Bu çalýþmada piyasadan toplanan atýk kuru pillerdeki grafitin, seramik plastik çamurunda kullanýlabilirliði araþtýrýlmýþtýr. Bu amaçla kuru pilin içindeki grafit çýkarýlmýþtýr. Elde edilen grafit az miktarda su ile karýþtýrýlmýþ ve plastik çamura katýlarak homojen bir þekilde yoðrulmuþtur. Hazýrlanan plastik çamurdan þekillendirilen parçalar, oda sýcaklýðýnda kurutulmuþ ve 900 oC’de piþirilmiþtir. Elde edilen bisküvilerin kuru ve piþme küçülmesi, mukavemet ve su emme testleri yapýlmýþtýr.

In this study, graphite which was found in the battery waste was investigated as an addition of ceramic soft plastic body. In this purpose, graphite was taken out from battery waste. This graphite was added to ceramic raw materials and kneaded with some water. Plastic prepared parts were shaped by hand and shaped parts were dried in the ambient temperature. Dried bodies were fired at 900 oC temperature. Drying and fired shrinkage, water absorption and fired strength of these bodies were studied..

Atomizasyon teknikleri ile üretilen tozlarýn homojen mikroyapý, düþük empürite içeriði ve arzulanan boyut aralýðýnda üretimi gibi sunduðu birçok avantajlar doðrultusunda endüstriyel uygulamalarda kullanýmý söz konusudur. Bu çalýþmada santrifüj atomizasyonu ile üretilmiþ demir ve demir dýþý esaslý bazý alaþým tozlarýnýn katýlaþmasý irdelenmiþ olup tüm tozlarýn mikroyapýsal karakterizasyonu gerçekleþtirilmiþtir

Powders produced by atomization techniques are commonly used in many industrial applications due to their many advantages such as homogeneous microstructure, low contamination and production of desired size range. In this study, the solidification of some ferrous and non-ferrous based alloy powders were considered and microstrucural characterization of all powder was carried out.

Enerji kalitesi günümüzde hem üreticiyi hem de son tüketiciyi çok ilgilendirir hale gelmiþtir. Kaliteli elektrik enerjisi kýsaca, süreklilik (kesintisiz enerji), sabit frekans ve sabit genliðe sahip sinüzoidal gerilim ile açýklanabilir. Elektrik enerjisinin sinüzoidal formdan uzaklaþmasý harmonik olarak tanýmlanýr. Harmonikler enerji kalitesinde çok önemli bir yer tutarlar. Endüstriyel tesislerde özellikle harmoniklerin ve gerilim düþümlerinin sýkça rastlanmasý, hem tesiste hem de þebekede önemli sorunlara yol açmaktadýr. Bu sorunlar maliyetleri etkilemektedir. Bu çalýþmada bir Taþ kýrma tesisinde güç kalitesi ölçümleri gerçekleþtirilmiþtir. Güç analizörü ile harmonikler ve gerilim düþmeleri ölçülmüþtür. Yapýlan ölçümlerde tesisin güç kalitesi seviyesinin çok kötü olmadýðý görülmüþtür. Bununla beraber tesise, harmonik filtreli kompanzasyon sistemi kurulmasý önerilmektedir.

Both electric utilities and end users of electric power are becoming increasingly concerned about the quality of electric power. Quality of electrical energy in the electrical system that is requested continuous power (uninterrupted power), constant frequency and with constant amplitude can be explained by sinusoidal voltage. Deformation of voltage in the form of sinusoidal waveform is explained as a harmonic. Harmonics are most important factors in decreasing quality of energy in the electrical system. In industrial plants, existence of harmocins and voltage drop, causes serious problems both in plant and network. This problem affects the cost. In this study, a power quality measurements are carried out in stone crusher plant. Harmonics and voltage drop has been measured and evaluated with the power analyzer. In the power quality measurements, harmonic level of the plant is not so bad. However, it is recommended that compensation system with harmonic elimination can be established in plant.

Bu çalýþmada gerilim kaynaklý þebeke etkileþimli evirici MATLAB/Simulink’de modellenmiþ ve benzetim çalýþmalarý gerçekleþtirilmiþtir. Evirici akým kontrollü olarak tasarlanmýþ ve evirici akýmýný þekillendiren anahtarlama sinyallerinin üretilmesi için bulanýk-PI denetim tekniði kullanýlmýþtýr. Þebeke etkileþimli evirici bünyesinde þebeke frekanslý transformatör ve LC çýkýþ filtresi bulunmaktadýr. Þebeke frekanslý transformatör, þebeke ile yenilenebilir enerji kaynaðý arasýnda elektriksel izolasyonun saðlanmasýnda kullanýlmýþ ve LC filtre ile de akým dalga þeklindeki PWM anahtarlamadan kaynaklanan yüksek frekanslý bileþenler süzülmüþ, çýkýþ akým THD’si azaltýlmýþtýr. MATLAB/Simulink benzetim çalýþmalarýndan elde edilen sonuçlar evirici çýkýþ akýmýnýn sinüsoidal dalga þeklinde ve þebeke gerilimi ile ayný faz frekansta olduðu, akým harmoniklerinin de uluslararasý standartlarda belirtilen sýnýrlar dâhilinde olduðu görülmüþtür(<5%).

In this study, a voltage source grid interactive inverter is modeled and simulated in MATLAB/Simulink. Inverter is designed as current controlled and a fuzzy-PI current controller used for the generation of switching pattern to shape the inverter output current. The grid interactive inverter consists of a line frequency transformer and a LC type filter. Galvanic isolation between the grid and renewable energy source is obtained by the line frequency transformer and LC filter is employed to filter the high frequency harmonic components in current waveform due to PWM switching and to reduce the output current THD. Results of the MATLAB/Simulink simulation show that inverter output current is in sinusoidal waveform and in phase with line voltage, and current harmonics are in the limits of international standards (<5%).

Bu çalýþmada, karbon-cam elyaf/epoksi (hibrit) kompozitlerin sýcaklýk ve artan darbe enerjisi altýndaki darbe davranýþlarý incelenmiþtir. Bununla ilgili olarak iki tip tabaka dizilim açýsýna sahip, 8 tabakalý hibrit kompozit numunelere -20, 0, 20 ve 40 oC sýcaklýklarýnda, numunelerde delinme meydana gelene kadar darbe enerjisi uygulanmýþtýr. Hibrit kompozitlerin saplanma ve delinme sýnýr deðerlerinin belirlenmesinde, darbe enerjisi ve absorbe edilen enerji arasýndaki iliþkiyi göstermede kullanýlan enerji profili diyagramý kullanýlmýþtýr. Bunun yaný sýra, maksimum temas kuvveti (Fmax), toplam çökme (d) ve maksimum temas süresi (t) gibi önemli darbe karakteristiklerinin sýcaklýk geçiþlerindeki deðiþimleri de sunulmuþtur. Sonuç olarak, cam ve karbon fiberlerin -20 oC’de, diðer sýcaklýklara göre daha çok gevrekleþtiði görülmüþtür. Buna göre her iki tip hibrit kompozit için -20 oC’de meydana gelen delinme sýnýrý diðer sýcaklýklara göre en yüksek deðerde bulunmuþtur.

In this work, impact responses of carbon-glass fiber/epoxy (hybrid) composites were investigated under various temperatures and increasing impact energies. The increasing impact energies were applied to the specimens at various temperatures as -20, 0, 20 and 40 oC until perforation took place of specimens. Those specimens are composed by two types of fiber orientation with eight laminates hybrid composites. An Energy profiling diagram, used for showing the relationship between impact and absorbed energy, has been used to obtain penetration and perforation thresholds of hybrid composites. Beside those, temperature effects on impact characteristics such as maximum contact force (Fmax), total deflection (d) and maximum contact duration (t) were also presented in figures. Finally, glass and carbon fibers exhibited more brittle characteristics at -20 oC according to other temperatures. So, perforation threshold of each hybrid composites at -20 oC was found higher than other temperatures. Keywords : Hybrid composite

Alüminyum döküm alaþýmlarý, yüksek mukavemet, yüksek korozyon dayanýmý, yüksek termal iletkenlik ve düþük yoðunluk gibi üstün özelliklerinden dolayý baþta otomotiv olmak üzere birçok endüstriyel alanlarda yaygýnca kullanýlmaktadýr. Ancak geliþen teknolojiyle birlikte alüminyum dökümlerinin kalitesinin artýrýlmasýna ihtiyaç duyulmaktadýr. Alüminyum dökümlerinin kalitesinin artýrýlmasýna yönelik yeni proses arayýþlarý, son yýllarda yarý katý þekillendirme tekniði gibi üstün mukavemet özellikleri ve düþük maliyet ile ön plana çýkan yeni proseslerin araþtýrýlmasýna yol açmýþtýr. Yarý katý þekillendirme prosesi, çoðunlukla yüksek miktarda Al-Si ötektik fazý içerdikleri için çok iyi akýþkanlýk ve dökülebilirliðe sahip olan A356 gibi döküm alaþýmlarýna uygulanýr. Bu proseste primer alfa fazýnýn morfolojisi ve tiksotropik özellikteki malzeme üretimi önemli rol oynamaktadýr. Tiksotropik özelliðe sahip malzeme üretmek yani katýlaþma sýrasýnda dentritik yapýnýn bozulmasýný saðlamak için birçok yöntem vardýr ve bu yöntemler arasýnda en etkilisi elektromanyetik karýþtýrma tekniðidir. Yapýlan bu çalýþmada hazýrlanan deneysel amaçlý elektromanyetik karýþtýrma düzeneðiyle A356 döküm alaþýmýna katýlaþma esnasýnda uygulanan farklý þiddetlerdeki karýþtýrmanýn mikroyapý ve mekanik özelliklerine etkilerinin araþtýrýlmasý amaçlanmýþtýr. Uygulanan elektromanyetik karýþtýrmayla dentrit kollarýnýn kýrýlmasý ve bu prosesin malzeme özelliklerine etkileri incelenmiþtir.

Aluminium casting alloys, having high strength, high corrosion resistance, high thermal conductivity and low density, are widely used in automotive and many other industrial areas. However, to meet new demands from the industry for superior properties the conventional cast aluminium alloys still need further improvements. In recent years, the desire of new processes to improve the properties of aluminium casting alloys resulted in new researches into high performance and low cost processes such as semi solid forming. Semi-solid forming processes are widely used for Al-Si casting alloys having large eutectic proportions, high fluidity and good castability such as the A356 alloy. In this process the morphology of the primary alpha phase and the formation of thixotropic material structure play an important role. There are several techniques for producing thixotropic materials through degenerating the dendrites and the most effective of them is electromagnetic stirring. In this study, the effect of electromagnetic stirring on the microstructural and mechanical properties during solidification of A356 alloy which has been produced with electromagnetic stirring has been investigated.

Eleman baðýmsýz Galerkin yöntemi çeþitli mühendislik sistemlerine uygulanan sayýsal çözümleme yöntemlerinden birisidir. Bu çalýþmada, bu amaçla lineer elastik, dolu kesitli çubuklar seçilip, deðiþik yük þartlarý iki örnek üzerinde incelenmiþtir. Problem olarak, f(x)=x ve f(x)=0 [ f(l)=1] eksenel yüklerine maruz býrakýlan ankastre çubuklar, bir boyutlu lineer elastik olarak incelenmiþtir. Þekil fonksiyonu olarak hareketli en küçük kareler yaklaþýmý kullanýlmýþtýr. Þekil fonksiyonlarý bir ve iki boyutlu çözüm bölgelerine uygulanýp grafik olarak verilmiþtir. Bu çalýþmada yaklaþýk çözüm için araþtýrmacýlar tarafýndan kullanýlýp önerilen eleman baðýmsýz Galerkin yöntemi yardýmýyla hesaplanan yer deðiþtirme deðerleri, analitik çözümle karþýlaþtýrýlmýþtýr. Sonuç olarak eleman baðýmsýz Galerkin metodunun bu tür problemlerin çözümünde etkili ve güvenilir bir yöntem olduðu belirlenmiþtir.

Element free Galerkin method is one of many numerical methods which was applied to various engineering systems. Therefore, in this study two linear elastic rods having solid cross sections were investigated for different loading conditions. The problem considered in the analysis is one dimensional linear elastic cantilever rods and rods are subjected to axial loads f(x)=x and f(x)=0 [ f(l)=1]. Moving least square approximation was used as shape functions. Shape functions were applied to one and two dimensional solution domains, and plotted. In this paper, axial displacement values obtained by using element free Galerkin method which proposed and used by researchers for approximating the solution were compared with analytical solution. As a result, it was found that element free Galerkin method is an effective and trustworthy numerical solution method.

PVA (polivinilalkol) polimerlerinden farklý konsantrasyon ve vizkozitelerde çözeltiler hazýrlanarak elektro çekim yöntemiyle nanolif üretimi gerçekleþtirildi. Nanoliflerin SEM mikroskopu ile görüntüleri alýnarak morfolojileri üzerinde vizkozite, yüksek voltaj deðeri, pipet ucu ile toplama yüzeyi arasýndaki mesafenin etkileri araþtýrýldý. Sonuçlar artan vizkozite, azalan pipet ucu ile toplayýcý arasýndaki mesafenin lif çaplarýný arttýrdýðý, artan voltaj deðeri ve azalan pipet ucu arasýndaki mesafenin lif çap deðiþkenliðini arttýrdýðýný göstermektedir. Pipet ucu ile toplayýcý arasýndaki mesafe azaldýkça çözücünün uçmasý için gerekli süre azaldýðýndan lifler toplayýcý üzerine kurumadan düþmekte ve henüz ivmelenmesi tamamlanmadýðýndan daha ince liflere ayrýlmasý engellenmektedir. Yapýlan ölçümler sonucunda en ince lif çapý 85 nm ve en kalýn lif çapý 453 nm olarak bulunmuþtur. AFM görüntüleri liflerin dairesel kesite sahip olduðunu göstermektedir.

PVA (poly-vinyl-alcohol) solutions in different concentrations and viscosities were prepared and electrospinned to produce nanofibers. SEM images of nanofibers were taken and effect of process parameters (viscosity, voltage and tip to collector distance) were observed. Results showed that increasing viscosity, decreasing tip to collector distance caused thicker nanofiber diameters. Besides, increasing voltage and decreasing tip to collector distance had impact on fiber uniformity causing higher deviations. Decreasing tip to collector distance shortened flying time of the polymer solution, so evaporation of solvent. As a result nanofibers could not dried and branched to produce thinner fiber diameters. The minimum nanofiber diameter 85 nm and the maximum nanofiber diameter 453 nm were measured. AFM images showed that fibers have cylindirical shape

Ezme iþlemi, sertlikte artýþ ve optimum yüzey pürüzlülüðü gibi ek avantajlar saðladýðý için yüzey bitirme iþlemi olarak her geçen gün artarak kullanýlmakta ve makine parçalarýnýn performanslarýnda artan talepleri karþýlamada popüler hale gelmektedir. Metal ve alaþýmlarýnýn delik iþleme yöntemleri olan; matkapla delme, tornada delik iþleme, raybalama, delik taþlama, honlama ve ezme yöntemleri Ýle iþlenmeleri sonucunda istenen özelliklerde dairesel yüzeyler elde etmek oldukça güçtür. Bu çalýþmada, ezme ve diðer yöntemler ile elde edilen yüzey karakteristiklerinin deðerlendirilmesi yapýlmýþtýr. Delik iç yüzeylerinin dairesellikleri Al 6061 alüminyum alaþýmý malzemeden hazýrlanmýþ olan numuneler üzerinde incelenmiþ ve yöntemler karþýlaþtýrýlmýþtýr. Deneysel sonuçlar; delik daireselliðinin önemsendiði iþlemlerde ezme yönteminin tercih edilmesi gerektiðini göstermektedir. Ayrýca elde edilen yüzey sertlikleri karþýlaþtýrýldýðýnda Al 6061 alüminyum alaþýmý malzeme için ezme yönteminin üstünlüðü ortaya çýkmýþtýr.

Burnishing is used increasingly as a finishing operation which gives additional advantages such as increased hardness and optimum surface roughness and becoming more popular in satisfying the increasing demands of machine component performance. It is very difficult getting rounded surfaces which are desired where hole machining process (turning, honing, reaming and burnishing). In this study, surface characterizations of getting surface with burnishing and other machining process was evaluated. Especially, inner surface of hole was examined and machining process compared. In the present work, Al 6061 aluminum alloy is selected as work piece material. The experimental results showed that burnishing process must be used where roundness is important. In addition, advantage of burnishing process for Al 6061 aluminum alloy material come out when comparing hardness of hole surface.

Sayýsal tabanlý yapýsal topoloji optimizasyonu problemlerinin üstesinden gelmek için 1993 yýlýnda Xie ve Steven tarafýndan evrimsel yapý optimizasyonu (ESO) yöntemi geliþtirilmiþtir. Yöntem, esasýnda basit bir temel üzerine oturtulmuþ olmasýna raðmen günümüze dek birçok araþtýrmacý tarafýndan katký sunulmuþtur. Zaman zaman sezgisel olarak tanýmlansa da düþük tasarým deðerlerine (gerilme, þekil deðiþtirme enerjisi, v.s.) sahip elemanlarýn tasarým alanýndan kaldýrýlmasý ile çalýþan ve nispeten tam gerilmeli duruma sahip þekil ve topolojileri hedefleyen bir algoritmaya sahiptir. Bu iþlem, uygun bir tasarým elde edilene dek tekrarlý olarak gerçekleþtirilmekte ve iþlem sonucunda ulaþýlan nihai tasarýmýn uygulanabilirliðini deðerlendirerek gerçekleþtirilmektedir. Bu çalýþma ile evrimsel yapý optimizasyonu, genel bir bakýþ açýsý ile incelenmekte ve söz konusu yöntemin bugüne dek geliþimi ortaya konmaktadýr. Ayrýca söz konusu yöntemin baþarýsýný göstermek için literatürde yer alan iki örnek çalýþma da sunulmaktadýr.

Evolutionary structural optimization (ESO) method has been presented by Xie and Steven in 1993 to deal with numerical structural topology optimization problems. Although ESO has appeared on a simple foundation, many contributions have been made by many researchers up to now. ESO has an algorithm -sometimes defined as intuitive- which is running by removing the elements that have lower design values (stress, strain energy, i.e.) from the design domain and attaining the shape and topology of a more fully stressed structure. Such a process is carried out repeatedly until an optimum design is achieved and final decision is made by evaluating the applicability of the last design formed after the process. This study is based on the general aspects of ESO to give information about the development and a clear explanation of the ESO procedure. Also two examples that have part in the literature have been presented to demonstrate the capability of this method.

Bu çalýþmada çok katmanlý ileri besleneli bir sinir aðýnýn tüm katmanlarýndaki üyelik fonksiyonlarý genetik algoritma kullanarak belirlenmiþtir. Bir sinir aðýnýn etkinliðini gösteren temel ölçüt ayný sayýda düðüm ve baðlantý aðýrlýðý ile istenen sonuca daha iyi yaklaþabilmektir. Bu performansý belirleyen en önemli parametrelerden birisi uygun etkinlik fonksiyonlarýnýn seçilmesidir. Klasik sinir aðý tasarýmýnda genellikle bilinen etkinlik fonksiyonlarýndan birisi seçilerek að tasarýmý gerçekleþtirilmektedir. Bu çalýþmada etkinlik fonksiyonlarý için bir tablo oluþturulmuþ ve her bir düðüm için en uygun etkinlik fonksiyonu genetik algoritma ile bu tablodan seçilmiþtir. Klasik sabit yapýlý bir sinir aðý ile önerilen genetik tabanlý sinir aðýnýn performansýnýn karþýlaþtýrýlmasý için 2 boyutlu regresyon problem kümesi kullanýlmýþtýr. Test sonuçlarý ortaya konulan yöntemin oldukça yüksek bir yaklaþým kapasitesine sahip olduðunu göstermiþtir.

In this study, activation functions of all layers of the multilayered feedforward neural network have been determined by using genetic algorithm. The main criteria that show the efficiency of the neural network is to approximate to the desired output with the same number nodes and connection weights. One of the important parameter to determine this performance is to choose a proper activation function. In the classical neural network designing, a network is designed by choosing one of the generally known activation function. In the presented study, a table has been generated for the activation functions. The ideal activation function for each node has been chosen from this table by using the genetic algorithm. Two dimensional regression problem clusters has been used to compare the performance of the classical static neural network and the genetic algorithm based neural network. Test results reveal that the proposed method has a high level approximation capacity.

Kazýklarýn performans düzeyleri genellikle maksimum kazýk baþý deplasmaný ve maksimum eðilme momenti ile ifade edilir. Kazýk performansýndaki belirsizlikler; zemin özelliklerindeki bölgesel deðiþiklikler, yetersiz zemin etüd çalýþmalarý, zemin parametrelerinin belirlenmesinde farklý deney yöntemlerinden oluþabilecek hatalar ve sinirli hesap modelleri gibi etkenlerden kaynaklanabilmektedir. Bu belirsizlikler, uygulamacý mühendislerin yanal yüklü kazýk dizayný için kullanacaklarý uygun yöntemi seçebilmesini zorlaþtýrmaktadýr. Bu çalýþmada, suya doygun homojen aþýrý konsolide yerel bir kil zemindeki serbest baþlý kazýklarýn yanal yükler altýnda maksimum kazýk baþý deplasmaný ve maksimum eðilme momenti deðerlerini belirlemek için yapýlmýþ olan konvansiyonel, sayýsal ve iki ve üç boyutlu sonlu elemanlar analizleri gerçekleþtirilmiþtir. Yerel kil zeminin plastisite indisi ve aþýrý konsolidasyon oraný deðerleri sýrasý ile 35 ve 6.1 dir. Tepki yüzeyi yöntemi ile limit durum fonksiyonlarý geliþtirilirken, servis yükleri altýnda kazýðýn üç boyutlu davranýþýný daha iyi yansýtan üç boyutlu sonlu elemanlar analizi ile kazýk rijitliði dikkate alýnarak belirlenen maksimum moment deðerleri kullanýlmýþtýr.

Performance level of piles is usually expressed with the maximum head deflection and bending moment. Uncertainties in the performance of a pile originates from many factors such as spatial variation of soil properties, inadequate soil investigations, errors taking place in the determination of soil parameters by various testing methods, and limited calculation models. These uncertainties make it difficult for practicing engineers to effectively select the appropriate method when designing laterally loaded piles. In this study, the conventional, numerical, two and three dimensional finite element solutions of free head loading conditions are analyzed for determining the maximum deflection and moment of a laterally loaded single concrete pile in a homogenous fully saturated overconsolidated local cohesive soil. The local clay has PI and OCR values of 35 and 6.1, respectively. While developing limit state functions via response surface method, maximum bending moment data under service load condition computed using 3D finite element analysis, which better represents the three dimensional nature of the soil-structure interaction, was used by considering the pile rigidity.

Bu çalýþmada, teknik ve mesleki eðitim veren fakülteler, yüksekokullar, endüstri meslek liseleri, çýraklýk ve yaygýn eðitim merkezleri, meslek kursu veren belediyeler ve özel eðitim merkezleri vb. kurumlardaki görüntü sistemleri, televizyon tekniði, televizyon teknik servisliði gibi televizyon sisteminin ve televizyon arýza-onarým-bakým konularýnýn iþlendiði derslerde, derslerin pratik uygulama kýsmýnda kullanýlmak üzere bir televizyon deney seti tasarlanmýþ ve gerçekleþtirilmiþtir. Bu deney seti ile öðrenciler/ kursiyerler derste edindiði teorik bilgiler ýþýðýnda televizyon sistemlerini daha iyi kavrayabilecek, televizyon arýzalarýný bulma becerisini uygulamalý olarak geliþtirebilecektir. Deney setine ek olarak televizyon ile baðlantýlý bir ölçüm panosu da gerçekleþtirilmiþtir. Böylece televizyon üzerinde istenen ölçümler rahatça yapýlabilmektedir. Geliþtirilen deney setinde, kullanýcýnýn birden fazla hatayý ayný anda gerçekleþtirerek hata bulma adýmlarýný geliþtirmesi mümkündür.

In this study, a TV training set has been designed and implemented in order to be practically utilized for TV systems courses and TV fault detection which are applied in vocational and technical schools such as faculties, vocational colleges and high schools, and non-formal training centers. The designed training setwill supply students/trainees to achieve practical experiences to easily detect faults on a TV set. In addition to training set, a measurement panel has been implemented which is connected to TV panel. The additional panel enables user and trainer to obtain desired measurements in a short while. The imlemented training set also enables users to prepare multiple faults in order to complicate troubleshooting steps.

Bu çalýþmada pirit mineralinin azot atmosferinde ýsýl bozunmasý üzerine su buharýnýn etkisi yatay bir boru fýrýn içinde incelendi. Deneysel parametreler olarak sýcaklýk, zaman ve su buharý konsantrasyonu kullanýldý. Azot/su buharý ortamýnda elde edilen verilere göre, piritin bozunmasý üzerine su buharýnýn bozunma hýzýný arttýrdýðý gözlemlendi. Bozunma reaksiyonunun, “büzülen çekirdek modeli” ile iyi uyum saðladýðý ve farklý hýz kontrol basamaklý iki bölgeye ayrýldýðý belirlendi. Hýz kontrol basamaklarý, düþük dönüþümlerde akýþkan filminden ýsý transfer kontrollü, yüksek dönüþümlerde ise kül filminden difüzyon kontrollü olduðu tespit edildi. Bu gaz ve kül filmi mekanizmalarýnýn aktivasyon enerjileri sýrasý ile 77 ve 81 kJ/mol-1 olarak bulundu.

In this study, the effect of water vapor on the thermal decomposition of pyrite mineral in nitrogen atmosphere has been investigated in a horizontal tube furnace. Temperature, time and water vapor concentration were used as experimental parameters. According to the data obtained at nitrogen/ water vapor environment, it was observed that the water vapor on the decomposition of pyrite increased the decomposition rate. The decomposition reaction is well represented by the “shrinking core” model and can be divided into two regions with different rate controlling step. The rate controlling steps were determined from the heat transfer through the gas film for the low conversions, while it was determined from the mass transfer through product ash layer for the high conversions. The activation energies of this gas and ash film mechanisms were found to be 77 and 81 kJ/mol-1, respectively.

En etkili üretim proseslerinden biri olan haddelemeyi gerçekleþtirmek için kullanýlacak malzemelerin seçimi ve bu malzemelerin merdanenin özelliklerine etkisi önemli bir parametredir. Ayný zamanda uygun malzeme ile çeþitli üretim metotlarýnýn kullanýlmasý da bu özellikler üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Hangi uygulamalarda ne çeþit bileþimde merdane malzemesine ihtiyaç bulunduðunu anlamak için, haddeleme koþullarý ile merdane malzemesi bileþimlerinin ve özelliklerinin bilinmesi gerekmektedir. Bu çalýþmada klasik malzemelerden, son zamanalarda geliþtirilen malzemelere kadar olan geliþmenin deðerlendirilmesi sunulmuþ ve bi-metal merdane üretim teknolojileri irdelenmiþtir. Ayrýca deneysel olarak dökümü gerçekleþtirilen perlitik ve martenzitik merdane mikroyapýlarý incelenmiþtir. Elde edilen sonuçlar ile mikroyapý oluþumlarýnýn merdaneden beklenen özellikler üzerine etkileri analiz edilmiþtir.

The selection of materials for rolling, which is one of the powerful manufacturing process and the influence of these materials on the roll properties is an important factor. Also, the use of suitable material and various manufacturing technologies affect these characteristics. To understand that which roll grade is needed for which application, the rolling conditions, the roll grades and their properties should be known. In this work the evolution of roll materials from classical materials up to recently developed materials are presented and bimetallic roll technologies are investigated. Furthermore, experimentally cast pearlitic and martensitic roll microstructures were examined. The influence of microstructural phases on the roll properties were analyzed with the results of mechanical and microstructural observations.

Bu çalýþmada; alevle toz püskürtme yöntemi kullanýlarak 10Al-Cu alaþýmý (RotoTec® 19850) ve 15Cr7Fe-Ni alaþým (RotoTec® 19985) tozlarý ile kaplanan Al5754 (Etial 53) alüminyum alaþýmýnýn aþýnma davranýþlarý incelenmiþtir. Ana malzeme ve kaplama malzemeleri arasýnda termal genleþmeleri önlemek için Ni-Al RotoTec® 51000 esaslý ara baðlayýcý malzeme olarak kullanýlmýþtýr. Aþýnma testleri pim-on-disk sisteminde gerçekleþtirilmiþtir. Karþý aþýndýrýcý olarak 800 gridlik SiC zýmpara kullanýlmýþtýr. Kaplamalarýn aþýnma testleri oda sýcaklýðýnda, 0.35 ve 0.70MPa basýnç altýnda ve 1.0m/s kayma hýzýnda yapýlmýþtýr. Kaplama numunelerini karakterize etmek için optik mikroskop incelemeleri yapýlmýþtýr. Deneyler sonucunda her iki kaplama malzemesinin de aþýnma davranýþýný geliþtirdiði belirlenmiþtir.

In this study, the wear behavior of aluminum alloy AL 5754 ( Etial 53) coated with powders of 10Al-Cu alloy (RotoTec® 19850) and 15Cr7Fe-Ni alloy (RotoTec® 19985) using powder flame spraying method has been investigated. To avoid thermal expansions between substrate and coating materials, Ni-Al RotoTec® 51000 was used as binding material. The wear test was performed on a pin-on-disc test apparatus. As an abrasive material, a SiC, 800 sandpaper was used. The wear tests of coated materials were carried out at room temperature and at 1.0m/s sliding speed with 0.35 and 0.70MPa pressures. To characterize coated specimens, they have been examined with optical microscope. As a result, it is found that the both coating materials have improved wear resistance.

Doðu Karadeniz Bölgesinin en büyük çimento hammadde ocaðý olan Taþönü Kireçtaþý Ocaðýnda (Araklý-Trabzon) 2005-2006 tarihleri arasýnda üç ayrý düzlemsel yenilme geliþmiþtir. Deðiþik fasiyeslerdeki kireçtaþlarýndan oluþan Kireçhane formasyonunda açýlmýþ olan ocakta geliþen bu heyelanlar sonucunda malzeme alýmý büyük miktarda azalmýþtýr. Heyelanlarýn kayma düzlemleri kalýnlýðý 15-110 cm arasýnda deðiþen killi seviyelerdir. Bu nedenle söz konusu killerin jeomekanik ve jeofizik özellikleri incelenmiþtir. Killi seviyelerden alýnan örnekler yüksek plastisiteli kil (CH) grubuna girmektedir. Bu örneklerdeki kil minerallerinin yaklaþýk % 85-90’ý montmorillonit ve % 10-15’i ise illitdir. Bu alandaki kil çeþitliliðini ortaya koymada yararlanýlan hacim manyetik süseptibilite ölçüleri 129-163x10-6 cgs aralýðýnda deðiþmektedir. Bu deðerler kil içindeki aðýr metal kirlilik oranlarý ile irdelenmiþ ve özellikle demir oksit (% 3.6-6.8) oranlarýnýn deðiþimine baðlý olduðu sonucuna varýlmýþtýr. Bu çalýþmada, killi seviyeler ve dolgu malzemesi için elde edilen indeks ve makaslama dayaným deðerleri ocaktaki açýlacak kazý þevlerinin duraylýlýðýnýn araþtýrýlmasýnda kullanýlabilir.

Taþönü limestone quarry located south of Araklý in Trabzon is the largest cement raw materials field in the Eastern Black Sea region. The quarry is run in the Kireçhane Formation composed of limestone with various facies. However, it has been encountered three separate planar failures occurred between 2005 and 2006. Due to the failures, the amount of raw material production from the quarry has been gradually decreased. These failures occurred on clayey layers varying between 15 and 110 centimeter thicknesses. Therefore, the relevant clayey layers were examined in terms of geochmechanical and geophysical properties. The samples collected from the clayey layers are classified as high plasticity clay (CH) in accordance with the Unified Soil Classification System. Clay samples consist of 85 to 90 % montmorillonite and 10 to 15 % illite. The measurement of volumetric magnetic susceptibility used in the diversity of clay varies in the range 129-163x10-6 cgs. These values have been analyzed with respect to the heavy metal pollution ratio of the clay and especially iron oxide depending on 3.6 to 6.8 % rates was the result. In this study, index and shearing strength values obtained from clayey level and filling material may be use for the investigation of the stability of quarry slopes during excavation.