Özellikle Türkiye’de, 1998 öncesi yapýlmýþ betonarme binalarda, gerek yönetmelik eksiliðinden, gerekse uygulama hatalarýndan dolayý çeþitli yapýsal problemlerin mevcut olduðu bilinmektedir. Kolon kiriþ birleþim bölgeleri deprem kuvvetleri altýnda yüksek kayma gerilmelerine maruz kalmaktadýr. Bu da arzu edilen göçme senaryosu gerçekleþemeden binalarýn daha evvelden kolon-kiriþ birleþim bölgelerinden ani göçmelere neden olmaktadýr. Bu çalýþmada eski yönetmeliklere uygun yapýlmýþ, kolon kiriþ birleþim numunelerinin sismik davranýþý deneysel olarak incelenmiþ ve sonra hasarlý numune kimyasal harçlar ile onarýlarak tekrar teste tabii tutulmuþtur. Sonuç olarak, tamir edilen numunenin Yatay yük –ötelenme davranýþý, rijitlik kayýplarý ve Enerji Tüketim kapasitesinde önemli derecede bir artýþ olduðu elde edilmiþtir.

It is known that, especially in Turkey, many existing reinforced concrete buildings constructed in pre 1998 era, have many structural faults, due to deficiencies both in seismic code of the time and in application process. The column-beam regions are subjected to the high shear stresses under the seismic forces. And thus causing sudden failures since the required mode of failure is not accomplished. In this research, seismic behavior of beam column joint which is designed according to the old seismic code of Turkey is investigated experimentally, and then the damaged specimen is repaired by chemical epoxy and re-tested. As a conclusion, significant improvement is obtained in lateral load-drift behavior, stiffness degradation and energy dissipation capacities of repaired specimen.

Thanks to significant advances in materials science, researchers have managed to fabricate and develop different types of concrete proportional to application of new concrete technologies, such as high strength concrete (HSC) and foam concrete. The current paper presents the results of in experimental studies on foam concrete and its application. In addition, the effect of various parameters such as cement content, Water/Cement ratio as well as application of additives has been studied in mix design. In HSC, interaction between concrete constituent materials plays an important role in mechanical properties and compressive strength of concrete. Therefore, an appropriate understanding of these factors helps us select the suitable type and amount of materials in order to make a concrete with desirable behavior and strength. The methods and theoretical procedures used in the study is based on the ACI codes. This study aims to investigate the effect of using Micro Silica and plasticizer on strength of HSC. Based on the obtained results, the optimum percentage used for concrete mix design and positive effects of these materials on concrete property were confirmed.

Bu çalýþmada, Süper Akýþkanlaþtýrýcý katkýlý Portland çimentosu ve tras ikameli çimentonun hidratasyon geliþimleri araþtýrýlmýþtýr. Süper Akýþkanlaþtýrýcý ve tras ikamesi ile basýnç dayanýmýnda, su ihtiyacýnda, hacim genleþmesinde ve priz süresindeki meydana gelen deðiþiklikler standart çimento deneyleriyle tespit edilmiþtir. Süper Akýþkanlaþtýrýcý katkýlý Portland çimentosu ve tras ikameli çimento hamurlarýnýn hidratasyon sýrasýnda faz geliþimlerini belirlemek için X-Iþýný kýrýným yöntemi, Fourier dönüþümlü kýzýlötesi spektroskopisi ve eþ zamanlý yapýlan termal analiler gerçekleþtirilmiþtir. Ayrýca çimento hamurlarýnýn 28. hidratasyon gününde çekilen taramalý elektron mikroskobu görüntüleri ile mikro yapýlarý belirlenmiþ ve harç numuneleri dayaným testleri ile incelenmiþtir. Sonuç olarak Tras ikamesi ile su ihtiyacý ve priz süreleri artmýþ, hacim genleþme deðerleri ise standartlar arasýnda kalmýþtýr. Ayrýca meydana gelen reaksiyonlar sonucunda açýða çýkan Ca(OH)2 miktarýnýn azaldýðý tespit edilmiþtir. Tüm bu farklýlýklar harç örneklerinin basýnç dayanýmlarýný etkilemiþtir

In this study, the development of hydration of Portland cement and trass substituted cements containing super plasticizer was investigated. The effects of super plasticizer and trass substitution on the compressive strength, water demand, volume expansion and setting time was determined by the experiments the standard cement. Cement pastes were prepared with Portland cement and trass containing super plasticizer were performed using X–Ray diffraction, Fourier transform infrared spectroscopy and Simultaneous thermal analysis in order to determine their the phases developed during the hydration. Furthermore, microstructures by scanning electron microscope 28-days of hydration of cement pastes were determined and cement mortars were examined with strength tests. As a result, with the amount of trass, water needs and setting time have increased and volume expansion values remained between the standards. Also, the amount of Ca(OH)2 which is formed during the reaction was decreased. All these differences influenced the compressive strength of mortar samples.

Yönetmelikler, betonarme kiriþlerin kesmeden kýrýlmasýný gevrek bir kýrýlma olduðu için önlemeyi amaçlar. Bir betonarme kiriþin tasarýmý için kesme dayanýmýnýn doðru tahmini önemlidir. Betonarme kiriþlerin kesme dayanýmýný tahmin etmek için çeþitli denklemler mevcuttur. Artan hesaplama gücü sayesinde, bu denklemlerin yapabileceðinden daha doðru tahminler verecek nümerik modeller geliþtirmek mümkündür. Bu makalede, kesme donatýsýz betonarme narin kiriþlerin kesme dayanýmýný tahmin etmek için geliþtirilmiþ bir yapay sinir að modeli sunulmuþtur. Modelin, beþ tane yönetmelik denklemiyle ve farklý araþtýrmacýlar tarafýndan önerilmiþ 14 denklemle karþýlaþtýrmalarý verilmiþtir. Model, bu çalýþmada kullanýlan kiriþlerin kesme dayanýmýný tahmin etmekte ele alýnan denklemlerden daha iyi performans sergilemiþtir. Geliþtirilen model kullanýlarak çeþitli parametrelerin kesme donatýsýz betonarme narin kiriþlerin kesme dayanýmý üzerindeki etkilerini incelemek için yapýlan bir parametrik çalýþma da sunulmuþtur. Bu parametrik çalýþma sonucunda, kesme donatýsýz betonarme narin kiriþlerin kesme dayanýmý üzerinde önemli bir boyut etkisi gözlemlenmiþtir.

Design codes aim to prevent shear failure of reinforced concrete (RC) beams since it is a brittle failure. An accurate prediction of shear strength is important for a proper design of an RC beam. There exist various equations for predicting the shear strength of RC beams. With increasing computational power, it is possible to develop numerical models delivering more accurate predictions than those equations do. In this paper, an artificial neural network (ANN) model developed for predicting the shear strength of RC slender beams without shear reinforcement is presented. The comparisons of the model with five design code equations and fourteen equations proposed by various researchers are given. The model has a better performance than the considered equations do in predicting the shear strength of the beams considered in this study. A parametric study conducted for investigating the effects of various parameters on the shear strength of RC slender beams without shear reinforcement by using the ANN model is also presented. A significant size effect on the shear strength of RC slender beams without shear reinforcement is observed through the results of the parametric study.

Bu çalýþmanýn temel amacý, bazalt liflerinin geleneksel betonun mekanik özelikleri ve eðilme altýnda kýrýlma parametrelerine etkilerini incelemektir. Betonun kýrýlma enerjilerinin belirlenmesi amacýyla, RILEM TC 50-FMC standardýna uygun olarak, lifsiz ve 24 mm boyunda 0.5, 1, 2 ve 3 kg/m³ bazalt lif içeriðine sahip 15 adet 50x100x480 mm boyutlarýnda çentikli kiriþ numuneleri üretilmiþtir. Üretilen çentikli kiriþ numuneleri üzerinde üç nokta eðilme deneyi gerçekleþtirilmiþtir. Çentikli kiriþ numunelerin kýrýlma enerjileri, yük-çatlak açýklýðý eðrisinin altýnda kalan alan kullanýlarak hesaplanmýþtýr. Elde edilen sonuçlar, bazalt liflerin betonun kýrýlma enerjisini önemli oranda artýrdýðýný göstermiþtir. Bunun yanýnda bazalt liflerin betonun, basýnç dayanýmý ve elastisite modülü üzerinde önemli bir etkisinin olmadýðý görülmüþtür. Yarmada ve eðilmede çekme dayanýmlarýnda ise 2 kg/m³ lif içeriðinden sonra azalma baþladýðý görülmüþtür. Elde edilen sonuçlarýn tamamý beraber deðerlendirildiðinde geleneksel beton için en uygun lif oranýnýn 2 kg/m³ olduðu belirlenmiþtir.

The main purpose of this study is to investigate the effect of basalt fibers on mechanical properties and fracture behavior of ordinary concrete. For this purpose, 15 notched concrete beams measuring 50x100x480 mm were prepared and tested using three point bending test in accordance with RILEM TC 50-FMC. Mixtures were produced using basalt fibers of 24 mm length at contents of 0.5, 1, 2, and 3 kg/m3 in addition to the mixture without fiber for comparison. Fracture energies were calculated using the area under the Load-Crack Mouth Opening Displacement (CMOD). The results obtained from the tests indicate that basalt fibers have considerably increased the fracture energy of ordinary concrete. However, it was observed that the addition of basalt fibers had no significant effect on the compressive strength and elastic modulus. It was also observed that the splitting tensile and flexural strengths began to decrease beyond a fiber content of 2 kg/m3. Overall evaluation indicated that addition of 2 kg/m3 basalt fibers to the mixture seems to be proper in relation with the properties tested in this work.

Betonarme perde duvarlar çok fazla sayýda donatý barýndýrmalarý nedeniyle, taþýma gücü momentlerinin hesabý zor ve zahmetli olmaktadýr. Bu amaçla yazýlmýþ bilgisayar yazýlýmlarý bulunmasýna raðmen bu yazýlýmlarý edinmek de ayrý bir külfet gerektirmektedir. Bu çalýþmada 2007-Deprem Yönetmeliði’ne göre tasarlanan dikdörtgen kesitli betonarme perde duvarlarýn taþýma gücü momentlerinin (Mr) hesabý için basit bir baðýntý önerilmektedir. Önerilen baðýntý perde duvar uzunluðu ve kalýnlýðý, çekme bölgesinde yer alan perde uç bölgesi donatýlarý, eksenel yük seviyesi gibi kolayca belirlenebilecek deðiþkenleri içerdiðinden pratik olmaktadýr. Bu baðýntý ile bulunmuþ momentlerin, detaylý hesap ile bulunmuþ moment deðerlerine çok yakýn olduðu görülmüþtür. Önerilen baðýntý kullanýlarak çeþitli büyüklüklerde ve çeþitli donatý oranlarýna sahip dikdörtgen kesitli betonarme perde duvarlar için Mr abaklarý oluþturulmuþ ve makale ekinde sunulmuþtur.

Calculation of the moment capacity of reinforced concrete (RC) shear walls is a hard and time consuming task since they have more reinforcement rows. Although there exist some software to overcome this difficulty, those software require some expense. In this study, a simple equation is proposed to calculate the moment capacity (Mr) of rectangular RC shear walls which are designed according to the 2007-Turkish Earthquake Code. The proposed equation is simple because it includes variables which are easy to determine such as length and thickness of the shear wall, reinforcements in the boundary member at the tension zone and the axial load level. Moment capacities from the proposed equation are found to be very close to the ones from the detailed analysis. Using the proposed equation, charts for the moment capacity (Mr) of rectangular RC shear walls having varying dimensions and varying reinforcement ratio were developed and given in the appendix.

Bu çalýþmada, meta-sezgisel optimizasyon yöntemlerinin betonarme konsol istinat duvarlarýnýn minimum maliyet ve CO2 salýnýmýna göre optimum tasarýmý problemindeki performanslarý araþtýrýlmýþtýr. Araþtýrma için, biyo-coðrafya tabanlý ve sosyal örümcek optimizasyon algoritmalarý kullanýlmýþtýr. Minimum maliyet fonksiyonu, minimum karbondioksit salýnýmý fonksiyonu, minimum maliyet ve karbondioksitin salýnýmýný içeren çok amaçlý fonksiyon optimizasyon probleminin amaç fonksiyonlarý olarak tanýmlanmýþtýr. Optimizasyon probleminde on üç adet tasarým deðiþkeni tanýmlanmýþtýr. Bunlardan sekiz tanesi istinat duvarýnýn en kesitini oluþturan deðiþkenlerdir. Diðer beþ tanesi ise duvar elemanlarýn donatý detaylandýrmasýdýr. Eðilme ve kesme kapasite sýnýrlayýcýlarý, minimum ve maksimum donatý alanlarý, donatý detaylandýrýlmasýnda gerekli donatý uzunluklarý ve göçme modlarýn güvenlik katsayýlarý optimizasyon probleminin tasarým sýnýrlayýcýlarý olarak tanýmlanmýþtýr. Eðilme ve kesme kapasitesi sýnýrlayýcýlarý ve donatý alanlarýnýn minimum ve maksimum sýnýr deðerleri Amerikan beton enstitüsü (ACI 318-14) tasarým þartnamesinden alýnmýþtýr. Sunulan optimizasyon yöntemlerinin performanslarýný test etmek için literatürdeki tasarým örnekleri kullanýlmýþtýr. Buna ek olarak farklý beton ve çelik malzemeleri kullanýlarak malzeme sýnýflarýnýn optimum CO2 salýnýmý ve maliyeti üzerindeki etkinliði araþtýrýlmýþtýr.

In this study, performance of meta-heuristic methods on optimum design of reinforced concrete (RC) retaining wall has been investigated with respect to minimizing the cost and the CO2 emission. Biogeography Based Optimization (BBO) and Social Spiders optimization (SSO) methods utilized for investigation. The minimizations of the cost, the CO2 emission and multi-objective of the cost+CO2 functions are described as objective functions of the optimization problem. There are thirteen design variables are defined in the optimization problem. Eight of these variables are the cross sectional dimensions of the retaining wall. The other five design variables are the reinforcement detailing of wall members. Flexural and shear strength requirements, minimum and maximum cross section areas of the reinforcement bar, the requirement length for reinforcement details and the factor of safety for failure modes are defined as constraints functions of the optimization problem. The Flexural and shear strength requirements, minimum and maximum limitations of the reinforcement bar areas are adopted from American Concrete Institute (ACI 318-14) design code. In order to test performance of the presented optimization methods literature design examples are used. In addition, efficiency of steel and concrete classes on optimum CO2 emission and cost have been investigated by using different steel and concrete classes.

Kuraklýk, en önemli doðal afetlerden biridir. Sunulan çalýþmanýn temel amacý, kuraklýk ölçütü olarak Paylaþtýrýlmýþ Entropinin (PE) kullanýlabilirliðini araþtýrmaktýr. Bu amaçla, Kuzey Ege bölgesindeki istasyonlarýn yaðýþ gözlem verilerinden hareketle, Standart Yaðýþ Ýndeksi (SYÝ), ve PE kuraklýk indeksleri belirlenerek karþýlaþtýrýlmýþtýr. Sunulan çalýþmada, Kuzey Ege Bölgesinde uzun süreli yaðýþ verileri olan 29 istasyon ele alýnmýþtýr. Çalýþmanýn sonuçlarý, bir yandan PE yönteminin kuraklýk ölçütü olarak kullanýlabileceðine iliþkin sonuçlar verirken; diðer yandan Kuzey Ege Bölgesi için kuraklýk döngülerinin belirlenmesine katkýda bulunmuþtur..

Drought is one of the most important natural disasters. The main aim of the present study is to investigate the applicability of the Apportionment Entropy (AE) as a drought index. For this purpose, the Standard Precipitation Index (SPI) and the AE method as a drought indices were investigated and compared for monthly precipitation data in Northern Aegean Region. In the presented study, 29 gauging stations with long term observations are evaluated in Northern Aegean Region. The results of the study showed that PE method can be used as a drought index and the analysis of drought results contributed to the identification of drought periods for the Northern Aegean Region.

Son zamanlarda, yapay zeka tekniklerinden biri olan gen ifadeli programlama (GEP), inþaat mühendisliði uygulamalarýnýn birçok alanýnda insan faaliyetlerinin bazýlarýný modellemek için yaygýn olarak kullanýlmaktadýr. Bu çalýþmada da, metakaolin ve silis dumaný içeren betonlarýn farklý günlerdeki basýnç dayanýmlarýný tahmin etmek için GEP modelleri kullanýlmýþtýr. Bu modelleri oluþturmak amacýyla, 33 farklý karýþýmda üretilen 195 numunenin deneysel sonuçlarý teknik literatürden elde edilmiþtir. Modellerde kullanýlan girdi verileri numunenin yaþý ve beton karýþým miktarlarýný içerecek bir formatta 8 parametreli olarak düzenlenmiþtir. Bu girdi parametrelerine göre modellerde metakaolin ve silis dumaný içeren betonlarýn farklý günlerdeki basýnç dayanýmý deðerleri tahmin edilmiþtir. Modellerdeki eðitim ve test sonuçlarý, metakaolin ve silis dumaný içeren betonlarýn faklý günlerdeki basýnç dayanýmý deðerlerini tahmin etmek için GEP tekniðinin güçlü potansiyele sahip olduðunu göstermiþtir.

Recently, gene expression programming (GEP) have been widely used to model the human activities in many areas of civil engineering applications. In this study, the GEP models for predicting the compressive strength of concretes containing metakaolin and silica fume have been used at different days. In order to building these models, the experimental results of 195 specimens produced with 33 different mixtures were gathered from the literature. The input data used in these models have been arranged as eight parameters that cover the age of specimen and the amounts of concrete mixtures. According to these input parameters, the compressive strength values of concretes containing metakaolin and silica fume at different days are predicted in these models. The training and testing results of models have shown that GEP technique has strong potential for predicting the compressive strength values of concretes containing metakaolin and silica fume at different days.

Bu çalýþmada, prefabrike yapý elemaný üretiminde diatomit (D) ve su itici özelliðe sahip hidrofob kilin (HK) çimento ile farklý oranlardaki karýþýmlarýnýn fiziksel ve mekanik özelliklerine etkileri araþtýrýlmýþtýr. Bu amaçla diatomit tozu yerine diatomit aðýrlýðýnýn %5, %10 ve %15’i oranýnda hidrofob kil ve %10, %20 ve %30’u oranlarýnda da çimento kullanýlarak örnekler hazýrlanmýþtýr. Pres ve buhar kürü uygulanmýþ örnekler üzerinde basýnç dayanýmý, birim hacim aðýrlýk ve su emme özellikleri incelenmiþtir. Diatomitin düþük oranlý çimento ve hidrofob kil ile karýþtýrýlmasýyla üretilen örneklerin 1000-1300 kg/m3 birim hacim aðýrlýk ve 4-18 MPa arasýnda deðiþen basýnç dayanýmlarýna sahip olduðu görülmüþtür. Geleneksel yapý malzemeleriyle karþýlaþtýrýldýklarýnda ise, benzer fiziksel ve mekanik özelliklere sahip olduðu belirlenmiþtir.

In this study, the effects of the mixture in different proportions on the physical and mechanical properties of hardened materials produced with diatomite (D) hydrophobic clay (HK) and cement (PC) were investigated at the prefabricated structural element production. For this purpose samples were prepared using cement rate of 10%, 20% and 30% and hydrophobic clay rate of 5%, 10% and 15% replacement of diatomite weight. The physical and mechanical properties of samples were tested after pressure is applied and 24 hours of steam curing. The combination of diatomite and hydrophobic clay produced samples with unit weight and compressive strength values of 1000-1300 kg/m3 and 4-18 MPa, respectively. Compared with conventional building materials of the products produced it was determined to have similar physical and mechanical properties.

Bu çalýþmada, inþaat atýklarýnýn yüksek plastisiteli bir kilin bazý mühendislik özelliklerine olan etkisi araþtýrýlmýþtýr. Bu kapsamda öncelikle zemin numunesi ve inþaat atýklarýnýn kimyasal özellikleri belirlenmiþtir. Kile aðýrlýkça %2, %5, %10, %15, %20, %25, %30 ve %35 oranlarýnda No. 40 elek altý inþaat atýklarý karýþtýrýlarak hazýrlanan numuneler üzerinde kývam limitleri ve standart kompaksiyon deneyleri yapýlmýþtýr. Ek olarak optimum su muhtevasý ve maksimum kuru birim hacim aðýrlýk þartlarýnda sýkýþtýrýlmýþ katkýsýz kil ile %5, %10, %20 ve %30 katkýlý numuneler üzerinde, optimum su muhtevasý ve maksimum kuru birim hacim aðýrlýk þartlarýnda sýkýþtýrýlarak sabit hacimli þiþme ve serbest basýnç deneyleri de yapýlmýþtýr. Deney sonuçlarý, þiþen kile %10-%20 oranýnda inþaat atýklarýnýn eklenmesinin þiþme potansiyelinin azaltýlmasýnda ve serbest basýnç mukavemetinin arttýrýlmasýnda ideal sonuçlar verdiðini göstermiþtir.

In this study, it is investigated effect of construction waste to some engineering properties of a high plasticity clay. For this reason, some chemical properties of the soil sample and construction waste are determined. The consistency limits and standard compaction tests are carried out on the clayey samples in weight with the ratios 2%, 5%, 10%, 15%, 20%, 25%, 30% and 35% of the construction waste passing from the sieve of No 40. The constant-volume swelling and unconfined compression tests are also conducted on both pure clay and the mixtures in weight with the ratios 5%, 10% 20% and 30% of the construction waste compacting at the optimum water content and maximum dry density. From the results of test, it is found that the construction waste can be effectively used at a ratio of 10%-20% for both decreasing the swelling potential of clay and increasing the unconfined compression strength of that.

Modern bir karayolu, taþýtlara güvenli, konforlu ve ekonomik bir þekilde hareket imkaný saðlamalýdýr. Son yýllarda otomotiv endüstrisindeki geliþmeler, taþýt hýzlarýnýn ve dolaylý olarak trafik kazalarýnýn artýþýna neden olduðundan, güvenlik sorunu ön plana çýkmaktadýr. Karayolunda güvenli sürüþ koþullarýnýn saðlanabilmesi için taþýt tekerlek bandajý ile kaplama yüzeyi arasýnda oluþan sürtünme direncinin belirli bir seviyede olmasý gerekmektedir. Karayolu kaplamalarý farklý hava koþullarýnda, tekerlek bandajý ile yol yüzeyi arasýnda yeterli aderansý saðlamalý, sürücünün fren tedbirine baþvurduðu zamanlarda güvenle durmasýný mümkün kýlmalýdýr. Özellikle yaðmurlu hava koþullarý ve yüksek taþýt hýzlarýnda, yol yüzeyi ile tekerlek bandajý arasýnda oluþan sürtünme direnci çok küçük deðerler alabilmektedir. Bu konu ile ilgili bazý çalýþmalarda araþtýrmacýlar, kaplamanýn sürtünme direnimindeki azalmanýn trafik kazalarýnýn artmasýna neden olduðunu ortaya koymuþtur. Bu bakýmdan kaplama yüzey özellikleri ve sürtünme dirençlerinin belirli zaman aralýklarýnda ölçülerek deðerlendirilmesi gerekmektedir. Üzerinde durulmasý gereken diðer önemli faktör, sürtünme direnci ile birlikte deðerlendirilmesi gereken yol kaplamalarýnýn yüzey doku derinliðidir. Bu çalýþmada, Ýzmir ilinde harç tipi kaplama uygulanmýþ istasyon noktalarýnda üçer aylýk zaman aralýklarýnda ortalama yüzey doku derinliði ve sürtünme direnci ölçümleri yapýlmýþtýr. Elde edilen veriler Ýzmir Ýl Emniyet Müdürlüðü’nden temin edilen kaza istatistikleri ile birlikte ayný noktalardaki trafik özellikleri ile iliþkilendirilmiþtir. Sonuç olarak, yol kaplamalarýnda yüzey dokusunun yol güvenliði açýsýndan önemi irdelenmiþtir.

A modern highway must be capable of proving traffic safety, comfort to passenger cars as well as efficient and economical transportation. In view of the increase in the number of traffic accidents due to the developments in automotive industry, the traffic safety has gathered too much consideration in recent years among the other factors. In order to provide safety traffic conditions, the friction resistance between the vehicle tire and pavement surface should be in certain level. The surface of a highway on the other hand must provide enough adherences between the thread of the tire and the road surface enabling the cars to stop in safety way in case of application of the brakes. Especially in rainy climate conditions, the friction resistance in question decreases to very small values. The researches in this field point out that the decrease in the value of friction increases the rate of traffic accidents. Therefore in order to determine the friction resistance, the surface properties of the road must be evaluated periodically. The mean surface texture depth of the road on the other hand must be evaluated with the frictional characteristics. In this work, the mean texture depth characteristics were determined with every three months period by the sand path test and also the dynamic friction test was also applied to evaluate the frictional characteristics of the slurry seal applied road sections in Ýzmir. The gathered data together with the traffic characteristics were linked with the traffic accident date obtained from Security General Directorate of Izmir in order to build various models. In conclusion, the importance of the road surface texture on traffic safety of was also discussed.

Zeminlerin mühendislik özelliklerini iyileþtirmek amacýyla birçok metot kullanýlmaktadýr. Geliþtirilen metotlarýn bazýlarý etkili bir çözüm üretemezken bazýlarýysa pratik amaçlar için ekonomik olmayabilir. Bu çalýþmada doðal kaolin, bentonit ve kum karýþýmlarýnýn permeabilite ve kayma dayanýmý davranýþlarý üç farklý tür biyopolimerin (zantan gam, kitosan ve kitin) %0.25, %0.5, %0.75, %1 konsantrasyonlarý varlýðýnda incelenmiþtir. Deney sonuçlarý incelendiðinde zantan gam ve kitosanýn permeabilite katsayýsýnda 30 katý bulan azalmalara neden olduðu görülmüþtür. Biyopolimerlerin kayma dayanýmýna etkisine bakýldýðýnda %1’lik zantan gam ve kitosan konsantrasyonunun içsel sürtünme açýsý deðerinde %10-15 oranýnda bir artýþ saðladýðý belirlenmiþtir. Bu çalýþmadan elde edilen sonuçlar biyopolimerlerin geçirimsiz kil bariyerlere ihtiyaç duyulan baraj gövdelerinde ve çöp depolama alanlarýnda kullanýlabileceðini göstermiþtir.

Many methods are used to improve the engineering properties of the soils. While the some of the developed methods cannot produce an effective solution, some of them are not economical for practical solution. In this study, permeability and shear strength behaviors of natural kaolin, bentonite and sand mixtures have been investigated in the presence of three different biopolymers (xanthan gum, chitosan and chitin) and different concentrations (0.25-0.50-0.75 and 1%). The results have shown that, the xanthan gum and chitosan addition decreased the permeability coefficient almost 30 hold. While the biopolymer effect on shear strength behavior is investigated, 1% xanthan gum and chitosan concentration addition provided 15-10% increase in angle of internal friction. The obtained test results have shown that, biopolymers can be used in dams and landfills at impermeable clay liner applications.

Bu çalýþmada, tetrasiklin ve parçalanma ürünleri bir alabalýk çiftliðinin havuzlarýnda ve alabalýk çiftliðinin sularýný taþýyan derede tespit edilmiþtir. Tetrasiklin (TC), 4-epitetrasiklin (ETC), 4-epianhidrotetrasiklin (EATC) ve anhidrotetrasiklin (ATC) konsantrasyonlarý alabalýk çiftliðinin yukarýsýndaki derede dedeksiyon limitinin altýnda tespit edilmiþtir. Alabalýk çiftliðinde tespit edilen en yüksek ve en düþük tetrasiklin konsantrasyonlarý sýrasýyla, 7.64±0.38 ppb ve dedeksiyon limitinin altýndadýr. Alabalýk çiftliðinde tespit edilen en yüksek ve en düþük 4-epitetrasiklin konsantrasyonlarý sýrasýyla, 16.2±0.8 ve 1.85±0.09 ppb iken en yüksek ve en düþük 4-epianhidrotetrasiklin konsantrasyonlarý sýrasýyla 25.8±1.3 ve 6.12±0.30 ppb olmuþtur. Alabalýk çiftliðinde tespit edilen en yüksek ve en düþük anhidrotetrasiklin konsantrasyonlarý sýrasýyla, 18.5±0.9 and 6.24±0.31 ppb olmuþtur. Alabalýk çiftliðinin aþaðýsýndaki derede ortalama tetrasiklin, 4-epitetrasiklin, 4-epianhidrotetrasiklin ve anhidrotetrasiklin konsantrasyonlarý 3.52±0.17; 5.30±0.26; 14.4±0.7 ve 9.64±0.48 ppb olmuþtur. Alabalýk çiftliðinin yukarýsýnda ve aþaðýsýnda bulunan dere tetrasiklin ve parçalanma ürünleri bakýmýndan mukayese edildiðinde Keban Deresinin alabalýk çiftliðinin faaliyetinden etkilendiði söylenebilir.

In this study, tetracycline and degradation products were determined in the basins of a trout farm and in the stream carrying the waters of trout farm. Tetracycline (TC), 4-epitetracycline (ETC), 4-epianhydrotetracycline (EATC) and anhydrotetracycline (ATC) concentrations were determined under the detection limit in upstream of trout farm. The highest and lowest tetracycline concentrations detected in trout farm are 7.64±0.38 ppb and under detection limit, respectively. The highest and lowest 4-epitetracycline concentrations were 16.2±0.8 and 1.85±0.09 ppb, respectively while the highest and lowest 4-epianhydrotetracycline concentrations detected in trout farm were 25.8±1.3 and 6.12±0.30 ppb, respectively. The highest and lowest anhydrotetracycline concentrations detected in trout farm were 18.5±0.9 and 6.24±0.31 ppb, respectively. Mean tetracycline, 4-epitetracycline, 4-epianhydrotetracycline and anhydrotetracycline concentrations were 3.52±0.17; 5.30±0.26; 14.4±0.7 and 9.64±0.48 ppb in downstream of trout farm. When upstream and downstream were compared in terms of tetracycline and degradation products it could be said that Keban stream was affected as a result of activity of trout farm.

Bu çalýþmada, kaðýt atýksularý için literatürde etkinliði bilinen basýnç sürücülü sistemlerin kesikli þartlarda iþletimleri, NFgevþek/NFsýký membran sistem kombinasyonu kullanýlarak yerine getirilmiþtir. Kesikli NFgevþek/NFsýký deneyleri sýrasýyla 12 ve 20 barda klasik membran filtrasyon yöntemiyle 300 rpm’lik karýþtýrma hýzýnda, pH 10’da ve 25 °C sýcaklýkta uygulanmýþtýr. Kesikli iþletim þartlarýnda kullanýlacak en uygun membran türlerinin tespiti NFgevþek için NP010, NFG, MPF36 ve CK3001 ve NFsýký için NP030, NF270, DS-5DK, ESNA olmak üzere toplamda 8 farklý membran kullanýlarak, organik madde giderimi ve süzüntü aký deðerleri üzerinden belirlenmiþtir. NFgevþek membranlarda 4.12 L/m2 sa’lik süzüntü akýsýnda, %61.0 TOK ve %76.9 KOÝ giderimi ile MPF36 membran en iyi NFgevþek membran olarak belirlenmiþtir. Sürekli iþletimle MPF36 ile elde edilen süzüntü suyu daha sonra NFsýký membranlardan geçirilmiþtir. Tüm NFsýký membranlarda, genel olarak iyi seviyelerde organik madde giderim etkinliði elde edilmiþ olmakla birlikte 10.05 L/m2 sa süzüntü akýsýnda, %93.9 TOK ve %94.2 KOÝ oranlarýnda organik madde giderimi saðlanarak en iyi çýkýþ suyu kalitesi eldesi bakýmýndan ESNA uygun membran olarak seçilmiþtir. Bu noktadan hareketle, kâðýt atýksularýnýn etkinliði bilinen basýnç sürücülü NFgevþek/NFsýký bütünleþik membran sistemiyle kýsa süreli iþletimlerinde, 7.35 pH ve 144 mS/cm iletkenlik deðerlerinde 13 mg/L TOK ve 28 mg/L KOÝ konsantrasyonlarýnda iyi kalitede arýtýlmýþ çýkýþ suyunun elde edilebildiði, ayrýca hedeflenen çýkýþ suyu açýsýndan, iyi kalitede yeniden kullaným suyu üretilebildiði görülmüþtür.

In this study operating pressure driven systems which is known their efficiency in literature, for paper and pulp industry wastewaters in batch conditions were executed by using NFloose/NFtight membrane combination. The batch NFloose/NFtight experiments were respectively applied at 12 and 20 bars by conventional membrane filtration process, at a stirring rate of 300 cycle/min, at pH 10 and at a temperature of 25 °C. Determination of most suitable membrane at batch operating conditions were made by using 8 different membranes (for NFloose NP010, NFG, MPF36 and CK3001 and for NFtight NP030, NF270, DS-5DK, ESNA) through organic matter removal and filtrate flux values. In NFloose membranes at a filtrate flux of 4.12 L/m2 h removal of 61.0% TOC and 76.9% COD and MPF36 membrane was determined to be best NFloose membrane. The filtrate water obtained by MPF36 were later passed through NFtight membranes. In all NFtight membranes generally the organic matter removal efficiency was good and ESNA was selected to be the best membrane in terms of effluent quality by obtaining organic matter removal at rates of 93.9% TOC and 94.2% COD with 10.05 L/m2 h filtrate flux. From this point of view, in short term operation of paper wastewaters by pressure driven NFloose/NFtight integrated membrane system, it was seen that good quality of outlet water with 7.15 pH and a conductivity coefficient of 144 µS/cm and at 13 mg/L TOC and 28 mg/L COD concentrations could be obtained also that good quality of reuse water could be produced in terms of aimed effluent water.

Arsenik yer yüzeyinde doðal olarak bulunmakta ve çevrede yaygýn olarak görülmektedir. Doðal süreçler kadar insan faaliyetleri sonucu, dünyanýn farklý bölgelerinde arsenik, yeraltý sularýnda bulunmaktadýr. Çoðu ülkede olduðu gibi Türkiye’de de yeraltý suyunda ve yüzeysel sularda arsenik kirliliði belirlenmiþtir. Arseniðin kronik saðlýk etkileri, hiperpigmentasyon (koyu lekeler), hipopigmentasyon (beyaz lekeler), el ve ayaklarda keratoz gibi çeþitli cilt lezyonlarýnýn geliþimini içerir. Arseniðe uzun süreli maruz kalýndýðýnda, mesane, akciðer, cilt, böbrek, karaciðer ve prostat kanserine neden olabilir. Ýnsan saðlýðý üzerindeki yüksek toksik etkileri nedeniyle, Amerika Birleþik Devletleri Çevre Koruma Ajansý ve Dünya Saðlýk Örgütü içme suyunda maksimum arsenik deriþimini 10 µg/L ile sýnýrlamýþtýr. Türkiye’de ise bu deðer 2008 yýlýndan itibaren sýnýr deðer 10 µg/L olarak belirlenmiþtir. Arsenikle kirlenmiþ yeraltý sularý, içme suyu kaynaðý olarak tüketilmesinin yanýnda sulama suyu olarak da ürün yetiþtirmede ve hayvan sulamasýnda kullanýlmaktadýr. Kirlenmiþ sularýn, sulamada kullanýlmasý, toprak ve ürün kalitesinde tehlike oluþturabilir. Arsenik seviyesinin yüksek olmasýnýn, tohum geliþimini ve ürün oluþumunu engellediði tespit edilmiþtir. Bazý ülkelerde yapýlan çalýþmalarda, besin maddelerinde, sularda ve toprakta deðiþen oranda arsenik seviyeleri belirlenmiþtir. Arsenikle kirlenmiþ besin, su ve toprak aracýlýðýyla hayvanlar, vücutlarýnda arseniði biriktirebilir ve bu hayvan ürünleri olan et, süt ve iç organlarýn, insanlar tarafýndan tüketilmesi ile kalýntý arsenik, insan saðlýðýna zarar verebilir. Bitkilerde arsenik birikimi türe ve ortama göre farklýlýk göstermektedir. Bitkilerde arsenik birikim sýralamasý genellikle kök>gövde>yaprak/meyve olarak belirlenmiþtir. Bitkilerdeki arsenik deriþiminin toprak ve sudaki arsenik deriþiminden çok daha yüksek olduðu ve diðer canlýlara toksik etki yaptýðý görülmüþtür. Bu derleme çalýþmasýnda bitkilerde arsenik birikimi ve insan saðlýðýna etkisi deðerlendirilmiþtir.

Arsenic occurs naturally in the earth’s surface and is widely distributed in the environment. Arsenic is commonly encountered in groundwater in different parts of the world due to natural processes as well as from anthropogenic activities. Groundwater and surface water contamination by arsenic has been reported from many countries including Turkey. Chronic health effects of arsenic are lesions (spotted keratosis, melanosis, dorsal keratosis, hyper pigmentation, hyper keratosis and gangrene). Long-term exposure to arsenic may cause bladder, lung, skin, kidney, liver and prostate cancer. Due to the high toxic effects on the human health, the maximum contaminant level of arsenic in drinking waters was limited to 10 µg/L by the United States Environmental Protection Agency and World Health Organization. Arsenic level in drinking water was established as 10 µg/L in 2008 in Turkey. Arsenic-contaminated groundwater is also used for irrigation for the growing plants and livestock watering as well as the use of drinking water sources. Contaminated water, used in irrigation, could cause dangerous conditions in soil and product quality. Elevated arsenic levels in irrigation water were found to inhibit seed germination and seedling establishment of crops. A number of studies have reported a large variability in arsenic levels in foods, waters, and soils from different countries. Animals can accumulate arsenic via intake of contaminated feed, soil, water and then these animal tissue containing residues of arsenic can be harmful to human health who consumes the meat, visceral organs, and milk. Arsenic accumulation differs between plant species and individuals. The results showed that the trend of arsenic concentration in the plant tissues are root>stem>leaf/fruit. Concentration of arsenic in plants is much higher than the soil and water and it has toxic effects to the other organisms. In this review article accumulation of arsenic in plants and harmful effects on the human health are evaluated.

Günümüzde içme ve kullanma sularýnýn dezenfeksiyonunda yaygýn olarak kullanýlan klor, sudaki organik maddelerle etkileþerek insan saðlýðý açýsýndan istenmeyen dezenfeksiyon yan ürünlerini oluþturmaktadýr. Bu nedenle son yýllarda klora alternatif olarak, klor dioksitin dezenfektan olarak kullanýlabilirliði konusundaki araþtýrmalarýn arttýðý görülmektedir. Suyun klor dioksitle dezenfeksiyonu sonrasýnda suda klorit ve klorat inorganik yan ürünleri oluþmaktadýr. Klorit’in toplam maksimum konsantrasyonu Amerika Çevre Ajansý (USEPA) tarafýndan 1 mg/L, Dünya Saðlýk Örgütü (WHO) tarafýndan ise sýnýr deðeri 0.7 mg/L olarak verilmiþtir. Ülkemizde ise klor dioksit kaynaklý yan ürünler için henüz bir sýnýr deðer bulunmamaktadýr. Bu çalýþmada, Aralýk ve Þubat aylarýnda olmak üzere Ömerli ham suyundan numune alýnmýþtýr. Numunelere sýrasýyla, 0.25;0.50;0.75;1;1.25 ve 1.5 mg/L klor dioksit dozlanmýþtýr. Dozlamayý takiben; dezenfeksiyon yan ürünleri olan klorit, klorat, THM’ler, HAA’lar ve su kalite parametreleri olarak da toplam organik karbon (TOK), klorür, florür, bromür, sülfat ve nitrat parametreleri ölçülmüþtür. Ayrýca dezenfeksiyon yan ürün oluþumunda pH ile temas süresinin etkisi incelenmiþtir.

Chlorine which is nowadays the most commonly used disinfectant, interacts aquatic organic matter and causes formation of harmful disinfection by products. For this reason, number of researches on chlorine dioxide as a disinfectant alternative to chlorine, increased in recent years. After disinfection via the chlorine dioxide, chlorite and chlorate which defines as inorganic by products are formed. Chlorite total maximum concentration in water is limited as 1 mg/L as by USEPA. WHO limits total maximum chlorite concentration as 0.7 mg/L in water. There is no detailed study has been conducted for determination of the limit value yet in our country. In this study; after 0.25;0.50;0.75;1;1.25 and 1.5 mg/L chlorine dioxide had been dosed to Ömerli raw water samples taken in December, and February; disinfection by products: chlorite, chlorate, THMs, HAAs and water quality parameters such as TOC, chloride, floride, bromide, sulphate and nitrate were analyzed and effect of the pH and contact time also investigated.

Son yüzyýlda, hýzla artan nüfus ve göç nedeniyle yeni yerleþim alanlarýna olan talep ihtiyacý sürekli artmaktadýr. Tarih boyunca hatalý yer seçimi büyük ölçekli felaketlere neden olmuþtur. Özellikle 1999 Marmara ve 2011 Van depremleri sayýsýz insan ve milyonlarca dolar ekonomik kayba neden olmuþtur. Depremlerin neden olduðu zararlar, mevcut yerleþim yeri planlarýnda zemin özelliklerinin yeterince göz önünde bulundurulmadýðýný göstermiþtir. Bu çalýþmada Aksaray ilinin sývýlaþma potansiyeli jeoteknik ve hidrojeolojik veriler yardýmýyla Coðrafi Bilgi Sistemi teknikleri kullanýlarak deðerlendirilmiþtir. Çalýþma alanýndaki zeminlerin özelliklerini tespit edebilmek için jeoteknik sondajlardan 58 adet zemin örneði toplanmýþtýr. Ýnceleme alanýnýn sývýlaþma potansiyelinin belirlenmesinde Tokimatsu-Yoshimi yöntemi kullanýlmýþtýr. Sývýlaþma riskinin belirlenebilmesi için farklý büyüklükte deprem senaryolarý oluþturulmuþ ve maksimum yatay yer ivmeleri hesaplanmýþtýr. Sývýlaþma risk haritalarýnýn oluþturulmasýnda exponential (üssel) variogram modeli ve kriging interpolasyon yöntemi kullanýlmýþtýr. Yüksek sývýlaþma riski içeren alanlar þehrin kuzeybatý, batý ve güney bölgelerinde yoðunlaþmýþtýr. Bu çalýþmanýn sonuçlarý þehir ve bölge plancýlarý tarafýndan güvenli yerleþim alanlarýnýn tespit edilmesinde kullanýlabilir. Ayrýca sývýlaþma haritalarýnýn kullanýlmasý doðal afetlerin neden olduðu can ve mal kayýplarýný azaltacaktýr.

In the last century, the demand for new settlement areas increases continuously due to highly population and migration. Throughout history, the erroneous selection of a settlement location has led to large-scale disasters. In particular, earthquakes such as 1999 Marmara and 2011 Van have caused the loss of many lives and damage that cost millions of dollars. The destruction caused by earthquakes shows that the existing settlement plans do not attach sufficient importance to soil properties. In this study, liquefaction potential of the Aksaray city was evaluated using Geographical Information Systems (GIS) techniques depend on geotechnical and hydrogeological data. The 58 soil samples were collected from geotechnical drilling to investigate the soil characteristics of study area. The Tokimatsu-Yoshimi method was used to determine the liquefaction potential. To determine the liquefaction risk, earthquake scenarios with different magnitudes were simulated and maximum horizontal ground accelerations were calculated. The spatial distribution maps of liquefaction risk were created using the kriging interpolation method and exponential variogram model. It was seen that areas with high liquefaction risk were concentrated on the northwestern and southeastern regions of the city. The results of this study can be used by urban and regional planners as a guide in the selection of safe settlement areas. Furthermore, the use of the liquefaction maps will reduce human and economic losses due to natural disasters.

Bu çalýþmada, Tavþanlý (Kütahya) çevresinin jeolojik, hidrojeolojik ve hidrojeokimyasal özellikleri ayrýntýlý olarak incelenmiþtir. Çalýþma alanýnda Paleozoyik-Kuvaterner zaman aralýðýnda farklý yaþ ve litolojiye sahip kaya birimleri yüzeylemektedir. Bölgede en önemli yüzey suyu Orhaneli çayý, yeraltý suyu rezervuarlarý ise alüvyon, kireçtaþý ve tüf birimleridir. Bölgede yeraltý suyu seviyesi 1.5 m ile 25 m arasýnda deðiþmekte olup yeraltý suyu akýmýnýn ovanýn doðusunda batýya doðru, ovanýn güneyinde ise kuzeydoðuya doðru olduðu belirlenmiþtir. Çalýþma alanýndaki su kaynaklarýnýn hidrojeokimyasal özelliklerini belirlemek amacýyla, yüzey suyu ve yeraltý suyu örneklerinin hidrojeokimyasal analizleri yapýlmýþtýr. Elde edilen sonuçlara göre bölgedeki su kaynaklarý, Ca-Mg-HCO3, Mg-HCO3 ve Na-HCO3’lý sular fasiyesinde yer almaktadýr.

In this study, geological, hydrogeological and hydrogeochemical characteristics of the Tavþanlý (Kütahya) and its surroundings were investigated in detail. The rock units are observed with different age and lithology in the Paleozoic-Quaternary periods of time in the study area. The most important surface water and groundwater reservoirs are Orhaneli river and alluvium, limestone and tuff units, respectively. In the region groundwater level ranges from 1.5 m to 25 m. While groundwater flow direction is towards the west in the east of the plain; it is towards the northeast in the southern part of the plain. In order to determine hydrogeochemical features of the water resources, hydrochemical analyses of the surface water and groundwater samples were performed. According to the obtained results, water resources are Ca-Mg-HCO3, Mg-HCO3 and Na-HCO3 facies.

Batý Anadolu’daki yüksek sýcaklýklý jeotermal sahalardan biri olan Simav sahasýnýn ýsýl kaynak potansiyeli Monte Carlo benzetimi yardýmý ile hacimsel yöntem kullanýlarak tahmin edilmiþtir. Sahada, ana jeotermal rezervuarý, etkin tektonizma nedeniyle ikincil geçirimlilik özelliði kazanan metamorfik kayaçlar oluþturmaktadýr. Ýnceleme alanýnda en yüksek kuyu dibi sýcaklýðý ise 162.4 °C ile Menderes Masifine ait bu metamorfik kayaçlarý kesen 725 m derinlikteki EJ-1 kuyusunda ölçülmüþtür. Hacimsel yöntemin uygulanmasý aþamasýnda jeotermal rezervuara iliþkin alan, kalýnlýk, sýcaklýk vb. fiziksel parametrelerin deðerleri olasýlýk yoðunluk daðýlýmlarý çerçevesinde Monte Carlo benzetimi ile belirlenmiþtir. Bu amaç için her bir fiziksel parametre için belirlenen olasýlýk daðýlýmýna uyacak þekilde rastgele deðerler türeten bir Excel VB uygulamasý oluþturulmuþtur. Gözeneklilik için lognormal daðýlým, rezervuar kalýnlýðý, alaný ve sýcaklýðý için üçgensel daðýlým kullanýlarak Simav jeotermal sahasýnýn en olasý ýsý rezervi 1.3x1015 kJ olarak belirlenmiþ olup, bu deðere ulaþýlabilme olasýlýðý %67 olarak hesaplanmýþtýr. Yine ayný benzetim sonucunda Simav jeotermal sahasýnýn elektrik üretim potansiyeli %50 olasýlýk ile (ortalama) 26 MW iken en olasý deðer ise 19 MW olarak hesaplanmýþtýr. 19 MW'lik deðerin üretilebilme olasýlýðý ise %71 olarak belirlenmiþtir. Kurulu gücü 19 MW olacak bir santrali besleyecek akýþkan debisi ise 1204 ton/saat (334 L/s) olarak hesaplanmýþtýr.

Accessible resource base of the Simav Geothermal field, one of the high temperature field in western Anatolia, was estimated using the volumetric method together with Monte Carlo simulation. The main geothermal reservoir in the field hosted in metamorphic rocks having secondary permeability enhanced due to intense tectonic activity. The highest bottom-hole temperature at the field was recorded as 162.4 °C in the EJ-1 having depth of 725 m penetrating metamorphic rocks of Menderes Massif. At the application stage of the volumetric method physical parameters, such as area thickness, temperature, etc., related to geothermal reservoir were determined by Monte Carlo simulation in the context of probability density distributions. For this purpose, an Excel VB application that generates random values corresponding to the probability distribution for each parameter was created. Using a lognormal distribution for porosity and triangular distributions for reservoir thickness, area and temperature, the most likely accessible resource base of the Simav Geothermal Field was calculated as 1.3x1015 kJ. The probability to achieve this value was calculated as 67%. The same simulation results the mean and the most likely electricity generation potential of Simav geothermal field as 26 MW and 19 MW, respectively. The probability of electrical generation capacity of 19 WM was calculated as 71%. Mass flow rate that should be supplied to the power plant of 19 MW was calculated as 1204 tones/hour (334 L/s).