Ftalosiyaninler keskin mavi-yeþil renkli, oldukça saðlam, iki boyutlu 18 π-elektron konjuge sistemine sahip aromatik makrosiklik bileþiklerdir. Makrohalka yapýnýn merkezi koordinasyon boþluðuna periodik tablonun birçok elementinin; aromatik yapýnýn periferal ve non-periferal konumlarýna ise çeþitli fonksiyonel sübstitüentlerin baðlanmasýyla ftalosiyaninlere katalitik, elektrokromik, elektriksel iletkenlik, fotovoltaik, fotoiletkenlik, ýþýk absorbsiyonu, foto uyarýcý gibi çeþitli özellikler kazandýrmak mümkündür. Geleneksel bakýr ftalosiyanin pigmenti dýþýnda farklý ftalosiyanin türevlerinin de tekstil materyallerinin renklendirilmesinde kullanýlmasýyla; farklý fonksiyonel özellikli (güç tutuþur, antibakteriyel…vs) teknik tekstillerin elde edilebileceði düþünülmektedir. Bu sebeple bu araþtýrmada ftalosiyaninler hakkýnda genel bilgi verilip, tekstil materyallerinin renklendirilmesi ve antibakteriyel özellik kazandýrýlmasý üzerine yapýlmýþ bazý çalýþmalar anlatýlmýþtýr.

Phthalocyanines are intensely blue-green-coloured, quite stable aromatic macrocyclic compounds having a two-dimensional 18-π electron conjugated system. Phthalocyanines are acquired various properties such as catalytic, electrochromic, electrical conductivity, photovoltaic, photo-conductivity, photo-absorbtion, photosensitizer by bonding most elements of the periodic table to central coordination cavity of macrocylic structure and by linking various functional substituents to peripheral or non-peripheral position of aromatic structure. It is thought that technical textiles having different functional properties, e.g.; antibacterial, fire retardant, can be obtained by also using various phthalocyanine derivatives except traditional copper phthalocyanine pigment in colouration of textile materials. For this reason, in this research general knowledge about phthalocyanines were given then some studies about their usage in textile material colouration and being achieved antibacterial properties were told.

Günümüzde tüketicilerin kalite ve konfor konularýnda bilinçlenmeleri doðrultusunda satýn almadaki öncelikleri, iyi görünmenin yaný sýra iyi hissettiren giysiler yönünde olmaktadýr. Ayaklarý koruyan temel elemanlardan olan çoraptan beklentiler, günlük hayat yanýnda özellikle sportif aktivitelerde ve koruyucu giysi olarak kullanýlmalarý durumunda büyük oranda artmaktadýr. Bu çalýþmada, bir grup tüketici üzerinde, günlük hayat ve fonksiyonel kullanýmlar dikkate alýnarak, çoraptan beklentiler anket yöntemi kullanýlarak belirlenmiþtir. Literatürde genellikle farklý giysi sistemlerinden beklentiler ve kalite kavramýnýn incelenmesinde kullanýlan anket yöntemi, bu çalýþmada 279 kiþi üzerinde konforla iliþkilendirilen kumaþ özellikleri, çorap konfor beklentileri, baþlýca konfor problemleri ve hammadde konusundaki bilinç düzeylerinin araþtýrýlmasý için kullanýlmýþtýr. Anket sonuçlarý deðerlendirildiðinde, kiþilerin konfor bileþenleriyle ilgili kumaþ özelliklerini tespit edebildikleri, çorap satýn almada dikkat edilen en önemli kriterlerin çorap bedeninin ayak yapýsýna uyumu ve ayaktaki termal konfor olduðu belirlenmiþtir. Ayrýca anket sonuçlarýna göre katýlýmcýlarýn karþýlaþtýklarý temel konfor problemlerinin de ayak terlemesi ve sonrasýnda hissedilen ýslaklýk ve soðukluk hisleri ve basýnç konforuyla ilgili olan esnekliðin yetersizliði olarak tespit edilmiþtir. Katýlýmcýlarýn, çorap hammaddesine, en fazla teri emme ve yalýtým özelliklerinden dolayý önem verdikleri ve en çok bildikleri hammaddelerin pamuk, yün bambu ve modal olduðu tespit edilmiþtir. Genel olarak tüm giysiler için geçerli olan konfor beklentilerindeki artýþýn çorap için de geçerli olduðu tespit edilmiþtir.

In recent years, garment selection criteria of the consumers have changed to ‘feeling good’ besides ‘looking good’ as a result of increased consciousness about concepts of quality and comfort. Expectations from socks, one of the main components of the foot clothing system, have increased especially for sports and protective clothing areas. In this study, a questionnaire survey study was carried out on a selected consumer group to investigate expectations about daily and functional socks. Questionnaire survey studies are used to determine expectations from a specific garment group and meaning of quality. But in this study, questionnaire was conducted on 279 consumers to find out fabric and socks characteristics related to comfort, socks comfort expectations, main comfort problems and their background about material of the socks. As a result of the study, it was found out that consumers can determine fabric characteristics related to comfort. The most important criteria about socks selection was fit of the socks and thermal comfort problems. Moreover, the most important feet related problems are sweating and sensations felt after sweating such as coolness and dampness. Pressure comfort problems as a result of insufficient elasticity of the fabric are among the main problems related to socks. Consumers’ results show that they consider the material of the socks because of the problems related to thermal comfort, such as sweat absorption and insulation of the socks. The most commonly known socks materials are cotton, wool, bamboo and modal. It can be concluded that, the general tendency about increased comfort expectations of consumers from their garments is valid for also socks.

Ýnsan teni ile temas eden tekstil ürünlerinin tercihinde konfor önemli bir parametredir. Konforu belirleyen en önemli parametrelerden biri de tekstil ürününün elyaf içeriðidir. Luxicool elyafý göreceli yeni bir hammadde olup, polimer yapýsý sayesinde mükemmel nem ve ýsý transferi saðlayarak üstün konfor hissi verdiði üretici firma tarafýndan iddia edilmektedir. Bu çalýþmada luxicool elyafý bandaj üretiminde ve örme kumaþta kullanýlarak konfora yaptýðý etki objektif ve subjektif olarak test edilmiþtir. Bandaj üreticisi bir firmada PA 6 ve PU iplikler ile üretilen standart ürünün yanýnda PET/luxicool karýþýmý iplikler de kullanýlarak yeni bandaj üretimi gerçekleþtirilmiþtir. Ayrýca örme makinelerinde PA 6/luxicool, PA 6.6/luxicool, PET/luxicool, PET/PET ve PA 6.6/PA 6.6 katlý iplikler ile kumaþlar örülmüþtür. Bandaj ve kumaþlara patlama mukavemeti, boncuklanma, ýsýl özellikler (ýsýl iletkenlik, ýsýl direnç, ýsýl soðurganlýk), kalýnlýk, su buharý geçirgenliði, hava geçirgenliði ve dinamik sürtünme katsayýsý testleri yapýlmýþtýr. Ayný zamanda bandajlar yoðun fiziksel aktivite yapan kiþilere kullandýrýlarak genel konfor, yumuþaklýk, kuruluk, serinlik parametreleri anketler ile karþýlaþtýrýlmýþtýr. Sonuç olarak; luxicool elyafý içeren numunede diðer numuneye göre hava geçirgenliði, su buharý geçirgenliði, ýsýl iletkenlik, ýsýl soðurganlýk deðerleri daha yüksektir. Luxicool elyafý içermeyen numunede ise su buharý direnci, ýsýl direnç, dinamik sürtünme katsayýsý, kalýnlýk deðerleri daha yüksektir. Anketlere göre luxicool elyafý içeren bandajlar diðer bandajlara göre daha iyi performans göstermiþtir. En anlamlý farka kuruluk parametresinde ulaþýlmýþtýr.

Comfort is an important parameter on textile products that has interaction with skin. One of the most important parameter affecting comfort is fiber content. Luxicool fiber is relatively new material and according to its producer, it has superior comfort feeling through perfect moisture and heat transfer capabilities because of its polymer structure. In this study, contribution to comfort of luxicool fibers were tested objectively and subjectively by using in bandage production and knitted fabrics. A bandage producer company is using PA 6 and PU fibers for standard bandage production. Company produced another bandage type using PET/luxicool blended yarn with PA 6 and PU fibers for this study. Besides using doubled yarns with PA 6/luxicool, PA 6.6/luxicool, PET/luxicool, PET/PET and PA 6.6/PA 6.6 fabrics were produced on knitted machines. Bursting strength, pilling, thermal properties (thermal conductivity, thermal resistance, thermal absorptivity), thickness, water vapor permeability, air permeability and dynamic coefficient of friction tests were been made to those bandages and knitted fabrics. In addition bandages were used by people who are doing intensive physical activities. Performances of bandages were investigated by a survey considering general comfort, softness, dryness and coolness parameters. As a result; bandages containing luxicool fibers have higher values on air permeability, water vapor permeability, thermal conductivity, and thermal absorptivity but lower values on water vapor resistance, heat resistance, dynamic coefficient of friction, thickness than the other bandages. Depending on the survey, bandages containing luxicool fibers show better performance than the others. The most significant difference is found on dryness parameter.

Örme kumaþlardaki boyut deðiþimi problemi, konfeksiyon üretimi sýrasýnda üreticileri zorlamaktadýr. Örme kumaþ relaksasyonunun gerçekleþmesiyle kumaþlarda boyut deðiþimi problemi yaþanmaktadýr. Kumaþlar terbiye iþletmelerinden konfeksiyon üreticilerine kabul edilebilir boyutsal stabilite deðerlerinde teslim edilse bile, kumaþýn daha sonra gördüðü her türlü sarým iþlemi ve konfeksiyon serim iþlemleri sýrasýnda yapýlan gerdirmeler kumaþtaki iç gerilimleri arttýrmaktadýr. Bu durum boyut deðiþimi sorunu nedeniyle iþletmelerde müþteri þikâyetlerine neden olmaktadýr. Boyut deðiþimi sorununun yaþanmamasý amacýyla konfeksiyon üreticileri çeþitli çözümlere baþvurmaktadýrlar. Üretimden önce kumaþlar açýlarak relaksasyon için uygun alanlarda bekletilmekte, yýkama ve ütü testinden geçirilerek dikilecek ürüne göre kalýplara pay verilmektedir. Bu çalýþmada çeþitli örme kumaþlardaki boyutsal deðiþimlerin bitmiþ ürüne (t-shirt) etkisi incelenmiþtir. Üretilen kumaþlara konfeksiyonda verilecek kalýp paylarýnýn, en ve boy olarak standart deðerleri araþtýrýlmýþtýr. Elde edilen veriler yardýmýyla uygun ölçülerde üretimin yapýlabilmesi için kalýp paylarýyla ilgili önerilerde bulunulmuþtur.

Dimensional change issue with knitted fabrics is considered as an important problem for manufacturers. As a result of relaxation on knitted fabrics, dimensional change problem occurs. Although dimensional stability test results of knitted fabrics given by the finishing department to garment manufacturers are within acceptable standards, all sorts of rolling and spreading processes increase internal tensions of fabrics. This situation causes customer complaints related with dimensional change issues. Garment manufacturers apply various solutions to avoid dimensional change problem. Before the manufacturing process, fabrics are unrolled and awaited in proper areas for relaxation; then, washing and ironing tests are done to determine pattern tolerance of the garments. In the present study, the effect of dimensional changes on various knitted fabrics to final product (t-shirt) was investigated. Standard width and length dimensions of the pattern tolerances for garment production is investigated. Finally, on the basis of our findings, suggestions were drawn concerning garment pattern tolerances in order to accomplish manufacturing within appropriate garment measurements.

Bu çalýþmada poplin kumaþta hata tespiti için wiener filtre tabanlý bilgisayar destekli tespit sistemi sunulmaktadýr. Hatalý kumaþ görüntüleri dijital kamera yardýmýyla alýnmýþtýr. Geliþtirilen sistem öniþleme, bölütleme ve kumaþ hata tespiti olarak 3 asamadan oluþmaktadýr. On isleme aþamasý, dijital görüntülere RGB seviyeden gri seviyeye çevirme ve görüntü iyileþtirme adýmlarýndan oluþmaktadýr. Bölütleme aþamasýnda, gri seviye görüntünün arka planý morfolojik iþlemler ile bölütlenmiþtir. Ardýndan, bölütlenen görüntü, hata tespit iþlemini gerçekleþtirmek için ikili seviye görüntüye çevrilmiþtir. Kumaþ hata tespiti, hata tespit sistemi sýrasýnda wiener filtre kullanýlarak gerçeklenmiþtir. Wiener filtre ikili seviyedeki görüntüye hatalý olmayan alanlarýn elimine edilmesi amacýyla uygulanmýþtýr. Gerçeklenen sistem, tespit iþlemi için hatalý poplin kumaþlara uygulanmýþtýr. Elde edilen sonuçlar, geliþtirilen algoritmanýn farklý tip kumaþ hatalarýnda iyi sonuçlar vermektedir.

This paper presents a computer aided detection (CAD) system which uses wiener filter based approach for detection of defects in poplin fabric. The defective fabric images are taken with the help of the digital camera. The developed system consists of three phases, including preprocessing, segmentation and detection of fabric defect. In preprocessing phase, a RGB to gray level conversion and image enhancement operations were applied to digital camera images. In segmentation phase, background of the gray level image segmented using morphologic operations. Then, segmented image was converted to binary image to facilitate fabric defect detection process. Fabric defect detection was performed using wiener filter in the detection phase of the system. Wiener filter is applied to binary level image to eliminate structures which are not defect. The developed detection system applied on defective poplin images for detection. The obtained results on different kinds of fabric defects show that the proposed algorithm gives promising results.

Çalýþmada, patlama, yangýn ve toksik yayýlým ile sonuçlanan endüstriyel kazalarýn etki alanlarýnýn belirlenmesine yönelik metodoloji geliþtirilmiþtir. Afet riskli alanlarýnýn derecelendirilmesi için risk matrisi oluþturulmuþtur. Sanayiciler ile kontrol ve izlemede görevli ilgili kiþi ya da kurumlarýn hangi durumda hangi etki alaný belirleme aracýný kullanabileceði açýklanmaya ve standart bir yaklaþým oluþturulmaya çalýþýlmýþtýr. Patlama, yangýn ve toksik yayýlým etkisi oluþturabilecek bir kuruluþ için ayný miktarda (30000Ib) toksik gaz (klor), toksik sývý (hidrazin) ve yanabilen madde (propan) üzerinden örnek uygulama çalýþmalarý yürütülmüþtür. Örnek uygulamalar, tesis dýþý risk analizine dayanan korelasyonlar ve ücretsiz ALOHA yazýlýmý kullanýlarak gerçekleþtirilmiþtir. Korelasyonlara ait alternatif senaryo sonuçlarý ALOHA yazýlýmý ile elde edilen sonuçlarla uyumlu olarak belirlenmiþtir. Böylece, etki alanýný belirleyebilmek için daha az veri bilgisi gerektiren korelasyonlarýn öncelikli olarak pratik bir þekilde uygulanabileceði tespit edilmiþtir. En geniþ sonlanma noktasý mesafesi (54.2 km-en kötü durum senaryosu, 60 dk. kýrsal alan) örnek toksik sývý (hidrazin) için elde edilmiþtir. Korelasyonlar deðerlendirildiðinde, kýrsal alan için tüm sonlanma noktasý mesafelerinin kentsel alana göre yüksek olduðu belirlenmiþtir. ALOHA yazýlýmýnda ise kýrsal ve kentsel durum için tehlike alaný mesafelerinin çok büyük bir deðiþim göstermediði tespit edilmiþtir. Örnek uygulama çalýþmalarý sonucunda kuruluþ, yüksek risk seviyesinde belirlenmiþtir.

In the study, a methodology was developed for the determination of effect areas considering explosion, fire and toxic emissions of industrial accidents. A risk matrix was established for grading of disaster risk areas. It was tried to explain that manufacturers and control and monitoring of the relevant person or institution in charge of in which state and with which tool could be used to determine the impact area and to create a standard approach. The case studies were carried out over the same amount (13 620 kg) of toxic gases (chlorine), toxic liquids (hydrazine) and flammable substances (propane) which might pose explosion, fire and toxic emissions affects for an establishment. The case studies were performed with using correlations based on offsite consequence analysis and free ALOHA software. The results of alternative scenario correlation were determined in accordance with the results obtained with the ALOHA software. Thus, it was determined that correlations required less information in order to determine effect area may be implemented in a practical way primarily. The largest end-point distance (54.2 km-worst case scenario, 60 min, rural areas) was obtained for sample toxic liquid (hydrazine). When correlations were evaluated, all endpoint distance for rural areas were found to be higher than in urban areas. Threat zone distances were found to be not change so much in ALOHA software for rural and urban areas. The establishment was obtained at a high risk level as a result of case studies.

Silar metodu kullanýlarak 70 oC de cam alttabanlar üzerine polikristal Cu2O ince filmleri elde edildi. XRD analizleri filmlerin kübik yapýda olduðunu gösterdi ve örgü parametreleri hesaplandý. Filmlerin yüzey morfolojisi alan emisyonlu taramalý elektron mikroskobu (FE-SEM) ile görüntülendi. Filmlerin optik özelliklerini belirlemek için UV/vis spektrofotometresi kullanýlmýþtýr. Filmlerin oda sýcaklýðýndaki optik geçirgenlik (% T) deðerleri 300-1100 nm dalga boyu aralýðýnda belirlenmiþtir. Yarýiletken Cu2O ince filmlerinin görünür bölgedeki optik geçirgenlik deðerleri % 50-70 olarak bulunmuþtur. Filmlerin enerji bant aralýðý deðerleri (Eg) 2.53-2.62 eV bulundu.

Polycrystalline Cu2O thin films were obtained on glass substrates using by silar method at 70 oC. XRD analysis showed the films are a cubic structure and lattice parameters were calculated. The surface morphology of the films were imaged by FE-SEM (Field Emission Scanning Electron Microscope). In order to determine the optical properties of the Cu2O thin films UV/vis spectrophotometer was used. Optical transmittance (T %) values of the Cu2O films were determined in the wavelength range 300-1100 nm at room temperature. Semiconductor Cu2O of the thin films optical transmittance values were found to be % 50-70 in the visible region. Energy band gap values (Eg) of the films were found to be 2.53-2.62 eV.

Bor cevherleri çeþitli bor bileþiklerinin üretiminde kullanýlýr. Tinkalden elde edilen boraks onlarýn en önemlilerinden biridir. Rafine boraks üretiminin en önemli sorunlarýndan biri sulu çözeltide kolloidal olan ve süzülmeyen killi minerallerin tinkalden ayrýlmasýdýr. Bu amaçla çeþitli çöktürücü maddeler kullanýlýr ve bu da maliyeti artýrýr. Diðer taraftan bu iþlem sýrasýnda önemli miktarda boraks kaybý olur. Bunun için, daha önceki çalýþmalarda CO2 gazý kullanýlmýþ, yeterli kuagülasyon saðlanamamýþtýr. Filtration zamaný uzun sürmüþtür. Bu çalýþmada kolloidal halin bozulmasý için SO2 gazý kullanýlmýþtýr. Çalýþmalarda sýcaklýk ve karýþtýrma süresi parametre olarak seçilmiþtir. Örnek çok küçük parçalara ayrýldýðý için partikül boyutu parametre olarak seçilmemiþtir. Böylece kolloidal halin kaybolabileceði, çeþitli bor minerallerinin çözülebileceði ve sývý ortamda bor kayýplarýnýn minimum olabileceði sonucuna varýlmýþtýr. Bu metot kullanýlarak herhangi bir çökeltmeyi hýzlandýrýcý madde kullanmadan minimum bor kaybýyla daha hýzlý filtrasyon elde edilebileceði gözlendi. Sonuçta, 60 dk.’lýk karýþtýrma süresinde 50 ºC’de B2O3 içeriðinin %99.5’inin kazanýldýðý ve CaO’in yaklaþýk %84’ünün ana çözeltiye geçtiði bulunmuþtur.

Boron ores are used in the production of various boron compounds. One of the most important of them is borax obtained from tincal. One of the most important problems in refined borax production is to separate tincal from the clay minerals which is in colloidal state in aqueous solution and cannot be filtered. For this reason, a lot of coagulants are used and this causes some increase in the cost. On the other hand, there is considerably losing of borax during these processes. For this purpose, CO2 has been used in previous studies, But sufficiently coagulation has not been provided. Filtration time has been for a long time. In this study, in order to disappear the colloidal state, SO2 has been used instead of a coagulant. The temperature and stirring time have been chosen as parameters in this work. Since the sample was having to broken into small pieces structure, particle size was not investigated as a parameter. Thus, it has been resulted that the colloidal state may disappear and various boron minerals may be dissolved, and in water aqueous media boron loses become minimum. Also, by using this method, it has been examined that without becoming necessary to use a coagulant it can be obtained a more rapid filtration with minimum boron lose. As a result, in a 60-min experiment at 50 ºC, 99. 5% of B2O3 contents waste was recovered. In addition, about 84% CaO in the waste was dissolved in the leaching solution.

Bu çalýþmada, bakýrýn korozyon davranýþlarýna askorbik asidin etkisi %3.5 NaCl çözeltisinde (pH=9.0) potansiyodinamik polarizasyon ve elektrokimyasal impedans spektroskopisi kullanýlarak araþtýrýlmýþtýr. Askorbik asidin farklý deriþimlerde akým-potansiyel eðrileri ve Nyquist eðrileri elde edilmiþtir. Askorbik asit içeren ve içermeyen %3.5 NaCI çözeltilerinde bekletildikten sonra bakýr elektrotun taramalý elektron mikroskopu (SEM) ile yüzey görüntüleri kaydedilmiþtir. Elde edilen sonuçlardan askorbik asit %3.5 NaCl çözeltisinde bakýrýn korozyonunu engellemektedir. Ýnhibisyon etkinliðinin askorbik asit konsantrasyonundaki azalma ile arttýðý tespit edilmiþtir.

In this study, the effect of Ascorbic acid in the corrosion behaviour of copper has been investigated in 3.5% NaCl solution (pH=9.0) using potentiodynamic polarization and electrochemical impedance spectroscopy (EIS). Current-potential curve and Nyquist diagrams were obtained in different concentrations of ascorbic acid. The surface morphology of copper after their exposure to 3.5% NaCl solution with and without of ascorbic acid was examined by scanning electron microscopy (SEM). The obtained results show that, ascorbic acid inhibits corrosion of copper in 3.5% NaCl solution. Inhibition activity was determined to increase with decrease in the concentration of ascorbic acid.

Bu çalýþmada, kimyasal buhar çöktürme metodu (CVD) ile sentezlenen karbon nanotüpler (KNT) titanyum dioksit (TiO2) matrisi içerisine aðýrlýkça %0.1, 0.2, 1 ve 2 oranlarýnda takviye edilmiþlerdir. Elde edilen numunelerin yapýsal karakterizasyonu Taramalý elektron mikroskobu (SEM) kullanýlarak yapýlmýþtýr. Numunelerin sýcaklýða baðlý elektriksel iletkenlikleri ölçülmüþtür. UV-VIS spektrometresi kullanýlarak optik özellikleri tespit edilmiþtir. Kompozitteki karbon nanotüp miktarýnýn artýþý gerek oda sýcaklýðýnda gerekse artan sýcaklýklarda elektriksel iletkenliðin artmasýna neden olmuþtur. Ayrýca, KNT’ler TiO2’in UV ýþýnlarýný absorbe etme özelliðini arttýrmýþ, yasak enerji aralýðýnýn (Eg) azalmasýna sebep olmuþtur.

In this study, Carbon Nanotubes (CNT) synthesized with Chemical Vapour Deposition (CVD) were reinforced with 0.1, 0.2, 1 and 2% weight in Titanium dioxide (TiO2). Structural characterization of samples was analyzed by Scanning Electron Microscope (SEM). Electrical conductivities of samples, based on temperature, were surveyed. Optical properties were determined using UV-VIS spectrometer. Increase in CNT rate in composites caused electrical conductivity both room and rising temperature. Furthermore, CNT caused the increases in ability of TiO2's to absorb UV beam, and the reduces on forbidden energy gap (Eg).

Kadmiyum son yýllarda sadece insan yaþamýný deðil doða ve yaþam alanýný da tehdit etmektedir. Ayrýca, toksik olmasýndan dolayý kadmiyum kullanýmý genellikle azalmaktadýr. Camsý karbon elektrot (GCE), 3-Methyl-4-(4-hydroxybenzylidenamino)-4,5-dihydro-1H-1,2,4-triazol-5-one (MDT)’ nin fenol oksidasyonu ile 0.1 M destek elektrolit içinde modifiye olmuþtur. Modifiye edilmiþ yüzey, birkaç teknik kullanýlarak ile karakterize edilmiþtir. Hazýrlanan yüzeyin kararlýlýðý gösterilmiþtir. MDT ile modifye edilmiþ GCE, su örneklerinde Cd(II) iyon analizi için kullanýlmýþtýr. Deriþim aralýðý ve deteksiyon limiti sýrasýyla 1.0×10-9 - 1.0×10-8 M ve 2.0×10-10 M, olarak bulunmuþtur.

Cadmium is recently threatening not only the life of man but also nature and living environment. In addition, cadmium usage is generally decreasing because it is toxic. 3-Methyl-4-(4-hydroxybenzylidenamino)-4,5-dihydro-1H-1,2,4-triazol-5-one (MDT) in 0.1 M supporting electrolyte was attached to glassy carbon electrode (GCE) by the phenol oxidation. The modified surface was investigated by several methods. The stability of the prepared surface was presented. The GCE with MDT was utilized for Cd(II) ions analysis in water samples. The concentration range and the detection limit were 1.0×10-9-1.0×10-8 M and 2.0×10-10 M, respectively.

Bu çalýþmada, Cu(II) iyonlarýnýn bir adsorbent olan mermer atýklarý ile sulu çözeltilerden giderimi üzerine, sýcaklýk, Cu(II) konsantrasyonu, adsorbent dozu, boyutu ve karýþtýrma hýzý gibi parametrelerin etkileri temas süresine baðlý olarak incelenmiþtir. Adsorbent olarak kullanýlan mermer atýklarý üzerine bakýrýn sorpsiyonunda 200 devir/dk. karýþtýrma hýzýyla giderim veriminin %89.2 olduðu, uygun adsorbent dozajýnýn 10 g/l olup sorpsiyon veriminin bu dozajda %83.4 deðerine ulaþtýðý belirlenmiþtir. Kinetik verilerin II. dereceden kinetik modele daha iyi uyduðu belirlenmiþtir. Aktivasyon enerjisinin Cu(II) sorpsiyon prosesi için 9.35 kJ/mol olduðu bulunmuþtur. Denge verilerinin Langmuir izotermine uyduðu ve Cu(II) sorpsiyon prosesi için maksimum sorpsiyon kapasitesinin 25 °C’de yaklaþýk 208.33 mg/g olduðu hesaplanmýþtýr. Termodinamik parametreler Cu(II) adsorpsiyonuprosesinin endotermik olduðunu (ΔH°=12.88 kJ/mol) ve kendiliðinden gerçekleþen (ΔG°=-8.56 kJ/mol) karakterde olduðunu göstermiþtir.

In this study, the effects of marble waste dosage, size, mixing speed, temperature, initial metal ion concentration and contact time on the removal of Cu(II) ions from aqueous solutions by marble waste have been investigated through batch experiments. When marble waste was used as an adsorbent removal efficiency of Cu(II) was determined to be 89.2% at 200 rpm stirring speed; optimum dosage of adsorbent was 10 g/L and adsorption efficiency at this dose was determined to be 83.4%. It was found that the experimental kinetic data fit the pseudo second order kinetic model and activation energy for Cu(II) adsorption process were found to be 9.35 kj mol-1. The adsorption equilibrium data for the Cu(II) adsorption process obeyed well for Langmuir isotherm and the maximum adsorption capacity were calculated to be 208.33 mg g-1 for 25°C. Thermodynamic analysis indicated this the Cu(II) adsorption process were endothermic (ΔH° = 12.88 kj mol-1 ) and spontaneous (ΔG° = -8.56 kj mol-1 ).

Kobalt (Co) atýk sularda bulunan en önemli aðýr metallerden biridir. Kimyasal bazlý endüstrilerdeki atýk sularda bulunan Co gibi bazý metaller yaþam biçimine toksik veya zararlý etkiye sahip olabilir. Bu nedenle çevresel tehlikeye neden olan atýk sularda toksik metallerin giderilmesi önem arz etmektedir. Bu çalýþmada; doðal pomza minerali ile sulu çözeltilerden Co(II) iyonunun adsorpsiyonla giderimi kesikli sistemde incelenmiþtir. Merkezi kompozit tasarým (MKT) içeren cevap yüzey yöntemi (CYY) pH, baþlangýç Co(II) konsantrasyonu (Co) ve sýcaklýk (T, °C) gibi adsorpsiyonu etkileyen önemli ortam koþullarýný optimize etmek ve modellemek için bir cevap yüzeyi geliþtirmek amacýyla baþarýlý bir þekilde uygulanmýþtýr. MKT’de deneysel sonuçlarýn uyduðu quadratik modelden elde edilen model eþitliði ile optimum koþullar belirlenmiþtir. Bu optimum koþullar pH 7.79, Co 69.84 mg/L ve sýcaklýk 20 °C olarak bulunmuþtur. Bu optimum koþullarda adsorpsiyon kapasitesi 2.816 mg/g ve adsorpsiyon yüzdesi ise %40.32 olarak hesaplanmýþtýr. Daha sonra program tarafýndan elde edilen bu bilgiler deneylerle doðrulanmýþtýr.

Cobalt (Co) is one of the most important heavy metals found in the wastewaters. Some metals such as Co in wastewater from
chemical-based industries can have toxic or harmful effects on life forms. Hence, removal of toxic metals in wastewater causing environmental hazards has a great importance. In this work, removal of Co(II) ions with adsorption from aqueous solutions by natural pumice has been investigated in a batch system. Response Surface Methodology (RSM) including the central composite design (CCD) was successfully applied to develop a response surface and optimize the medium conditions affecting significantly the adsorption such as pH, initial Co(II) concentration (Co) and temperature (T, °C). In CCD, optimum conditions were determined by the model equation obtained from the quadratic model fitting the experimental results. These optimum conditions were found to be 7.79, 69.84 mg/L and 20 °C for pH, Co and temperature, respectively. At these optimum conditions, the adsorption capacity and adsorption yield were calculated as 2.816 mg/g and 40.32%, respectively. Then, the data obtained by the program were confirmed by experiments.

Polimer malzemelerin yapýsal özelliklerinin her geçen gün daha da fazla geliþtirilmesine baðlý olarak bu malzemelerin günlük hayatýmýzdaki kullaným alaný hýzla yaygýnlaþmaktadýr. Diðer bir taraftan, nanoteknoloji uygulamalarýnýn bir sonucu olarak, yeni geliþtirilen malzemelerin ve yapýlarýn boyutundaki atomik ölçeklere kadar inebilen küçülme, elektron mikroskopisi uygulamalarýný bu bilimin ayrýlmaz bir parçasý haline getirmiþtir. Elektron mikroskopisi destekli kontrollü yüzey modifikasyon iþlemleri ile malzemenin yüzey özelliklerinin istenilen doðrultuda ayarlanabilmesi, bu malzemelerin belirli bir amaç için kullanýlmasýný mümkün kýlmaktadýr. Bu çalýþmada temel olarak, kontrollü elektron ve iyon radyasyonunun farklý polimer malzemelerin yüzey özelliklerinin modifiye edilmesi, optimizasyonu ve karakterizasyonunda kullanýlmasý hedeflenmiþtir. Özellikle, yüzey modifikasyonu iþlemleri, gaz enjeksiyon sistemleri (GIS) eklentili FIB-SEM çift demet platformlarýnda gaz-yardýmlý aþýndýrma yöntemleri uygulanarak yürütülmüþtür. Çalýþmanýn büyük bir bölümü, polimer yüzeylerinin, XeF2 gazý yardýmýyla aþýndýrýlmasý sonucunda, minimum yüzey morfolojisi ve yüksek yüzey açýsý elde edilmesine odaklanmýþtýr. Çalýþmada, FIB-SEM çift demet platformlarýnda gerçekleþtirilen yüzey modifikasyonu iþlemlerinin, malzemelerinin yüzey özelliklerindeki yaptýklarý deðiþimler, diðer ileri analiz teknikleri kullanýlarak gözlenmiþtir.

Today’s studies cover the use of polymers in a broad range of applications owing to rapid development towards their optimized structural properties. On the other hand, the shrinkage in the dimensions of the novel materials, structures and systems down to atomic scale as an output of nanotechnology has assigned Electron Microscopy as the inseparable part of this field. Controllable surface modification allows tuning of surface properties in intended directions and thus provides the use of the ultimate materials and their systems towards desired and pre-defined concepts. This study mainly focused on investigation, optimization and modification of surface properties of various polymers via the use of electron and ion beam irradiation in a controlled way. In particular, surface modification processes were carried out through gas-assisted etching (GAE) in a FIB-SEM dual-beam instrument equipped with gas injections systems (GIS). The main study concerns XeF2 assisted etching of polymer surfaces to obtain minimum surface morphology with high surface angles. The alterations in the surface properties provided by surface modification processes performed in FIB-SEM dual-beam platforms were examined using other advanced analysis techniques.

Bu çalýþmada, salisilik asit türevleri [salisilik asit (H2sal) veya asetilsalisilik asit (Hasal)] ile 2-aminobenzotiyazol türevlerinin [2-aminobenzotiyazol (abt) veya 2-amino-6-klorobenzotiyazol (Clabt) veya 2-amino-6-metilbenzotiyazol (Meabt)] karýþýk ligandlý Cu(II) geçiþ metal kompleksleri sentezlenmiþtir. Amorf halde elde edilen geçiþ metal komplekslerinin yapýlarý elementel analiz, ICP-OES, FT-IR, UV-Vis, termal analiz, manyetik duyarlýlýk ve molar iletkenlik sonuçlarý dikkate alýnarak önerilmiþtir.

In this study, mixed ligand transition metal complexes of Cu(II) have been prepared between salicylic acid derivatives [salicylic acid (H2sal) or acetylsalicylic acid (Hasal)] and 2-aminobenzothiazole derivatives [2-aminobenzothiazole (abt) or 2-amino-6-chlorobenzothiazole (Clabt) or 2-amino-6-methylbenzothiazole (Meabt)]. The structures of amorphous metal complexes have been proposed by evaluating the data obtained from elemental analysis, ICP-OES, FT-IR, UV-Vis, thermal analysis, magnetic susceptibility and molar conductivity studies.

Bu çalýþmada; Ba, Mn ve Pb metal sabunlarý, stearik asit ve bu metallerin tuzlarý kullanýlarak sentezlenmiþ ve erime noktalarý tayin edilmiþtir. Sentezlenen metal sabunlarý farklý konsantrasyonlar da parafin oksidasyonunda katalizör olarak kullanýlmýþtýr. Oksidasyon sonucu oluþan aldehit, keton ve karboksilli asitlerin miktarý, titrasyon yöntemi kullanýlarak asit deðeri (AV.) olarak tayin edilmiþtir. Bu deðerler % stearik asit deðerine (%SAD) dönüþtürülmüþtür. Sonuç da Ba, Mn ve Pb stearat sabunlarýný, katalizör olarak Parafin oksidasyonu üzerindeki davranýþlarý ve erime noktalarý ile olan iliþkisi incelenmiþtir.

In this study; Ba, Mn and Pb metal soaps were synthesized using stearic acid with the salts of these metals, and then melting points were determined. Different concentrations of synthesized metal soaps were also used as catalysts for paraffin oxidation. The amount of aldehyde, ketone and carboxylic acids formed as a result of oxidation was determined as an acid value (A.V.) using the titration method. These values were converted to% stearic acid value (%SAD). The result also examines the relationship between Ba, Mn and Pb stearate soaps, behavior on paraffin oxidation as a catalyst and melting points.

Bu çalýþmada; biyokütle olarak seçilen nar posasýndan kimyasal aktivasyonla aktif karbon üretimi gerçekleþtirilmiþtir. Aktif karbon üretiminde sýcaklýk, emdirme süresi, emdirme oraný parametrelerinin etkisi araþtýrýlmýþtýr. Aktivasyon deneyleri, kimyasal (KOH) kullanýlarak, 500 °C ve 700 °C’de 0.5/1; 1/1; 2/1 emdirme oranlarýnda, 24 ve 48 sa. emdirme süresinde gerçekleþtirilmiþtir. Elde edilen aktif karbonlar BET, FTIR, elementel ve SEM analizleri yapýlarak karakterize edilmiþtir. En yüksek yüzey alanýna sahip aktif karbon (668.98 m2/g) seçilerek, sulu çözeltiden boyar madde giderimi araþtýrýlmýþtýr. pH, adsorban miktarý, çözelti baþlangýç deriþimi ve çözelti sýcaklýðý gibi parametrelerin, adsorpsiyon üzerindeki etkileri gözlemlenmiþtir En yüksek giderim pH 1’te, 10 g/L adsorban varlýðýnda, 50 ppm baþlangýç deriþiminde, 25 °C’de %96.60 olarak bulunmuþtur.

In this study, activated carbon production from pomegranate pulp was carried out via chemical activation. The influences of parameters such as temperature, impregnation time, impregnation ratio on activated carbon production were investigated. Activation experiments were carried out using KOH at temperatures of 500 °C and 700 °C, with the impregnation ratio of 0.5/1; 1/1; 2/1 and impregnation duration of 24 or 48 hours. Activated carbons obtained from the experiments were characterized by BET, FTIR, elemental, and SEM. The activated carbon with the surface area of 668.9825 m2/g was obtained and used as an adsorbent for the removal of dye from the aqueous solutions. The influences of pH, adsorbent dose, initial dye concentration and temperature on adsorption were investigated. The maximum dye removal efficiency of 96.60% was obtained at the adsorbent dose of 10 g/L initial concentration of 50 ppm and a solution pH 1.

Süt ürünlerinin doðrudan tüketiminin yaný sýra, son yýllarda endüstriyel üretimde lezzet arttýrýcý olarak kullanýlmasýnýn arttýðý görülmektedir. Peynirler baþta olmak üzere, süt ürünlerinin özgün lezzeti uzun olgunlaþma süreçleri sonucunda gerçekleþmektedir. Olgunlaþma sürecinin kontrollü koþullarda, enzimatik reaksiyonlarla taklit edilmesi ile hedeflenen özgün lezzete çok kýsa sürelerde ulaþmak mümkündür. Enzim modifiye süt ürünleri olarak isimlendirilen bu ürünlerin gýda endüstrisinde katký maddesi olarak kullanýmý yaygýndýr. Ülkemizde bu ürünlerin üretimlerine son yýllarda baþlanmýþtýr, ancak bu üretimlerde geleneksel lezzetlerin üretimleri henüz gerçekleþtirilememiþtir. Bu çalýþmada, ülkemizde üretilen 8 farklý enzim modifiye peynir (EMP) ve 2 farklý enzim modifiye tereyaðý örnekleri piyasadan toplanmýþ, bu örneklerin temel kimyasal özellikleri, serbest yað asidi bileþimi ve miktarlarý ile proteolitik olgunlaþma düzeyleri analiz edilmiþtir. Koyun ve keçi peyniri lezzetlerinde üretilen EMP’lerde hem proteoliz, hem de lipoliz parçalanma ürünlerinin çok olduðu, Edam’da ise bu bileþiklerle daha az karþýlaþýldýðý belirlenmiþtir. Parmesan ve Cheddar lezzetinin EMP olarak üretiminde proteolitik olgunlaþmanýn yüksek düzeylerde gerçekleþtirildiði, peynirimsi lezzetin üretiminde ise lipolizin ön plana çýktýðý saptanmýþtýr. Farklý peynir lezzetlerinin elde edilmesi için çok farklý lipolitik ve proteolitik olgunlaþma düzeylerine ulaþýldýðý görülmüþtür.

The usage of dairy products as flavor enhancer is recently increased in addition to the direct consumption. The specific flavor of dairy products, especially cheeses, can be obtained after long ripening processes. It is possible to mimic the ripening process and to develop specific flavor in a short time under controlled conditions by the aid of enzymatic reactions. These products which are named as enzyme-modified dairy products are widely used as food additive. Enzyme modified dairy products are recently begun to be produced in Turkey. However, the enzyme modified dairy products with traditional flavors have yet to be produced in Turkey. In the present study, 8 different enzyme-modified cheese (EMC) and 2 different enzyme-modified butter samples which were commercially manufactured in Turkey were supplied and the principle chemical properties, free fatty acid content & amounts, and proteolytic ripening degrees of them were analyzed. The EMCs produced with sheep and goat flavors had high amounts of proteolytic and lipolytic ripening degradation products, while EMC with Edam flavor had low amounts. It is detected that Parmesan and Cheddar EMCs had high proteolytic ripening degrees, whereas EMC with cheesy flavor came to the front with its high lipolytic ripening degree. It is concluded that varied proteolytic and lipolytic ripening degrees were achieved to produce different cheese flavors.

Çalýþmada domates salçasý üretim atýðý olan domates çekirdeðinin krakerlerde kullanýlabilirliði araþtýrýlmýþtýr. Böylece birçok aktif gýda bileþeni bakýmýndan zengin olduðu ifade edilen domates çekirdeðinin insan beslenmesine dahil olma potansiyelinin belirlenmesine çalýþýlmýþtýr. Araþtýrmada kontrol grubunun haricindeki krakerlerin üretiminde buðday ununa %2, %4 ve %6 oranlarýnda domates çekirdeði tozu ilave edilmiþtir. Çalýþmada, domates çekirdeði tozu ilavesiyle krakerlerin protein, yað, kül, çözünür, çözünmeyen ve toplam diyet lifi, mineral madde oranlarý (Mg, Ca, K, P, Mn, Fe), toplam fenolik madde içerikleri ile antioksidan aktivite deðerlerinde önemli artýþlarýn (p<0.05) olduðu tespit edilmiþtir. Domates çekirdeði ilave edilen krakerlerin L ve a deðerlerinin kontrol krakerden farklý (p<0.05), b deðerlerinin ise benzer (p>0.05) olduðu saptanmýþtýr. Duyusal deðerlendirmede tüm krakerlerin renk, koku ve çýtýrlýk özellikleri benzer bulunmuþtur. Ancak, %6 domates çekirdeði ilave edilen krakerlerin lezzet ve genel beðeni puanlarýnda önemli (p < 0.05) düþüþ olduðu tespit edilmiþtir.

In this study, the potential use of tomato paste waste material tomato seed in crackers was studied. Thus, it was studied to determine the usability of tomato seeds which were known as rich in active food ingredients in human nutrition. During the production of cracker, wheat flour was partially (2%, 4% and 6%) substituted with tomato seed meal. In the study, it was found that substitution of tomato seed meal into wheat flour caused a significant (p<0.05) increase in protein, oil, ash, soluble, insoluble and total dietary fiber contents, minerals (Mg, Ca, K, P, Mn, Fe), total phenolics and antioxidant capacity values. Cracker samples having tomato seed had significantly different (p<0.05) L and a values, and similar (p>0.05) b values with control crackers. Color, flavor and crispiness values of all crackers were similar in sensory evaluation. But crackers having 6% of tomato seed meal received significantly (p<0.05) lower scores in flavor and overall acceptability.

Probiyotikler yeterli miktarda alýndýklarýnda, konakçýnýn saðlýðý üzerine olumlu etkileri bulunan, patojen olmayan canlý mikroorganizmalardýr. Probiyotik mikroorganizmalar genellikle fermente süt ürünleri veya gýda takviyeleri gibi gýda maddelerinin bileþenleridir. Gýda endüstrisinde, yaygýn olarak Laktik Asit Bakterileri (LAB) kullanýlmaktadýr. Hayvan besleme, yem endüstrisi ve ilaç sanayiinde ise laktik asit bakterilerinin yaný sýra diðer patojen olmayan ve saðlýk üzerine olumlu etkileri bulunan mikroorganizmalar da (Sacchromyces boulardii ve Escherichia coli Nissle 1917 ) kullanýlýr. Bu çalýþmada; probiyotik E. coli suþu Nissle 1917’ nin kökeni, týbbi tarihi, mikrobiyolojik ve genetik özellikleri, biyolojik aktiviteleri, güvenirliliði ve toksikolojik yönü ele alýnmýþtýr. Bunlara ek olarak EcN(E.coli Nissle 1917) ile yapýlan klinik deneyler de özetlenecektir.

Probiotics are live microorganisms that, when administered in adequate amounts, confer a health benefit on the host. Probiotic microorganisms are usually components of foodstuffs such as fermented dairy products or food supplements. In the food industry, widely Lactic Acid Bacteria (LAB) are used. In livestock breeding, feed industry and pharmaceutical industry, microorganisms which are non-pathogenic and have positive effects on health (Sacchromyces boulardii, and Escherichia coli Nissle 1917) are used besides the lactic acid bacteria. This review focused on origin, medical history, microbiological and genetic characteristics, biological activity, biosafety and toxicological aspects of probiotic E. coli strain Nissle 1917. Additionally, clinical trials conducted with ECN (Escherichia coli Nissle 1917) will be summarized.