ve hasar nedenleri incelenmiþtir. Dinarda meydana gelen depremden alýnmasý gereken dersler ile benzer tektonik yapýya sahip diðer bölgeler için üzerinde durulmasý gereken konulara yer verilmiþtir.

The great portion of Turkey is in the earthquake zone. In the last three years, 13 March 1992 Erzincan and 1 October 1995 Dinar earthquakes have occurred. Some important economical and vital loses after these earthquakes showed that the buildings had not been built according to the related standards. Many masonry and reinforced concrete buildings in Dinar were damaged by the earthquake of 6th Richter magnitude. In this study Dinar earthquake and damaged buildings are taken into consideration. The investigations and suggestion arc presented.

Hava kirliliði sorununa etkili bir çözüm olarak yaklaþýk on yýldýr, Kýzýldere Jotermal sahasýndan elde edilen jeotermal akýþkanýn Denizli’nin merkezi ýsýtýlmasýnda kullanýmý sürekli gündemde bulunmasýna raðmen bu güne kadar konut sayýlarý, konut alanlarý, ýsýnma türü, konut baþýna kömür tüketimi, ýsý yalýtýmý, mevcut binalarýn ne kadarýnýn kaloriferli olduðu gibi projenin maliyetini doðrudan etkileyecek veriler ya keyfi olarak seçilmiþ, ya da Denizli' ye göre yerleþim alaný ve nüfusu çok küçük olan yerler esas alýnarak deðerlendirmeler yapýlmýþtýr. Yapýlacak projenin istenilen amaca hizmet edebilmesi için Denizli' ye ait deðerlerin elde edilmesi, fizibilite ve projelendirme aþamalarýnda bu deðerlerin kullanýlmasý gerekir. Bu amaçla Denizli þehir merkezinde, deðiþik gelir gruplarýný ve konut özelliklerini temsil eden yaklaþýk 15000 baðýmsýz birime (konut, iþyeri) ekte verilen anket formu daðýtýlmýþ ve anket formlarý bilgisayar aracýlýðýyla deðerlendirilmiþ ve sonuçlar grafik olarak sunulmuþtur.

Although the geothermal fluid, which is discharged into Büyük Menderes River after electric generation at Kýzýldere Geothermal power plant, has been considered as a solution the air pollution problem of Denizli province, there has been no work carried out to determine the number of house, the area of house, the type of heating, coal consumption for each house, heat isolation, and centrally heated houses. The existing works includes only the applications at local places comparing to Denizli. In order to get maximum benefit from the planned project, it is necessary to collect data for Denizli and evaluate the data at the feasibility and application phases of the project. For this purpose questionnaire forms have been given to 15000 houses and offices at the different places in Denizli. The questionnaire forms were collected and the results have been evaluated and presented in graphics.

Endüstride demirden sonra en çok kullanýlan alüminyum alaþýmlarý, mekanik özelliklerinde gerçekleþtirilen iyileþtirme ile önemini bir kat daha artýrmýþtýr. Malzeme özelliðinin tam olarak belirlenmesi ile tasarýmcýlara doðru malzemeyi seçme olanaðý saðlanmaktadýr. Bu çalýþmada, mekanik özellikler üzerinde büyük etkiye sahip olan mikroyapý ve tane boyutunun homojenizasyon iþlemi ile deðiþimi incelenmiþtir. Homojenizasyon iþlemi için 400, 440, 480, 500 ve 510 o C sýcaklýkta 4, 8 ve 24 saat fýrýnda tutulan numunelere daha sonra havada, suda ve fýrýnda soðutma iþlemi uygulanmýþtýr. Isýl iþlemi takip eden ilk hafta içerisinde tabii yaþlanma sertleþmesi hýzý çok yüksek olduðundan deneyler 7. günün sonunda yapýlmýþtýr. Homojenizasyon iþlemi ile deðiþen tane büyüklüðü ve içyapý incelenmiþ, ayrýca mekanik özelliklere olan etkisi araþtýrýlmýþtýr.

In Industry the improvements in mechanical properties of Al alloys, which are used most commonly after steel, has increased its importance. The full evaluation of material properties would lead the designers to make right chooses. In this study the variation of micro structure and grain size, which has great effect on the mechanical properties, has been investigated against homogenisation process. For the homogenisation workpieces were annealed at 400, 440, 500 and 510 o C for 4,8 and 24 hours respectively and then they were cooled in the air, waters and in a furnace. The workpieces have been rested at room temperature for a week in order to protect then from natural ageing. Then they were etched by the % 0.5 HF separator and pictures were taken at various magnifications. The homogenisation process changing by grain size and microstruture and their effects on the mechanical properties have been investigated.

Bu çalýþma, CNC torna tezgahlarýnda programlama yapmanýn kolaylaþtýrýlmasýný, hazýrlanan parça programýnýn tezgaha ait sýnýr parametrelerine göre optimizasyonunu saðlamaktadýr. Çalýþmada deney ve optimizasyon iþlemlerinde BOXFORD 250 B CNC torna tezgahý kullanýlmýþtýr. CNC torna tezgahýnda kaleme gelen kuvvetlerin ölçülmesi gerçekleþtirilmiþtir. Yapýlan deneylerde yüzey tornalama iþleminde kesici uçlarý için oluþan kesme kuvvetleri; deðiþik talaþ derinlikleri, ilerleme ve kesme hýzlarý ile kesici uçlarý için tespit edilerek bir veri tabaný elde edilmiþtir.

Objective of this study is to make use easy programming of CNC lathes and to achieve the optimization of part program prepared considering the limiting parameters of the machine. In the present study, a BOXFORD 250 B CNC lathe has been used for experiment and optimization process. The measurement of cutting forces exerted on the cutting tool of CNC lathe has been performed. The cutting forces occurring during the turning operation have been determined for different depth of" cut, feed rate and cutting speed as well as different cutting tools and related data base has been obtained.

Ayný konstrüksiyon üzerinde kullanýlan birbirinden farklý özelliklere sahip malzemelerin birleþtirilmesinin gerekliliði bazý problemler ortaya koymaktadýr. Kaynak teknolojisinin geliþmesiyle farklý metaller belirli þartlar altýnda kaynatýlabilmektedir. Bu çalýþmada dökme demir ile çelik malzemesinin birleþtirilmesi ele alýnmýþtýr. Bu malzemelerin birleþtirilmesinde genellikle nikel elektrodlar kullanýlmaktadýr. Bu durumda kaynak bölgesinin yapýsý homojen deðildir, çünkü kaynak metali ve esas metaller farklý bileþimdedirler. Bu farklý yapý, yük altýnda, malzeme uyumsuzluðu sebebiyle kaynak bölgesinde gerilme yýðýlmalarýna neden olmaktadýr. Ortaya çýkan bu durum, V ve X kaynak aðýzlý birleþtirmeler için sonlu elemanlar metoduyla araþtýrýlarak, gerilme yýðýlmalarýnýn daðýlýmý incelenmiþtir.

In the necessity of dissimilar materials having different characteristic used on the same construction brings up some problems. With the developing of welding technology, dissimilar metals can be welded under certain conditions. In this study, the joining of cast iron with steel material has been examined. Nicel electrods are usually used in this materials joining. In this situation, the site of welding structure is not homogenious, because welding metal and parent metals are at different concentration. Because of the material discord, this different structure under load causes more concentration of stress at the welding site. Therefore, the concentration of stress has been determined by studying finite element method for V and X welding-edged joining.

Üçgen kesitli halka sonlu elemanlarýn direngenlik matrisinin nümerik integrasyona baþvurulmaksýzýn elde edilmesini saðlayan sabit matrisler, literatürde verilen ifadelerden hareketle bilgisayarda elde edilmiþtir.Elemanýn köþe düðümlerinin koordinatlarý ve malzeme özellikleri verildiði takdirde, halka sonlu elemanýndirengenlik matrisi sözkonusu sabit matrisler yardýmý ile kolayca elde edilmektedir.

The matrices of constants for the stiffness matrices of triangular torus elements family are generated on computer by using the expression given in literature. After the matrices are generated once, it is easy to obtain the stiffness matrices for all member of family of triangular torus elements without need for numerical integration.

Araþtýrma, bitkiye yarayýþlý çinkoca yoksul (0.2 µg Zn/g) olan toprakta mýsýr (Hybrit G-5050 ) bitkisi yetiþtirilerek sera denemesi þeklinde yürütülmüþtür. Denemede topraða çinko 0, 2.5, 5.0 ve 10.0 µg Zn/g düzeylerinde ve ZnSO4 7H2 O þeklinde çözelti halinde uygulanmýþtýr. Mýsýr bitkisinin kuru madde miktarý artan miktarlarda uygulanan çinkoyla artmýþtýr. Deneme bitkisinin kuru madde miktarý Zn0 uygulamasýnda 8.94 g/saksý iken, çinkolu gübrelemenin etkisiyle Zn1 uygulamasýnda %52.6’lýk bir artýþla 13.64 g/saksý, Zn2 uygulamasýnda % 67.3’lük artýþla 14.96 g/saksý ve Zn3 uygulamasýnda ise % 58.9’luk artýþla 14.21 g/saksý ya ulaþmýþtýr. Çinko verilmeyen saksýlarda yetiþtirilen mýsýr bitkisinde çinko noksanlýk belirtileri görülmüþ ve bitkinin çinko kapsamý, artan çinkolu gübreleme ile belirgin bir biçimde artmýþtýr. Bu artýþlar kontrole göre sýrasýyla % 275, 356 ve 638 düzeylerinde gerçekleþmiþtir. Mýsýr bitkisinin demir, bakýr ve mangan kapsamlarý bitkiye verilen çinkoya baðlý olarak azalýrken klorofil kapsamý artmýþtýr.

Maize plants (Hybrit G-5050) were grown in soil containing available zinc content 0.2 µg Zn/g. Zinc were applied in the amounts of 0, 2.5, 5.0 and 10.0 µg Zn/g levels as ZnSO4 7H2 O, under greenhouse conditions. Dry weight of maize increased by the application of increasing amounts of zinc. Maize plant’s dry weight increased from 8.94 g/pot at the Zn0 level to 13.64 g/pot at the Zn1 level, to 14.96 g/pot at the Zn2 level and to 14.21 g/pot at the Zn3 level showing a 52.6 %, 67.3 %, 58.9 % respectively. Zinc deficiency symptoms were appeared at the maize plants growing in the control pots. The zinc contents of experimental plant increased by the application of increasing amounts of zinc. As compared to the control, zinc contents increased in 275 %, 356 %, and 638 % of the experimental soils by the application of zinc, respectively. The iron, copper and manganese contents of maize plant decreased whereas the chlorophyll contents increased in accordance with the increased amount of zinc applications.

Bu araþtýrmada Muþ, Burdur, Ýçel, Kütahya, Adýyaman, Kahramanmaraþ ve Trabzon'dan alýnan peat örneklerinin azot içerikleri belirlenmiþtir. Örneklerin Nt deðerleri 23988 ppm (Trabzon) ve 7862 ppm (Kütahya) arasýnda deðiþmiþtir. Nt 'nin % 70.94-% 98.31'ü hidrolize olmuþtur. Nsta deðerleri toplam azotun % 1.69-19.07'ni oluþturmuþtur. Toplam hidrolize olabilir NH4 +-N'u deðerleri toplam azotun % 11.36-% 20.75'i arasýnda deðiþmiþtir. (NH4 +) d+s-N ve NO3 - -N deðerleri sýrasýyla % 0.69-1.28 ve % 0.11-6.57 deðerleri arasýnda daðýlým göstermiþtir. Rest-Nhid. deðerleri % 40.60-49.38 olup, heksoz amin-N ve amino asid-N deðerleri sýrasýyla % 4.21-11.19 ve % 12.33-16.16 arasýnda deðiþmiþtir.

In this research, N content of peat samples collected from Muþ, Burdur, Içel, Kütahya, Adýyaman, Kahramanmaraþ and Trabzon, was determined. Nt values of samples were changed between 23988 ppm (Trabzon) and 7862 ppm (Kütahya). 70.94 %-98.31 % of Nt were hydrolysed. Nst values were 1.69 %-19.07 % of Nt. Total hydrolysable NH4 +-N was changed between 11.36 %-20.75 % of Nt. (NH4 +) e+s-N and NO3 --Nvalues ranged between 0.69 %-1.28 % and 0.11 %-6.57 %, respectively. The range of Rest-Nhyd was 40.60 %-49.38 %. Heksozamin-N and amino acid-N values were changed between 4.21 %-11.19 % and 12.33 %-16.16%, respectively.

Bu araþtýrmada, killi týnlý bir topraðýn toplam boþluklar yüzdesi, havalanma porozitesi, yarayýþlý su miktarý ve su iletkenliði gibi fiziksel özelliklerinde sýkýþma sonucunda oluþan deðiþmelere organik toprakla karýþtýrmanýn etkisi incelenmiþtir. Topraða, % 0, % 1, % 2 ve % 4 oranlarýnda organik toprak ilave edilerek, karýþýmlar, 0 kg/cm2, 0.21 kg/cm2, 1.98 kg/cm2 ve 3.95 kg/cm2 lik sýkýþmaya maruz býrakýlmýþlar ve sýkýþtýrýlan örneklerin deðinilen fiziksel özellikleri belirlenmiþtir. Sýkýþma ile karýþýmlarýn, toplam boþluklar yüzdeleri, havalanma poroziteleri, yarayýþlý su miktarlarý ve su geçirgenliklerinin azalma gösterdikleri, ancak, % 4 oranýnda organik toprakla karýþtýrýlmýþ örneklerde bütün sýkýþma düzeylerinde, yarayýþlý su miktarlarý hariç, diðer özelliklerin olumlu yönde etkilendiði saptanmýþtýr.

In this research, the effect of organic soil on changes in total pore space, aeration porosity, available water content and hydraulic conductivity of a compacted clay loam were investigated. By adding organic soil at rates of 0 %, 1 %, 2 % and 4 % to soil, mixtures were compacted at compaction levels of 0 kg/cm2, 0.21 kg/cm2, 1.98 kg/cm2 and 3.95 kg/cm2 Some physical properties of compacted soil were determined. Compaction decreased total pore space, areation porosity, available water content and hydraulic conductivity, but in samples with the mixing rate of 4 %, all properties inspected were affected positively in all compaction levels, except available water content